Fundacja Książąt Czartoryskich

Fundacja Książąt Czartoryskich (właśc. Fundacja XX Czartoryskich) – fundacja ustanowiona w 1991 przez Adama Karola Czartoryskiego w celu sprawowania pieczy nad zbiorami Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie.

Fundacja XX Czartoryskich
Ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

Kraków

Data założenia

1991

Nr KRS

0000082194

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Fundacja XX Czartoryskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Fundacja XX Czartoryskich”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Fundacja XX Czartoryskich”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Fundacja XX Czartoryskich”
Ziemia50°03′53″N 19°56′24″E/50,064639 19,939944
Strona internetowa

Opis edytuj

Ustanawiając fundację w 1991 Adam Czartoryski wieczyście zrzekł się na jej rzecz swoich praw dotyczących własności zbiorów Czartoryskich[1]. Zgodnie ze statutem fundacji, nie mogły być one ani wywiezione, ani trwale niedostępne dla publiczności[1].

23 grudnia 2016 dotychczasowy zarząd Fundacji Książąt Czartoryskich podał się do dymisji. Prezes zarządu Marian Wołkowski-Wolski decyzję tę tłumaczył utratą zaufania do fundatora. W rozmowie z PAP przybliżył opinii publicznej, że negocjacje dotyczące sprzedaży zbiorów były prowadzone bez wiedzy zarządu Fundacji[2]. Nowymi członkami zarządu Fundacji zostali Jan Lubomirski-Lanckoroński i Maciej Radziwiłł. 29 grudnia 2016 Fundacja Książąt Czartoryskich podpisała umowę o przekazaniu Skarbowi Państwa całej kolekcji Czartoryskich oraz nieruchomości w Krakowie za kwotę 100 mln euro[3].

W dniu podpisania umowy zbiory Fundacji liczyły 86 tys. obiektów muzealnych, w tym 593 obrazy (m.in. Dama z gronostajem Leonarda da Vinci, Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem Rembrandta i Polonia – Rok 1863 Jana Matejki), ryciny Albrechta Dürera, broń, numizmaty, biżuteria, a także 250 tys. ksiąg, rękopisów i starodruków (m.in. akt unii horodelskiej, akt hołdu pruskiego z 1525 i rękopisy Kronik Jana Długosza)[4][5]. Zbiory zostały przekazane Muzeum Narodowemu w Krakowie i mają być eksponowane w Muzeum Książąt Czartoryskich[4][6]. Umowa obejmuje także ewentualne roszczenia związane z możliwym odzyskaniem w przyszłości ok. 840 dzieł sztuki pochodzących z kolekcji Czartoryskich i uznawanych za zaginione (m.in. Portret młodzieńca Rafaela Santi)[6].

W grudniu 2016 fundacja sprzedała także Skarbowi Państwa zamek w Gołuchowie za kwotę 20 mln zł[7].

Środki uzyskane z transakcji ze Skarbem Państwa fundacja przekazała do nowej fundacji Le Jour Viendra z siedzibą w Liechtensteinie (ok. 85 mln euro)[8] oraz trzech innych fundacji (Trzy Trąby, XX Lubomirskich i Fundacji im. Feliksa hr. Sobańskiego)[9][10]. Fundacja Le Jour Viendra ma kontynuować działania i projekty realizowane przez Fundację Książąt Czartoryskich[11]. Zdaniem prezesa fundacji Macieja Radziwiłła przekazanie środków za granicę było konieczne, gdyż m.in. polskie prawo jest niejasne i dopuszcza samowolę urzędników[9].

W kwietniu 2018 Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił wniosek fundacji o jej likwidację umotywowaną wyczerpaniem się środków finansowych i majątku[10].

Władze Fundacji edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Jacek Nizinkiewicz. „Dama” była chroniona przez prawo. Rozmowa z Marianem Wolskim. „Rzeczpospolita”, s. A5, 23 kwietnia 2018. 
  2. „Szlachta nie pracuje”. Partia Razem o zakupie kolekcji Czartoryskich. tvn24.pl. [dostęp 2017-01-01]. (pol.).
  3. Marek Kozubal. Dama narodowa. „Rzeczpospolita”, s. A7, 30 grudnia 2016. 
  4. a b Grzegorz Nurek, Tomasz Urzykowski. Dama już państwowa. „Gazeta Wyborcza”, s. 18, 30 grudnia 2016. 
  5. Zbiory książąt Czartoryskich. Rembrandt, Cranach i Kopernik. „Gazeta Wyborcza”, s. 9, 7-8 stycznia 2017. 
  6. a b Marek Kozubal. Muzeum Narodowe urośnie. „Życie Krakowa i Małopolski (dodatek do dziennika 'Rzeczpospolita')”, s. R6, 9 stycznia 2017. 
  7. Piotr Bojarski. Minister kupił też zamek Czartoryskich. „Gazeta Wyborcza”, s. 19, 11 stycznia 2017. 
  8. Marek Kozubal. Spór w rodzinie o spuściznę Izabeli Czartoryskiej. „ Rzeczpospolita ”, s. A5, 18 kwietnia 2018. 
  9. a b Małgorzata Skowrońska, Jarosław Sidorowicz. Resort Glińskiego umywa ręce od 100 mln euro. „Gazeta Wyborcza”, s. 4, 31 marca-2 kwietnia 2018. 
  10. a b Jarosław Sidorowicz, Małgorzata Skowrońska. Czartoryscy nie zlikwidują fundacji? Sprzeciw sądu. „Gazeta Wyborcza”, s. 3, 4 kwietnia 2018. 
  11. Małgorzata Skowrońska, Jarosław Sidorowicz. Czartoryscy wybrali Lichtenstein. „Gazeta Wyborcza”, s. 4, 29 marca 2018. 

Linki zewnętrzne edytuj