Franciszek Bylicki (ur. 11 kwietnia 1845 w Krakowie, zm. 29 kwietnia 1922 w Żyznowie[1]) – powstaniec z 1863, sybirak, literat, pedagog i muzyk. Brat Władysława, ginekologa i położnika.

Franciszek Bylicki
Ilustracja
Herb rodowy
Pobóg
Data i miejsce urodzenia

11 kwietnia 1845
Kraków

Data i miejsce śmierci

29 kwietnia 1922
Żyznów

Ród

Byliccy herbu Pobóg

Rodzice

Wiktor
Paulina z Domosławskich z Domosławia h. Nałęcz

Wojny i bitwy

Powstanie styczniowe
Bitwa pod Ossą(10 lipca 1863)
Bitwa pod Brenicą Żelazną
Bitwa pod Chojnowem (19 maja 1863)
Bitwa pod Młochowem
Bitwa pod Życkiem

Życiorys edytuj

Franciszek Bylicki urodził się 11 kwietnia 1845 w Krakowie w polskiej rodzinie szlacheckiej Bylickich herbu Pobóg. Był synem Wiktora i Pauliny z Domosławskich herbu Nałęcz.

W maju 1863 będąc uczniem szóstej klasy krakowskiego gimnazjum wstąpił w szeregi powstańców styczniowych. Służył jako kawalerzysta w oddziałach Kononowicza, Żychlińskiego i Nadmilera. Walczył w bitwach pod Ossą, Brenicą Żelazną, Chojnowem. Pod Młochowem odniósł kilka ran. Podczas krwawego starcia pod Życkiem w obwodzie gostyńskim, trafił do niewoli rosyjskiej. W powstaniu walczył od 24 maja 1863 do 16 grudnia 1863. Wyrokiem sądu wojennego został zesłany do Tobolska. W drodze na Syberię w Małmyżu został znieważony przez rosyjskiego oficera z oddziału konwojującego więźniów. Ponieważ odpowiedział podobnie, został brutalnie pobity i raniony bagnetem. W Tobolsku pracował jako nauczyciel muzyki. Dzięki swojej inteligencji, błyskotliwości oraz urokowi osobistemu zyskał przychylność gubernatora Despot–Zenowicza i jego zastępcy Koziełł-Poklewskiego.

W 1867 powrócił do kraju dzięki staraniom rządu austriackiego, reklamowany jako poborowy. Ukończył gimnazjum oraz studia uniwersyteckie w Krakowie. Był doktorem filozofii. Posiadał duży talent muzyczny – gry na fortepianie uczył się u Leszetyckiego w Wiedniu. Znano go jako znakomitego pianistę estradowego. Pracował w gimnazjum – uczył geografii i historii. Ponadto współpracował z krakowskim Czasem, na którego łamach komentował wydarzenia muzyczne. Współredagował pracę zbiorową Oesterreich – Ungarn in Wort und Bild , napisał kilka rozdziałów o muzyce polskiej i ruskiej. Bylicki był człowiekiem powszechnie znanym i szanowanym w środowisku galicyjskim. W jego domu często bywali Asnyk, Bałucki, Juliusz Kossak oraz Stanisław Tomkowicz jego wieloletni przyjaciel.

W Polsce wolnej i niepodległej został mianowany podporucznikem i odznaczony przez marszałka Piłsudskiego orderem Virtuti Militari. Bylicki zmarł 29 kwietnia 1922 w Żyznowie pod Strzyżowem, w majątku swego syna Stanisława, gdzie spędził ostatnie lata swego życia.

Wybrane publikacje edytuj

  • Charakter i rządy Marka Aureliusza (1877)
  • Antoni Rubinstein studium (1879)
  • Stanisław Moniuszko studium (1880)
  • Ryszard Wagner studium (1881)
  • Szkice: Esipow, d’Albert, Bulow, Teresina Tua, Aleksander Michałowski, Bianca Bianci, Materna (1888)
    Podróz po Oceanie Lodowatym odbyta w r. 1887 (Warszawa – Biesiada Literacka 1887-88)

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Józef Białynia Chołodecki, Pamiętnik Powstania Styczniowego, Lwów – 1913, s.182
  • Justyn Sokulski, Polski Słownik Biograficzny, Franciszek Bylicki
  • M.J. Minakowski, Wielka Genealogia Minakowskiego

Linki zewnętrzne edytuj