Franz Xaver Heide[a] (ur. 2 czerwca 1801 w Ząbkowicach Śląskich, zm. 25 marca 1867 w Raciborzu) – proboszcz raciborski.

Franz Xaver Heide
Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1801
Ząbkowice Śląskie

Data i miejsce śmierci

25 marca 1867
Racibórz

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1825

Odznaczenia
IV Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Order Domowy Hohenzollernów

Ukończył gimnazjum w Kłodzku, a następnie w 1822 roku zaczął studiować filozofię i teologię na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1825 roku został wyświęcony na księdza i mianowany wikarym w Oleśnicy Małej. Rok później został przeniesiony do Raciborza. W latach 1826–1831 uczył hebrajskiego, greckiego i niemieckiego w Królewsko-Ewangelickim Gimnazjum w Raciborzu (dziś Zespół Szkół Ekonomicznych przy ul. Gimnazjalnej). W 1833 roku napisał pracę o dziejach opactwa cystersów w Rudach. Do 1836 roku był kuratorem kościelnym, wydawcą i redaktorem czasopisma „Eunomia”.

Po śmierci Jana Nepomucena Zolondka (zm. 24 grudnia 1836 roku) został proboszczem parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Raciborzu. Pełnił także funkcję komisarza biskupiego na okręg raciborski. Otrzymał godność honorowego kanonika wrocławskiego i 16 czerwca 1852 roku doktorat honoris causa z teologii na Uniwersytecie Wrocławskim[1]. 10 października 1848 został posłem do parlamentu frankfurckiego, zastępując zmarłego Felixa Lichnowskyego[b]. 12 marca 1849 roku zastąpił go Cyprián Lelek[2]. W 1857 roku król Fryderyk Wilhelm IV zaproponował mu stanowisko biskupa warmińskiego, ale Heide go nie przyjął. Był inicjatorem powstania w Raciborzu w 1862 roku klasztoru urszulanek prowadzącego renomowaną szkołę dla dziewcząt. Założył również szkołę rzemieślniczą dla chłopców. W 1849 roku został odznaczony Orderem Czerwonego Orła, a w 1866 roku nadano mu krzyż rycerski orderu domowego Hohenzollernów.

22 marca 1867 roku zachorował na zapalenie płuc. Na wieść o jego chorobie przybył do Raciborza trzy dni później biskup wrocławski Heinrich Förster. Zdążył się zobaczyć z raciborskim proboszczem kilka godzin przed jego śmiercią. Franz Heide został pochowany na nieistniejącym już dziś cmentarzu katolicko-ewangelickim przy ul. Opawskiej (obecnie park im. Miasta Roth). Na następcę Heidego na stanowisku proboszcza, wbrew pierwotnej obietnicy biskupa według której miał nim zostać Tomasz Strzybny, powołano Hermanna Schaffera.

Uwagi edytuj

  1. W literaturze polskojęzycznej jako Franciszek Ksawery Heide, a także Franciszek Alojzy Heide.
  2. Według biogramu Franza Heide w książce Raciborzanie tysiąclecia zastąpił on Felixa Lichnowskyego po jego śmierci w 1847 roku. Mija się to jednak z prawdą, gdyż zginął on 18 września 1848 roku (zob. N. Mika: Dzieje ziemi raciborskiej, s. 126). Również Heide nie mógł go zastąpić w 1847 roku, gdyż sam parlament został zainaugurowany 18 maja 1848 roku (zob. M. Wawrykowa: Dzieje Niemiec 1789-1871, s. 335).

Przypisy edytuj

  1. A. Młotek, Teologia katolicka na Uniwersytecie Wrocławskim ze szczególnym uwzględnieniem teologii moralnej, Wrocław 1998, s. 166.
  2. Verzeichnis der Wahlbezirke, Wahlorte und gewählten Abgeordneten mit Fraktionszugehörigkeit: Österreich. www.bundesarchiv.de. [dostęp 2011-07-16]. (niem.).

Bibliografia edytuj