Fosforan tributylu

związek chemiczny

Fosforan tributylu, TBP – organiczny związek chemiczny, ester butanolu i kwas fosforowego.

Fosforan tributylu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C12H27O4P

Inne wzory


4
Н
9
О)
3
Р=О
, (BuO)
3
PO
, (CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
O)
3
P=O

Masa molowa

266,31 g/mol

Wygląd

przezroczysta, bezbarwna ciecz, bez zapachu[1]

Identyfikacja
Numer CAS

126-73-8
126-73-8 (anhydrat)
6131-90-4 (trihydrat)

PubChem

31357

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Jest to bezbarwna, bezwonna ciecz, nierozpuszczalna w wodzie, ale miesza się z etanolem. Substancja ta jest stosowana jako rozpuszczalnik organiczny, plastyfikator oraz jako ekstrahent przy ekstrakcji.

W przemyśle jądrowym rozcieńczony (15–40%, zwykle 30%) TBP stosowany jest w procesie PUREX – przy ekstrakcji uranu, plutonu i toru z wypalonych prętów paliwowych rozpuszczonych w kwasie azotowym. Popularnym rozcieńczalnikiem TBP w tym celu jest Amsco 123-15 (83% parafin, 11% związków aromatycznych, 6% naftenów). W temperaturze pokojowej jest nietoksyczny, względnie odporny na promieniowanie jonizujące i nie powoduje korozji aparatury[7].

Przypisy edytuj

  1. a b Tributyl phosphate, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 31357 (ang.).
  2. a b c d e f g Fosforan tributylu (nr 240494) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-01-17]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  3. a b c Tributyl phosphate, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-08-27] (ang.).
  4. Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
  5. Tributyl phosphate, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2018-01-17] (ang.).
  6. Tributyl phosphate (nr 240494) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-01-17]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  7. Encyklopedia Techniki. Energia jądrowa, Jan Zienkiewicz (red.), Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970, s. 16.