Gîsca (ros. Гиска - Giska, ukr. Гиска - Hyska) – wieś w Mołdawii, faktycznie na terenie nieuznawanego międzynarodowo Naddniestrza.

Gîsca
ilustracja
Państwo

 Naddniestrze
 Mołdawia

Populacja (2004)
• liczba ludności


4841

Nr kierunkowy

552

Kod pocztowy

MD-3200

Położenie na mapie Naddniestrza
Mapa konturowa Naddniestrza, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gîsca”
Położenie na mapie Mołdawii
Mapa konturowa Mołdawii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Gîsca”
Ziemia46°46′44″N 29°25′30″E/46,778889 29,425000

Położenie edytuj

Formalnie wieś leży w Mołdawii, w rejonie Căușeni. Od miasta, które jest jego stolicą, oddalona jest o 27 km[1]. De facto leży w obszarze metropolitalnym Bender i jest w całości kontrolowana przez władze Naddniestrza[2].

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1807 r. W roku tym zamieszkiwało ją 30 rodzin, a więc ok. 150 osób, pochodzenia mołdawskiego (rumuńskojęzycznych). Wskutek trwających w regionie wojen rosyjsko-tureckich liczba mieszkańców spadła najpierw do 50 osób w 1809 r., a następnie do zera. W połowie XIX w. wieś została faktycznie założona od nowa przez osadników rosyjskich i ukraińskich[1]. Na początku wieku XX Gîscę zamieszkiwało 2045 osób, a we wsi znajdowało się 240 domów[1].

Po II wojnie światowej we wsi otwarto szkołę średnią, dom kultury i dwa przedszkola, a także szkołę ekonomii i planowania. Mieszkańcy Gîski pracowali w rolnictwie (uprawa warzyw i owoców) lub w fabrykach i innych zakładach pracy w Benderach[1].

W miejscowości czynna jest cerkiew Narodzenia Matki Bożej, należąca do dekanatu benderskiego eparchii tyraspolskiej i dubosarskiej Mołdawskiego Kościoła Prawosławnego[3].

1 kwietnia 1992 r., podczas wojny o Naddniestrze, wojsko mołdawskie przypuściło z terenu wsi atak na Bendery, który został odparty[4].

Demografia edytuj

W 1997 r. w miejscowości żyły 6072 osoby[1]. Naddniestrzański spis powszechny z 2004 r. wykazał natomiast 4841 mieszkańców[5], z tego:

  • 2956 Rosjan,
  • 819 Mołdawian,
  • 719 Ukraińców,
  • 168 Bułgarów,
  • 91 Gagauzów,
  • 22 Niemców,
  • 8 Białorusinów,
  • 7 Żydów,
  • 51 osób deklarujących inną narodowość[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Gîsca, raionul Căuşeni [online], moldovenii.md [dostęp 2017-09-09].
  2. J. Solak, Mołdawia..., s. 133.
  3. Благочиния [online], www.diocese-tiras.org [dostęp 2017-09-09].
  4. J. Solak, Mołdawia..., s. 110.
  5. a b Ethnic composition of Transnistria 2004 [online], pop-stat.mashke.org [dostęp 2017-09-09].

Bibliografia edytuj

  • J. Solak, Mołdawia: republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar "zamrożonego konfliktu" o Naddniestrze, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ISBN 978-83-7780-997-6.