Funkcjonalność (ang. functionality[1]) – zbiór atrybutów urządzenia, oprogramowania lub systemu określających zdolność do dostarczenia funkcji zaspokajających wyznaczone i zakładane potrzeby, podczas używania w określonych warunkach.

Norma ISO 9126[2] definiuje 5 podcharakterystyk funkcjonalności w modelu jakości oprogramowania[3]:

  • odpowiedniość (suitability)
  • dokładność (accuracy)
  • współdziałanie (interoperability)
  • bezpieczeństwo (security)
  • zgodność (functionality compliance).

Określenie to jest czasami używane zamiast słowa „użyteczność”. Angielski termin usability, o takim właśnie znaczeniu[4], odnosi się do łatwości obsługi, wydajności i satysfakcji odczuwanej z użytkowania danego urządzenia, programu, witryny internetowej itp. Wysoka użyteczność/funkcjonalność oznacza łatwość obsługi i nauki, a także przyjemnego użytkowania oraz naprawy popełnionych błędów. Funkcjonalność natomiast, dosłownie tłumaczona z angielskiego, to liczba dostępnych funkcji, możliwości itp., które nie muszą ułatwiać obsługi[5].

Określenie „funkcjonalność” funkcjonuje również jako bardziej wyspecjalizowany synonim popularnego słowa „funkcja” (możliwość oferowana przez program komputerowy lub urządzenie elektroniczne)[6], pozwalający odróżnić ten obiegowy sens od „funkcji” jako ściślejszego pojęcia informatycznego[6] (w kontekście programowania „funkcja” odnosi się do podprogramu[7][8]). Ta zmiana semantyczna, uwarunkowana wpływem języka angielskiego[9], spotkała się jednak z głosami krytyki ze strony normatywistów: zdaniem Mirosława Bańki wykracza ona poza ramy polszczyzny standardowej[10], Katarzyna Kłosińska zaś opisuje to nowe znaczenie jako element rejestru specjalistycznego, uznając jednak, że jego ekspansja poza kontekstem fachowym nie jest uzasadniona komunikacyjnie[6].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Słownik Terminów Inżynierii Wymagań, Wersja 1.0 (2020), s. 14.
  2. „ISO/IEC 9126 in practice – what do we need to know?”.
  3. ISO 9126 Software Quality Model. [dostęp 2012-12-06].
  4. „Usability Meaning and Interpretation in ISO Standars.
  5. Ewa Głowacka. Kryteria i wskaźniki oceny jakości europejskich internetowych serwisów tematycznych. „Zagadnienia Informacji Naukowej”, s. 16, 2007. Wydawnictwo SBP. ISSN 0324-8194. 
  6. a b c Katarzyna Kłosińska, Funkcja a funkcjonalność, [w:] Poradnia językowa PWN [online], 13 listopada 2017 [dostęp 2019-09-30].
  7. Přednáška 4 [online], www.fd.cvut.cz [dostęp 2019-10-01] (cz.).
  8. 6. Procedúry a funkcie [online], web.klasici.sk [dostęp 2019-10-01] (słow.).
  9. Modne słowa: funkcjonalność, funkcjonalny [online], lukaszrokicki.pl [dostęp 2019-10-01] (pol.).
  10. Mirosław Bańko, funkcjonalność, [w:] Poradnia językowa PWN [online], 25 września 2006 [dostęp 2019-09-30].

Bibliografia edytuj