G1000
Ten artykuł należy dopracować |
Garmin G1000 – zintegrowany system instrumentów pokładowych stosowany w wielu samolotach lotnictwa ogólnego (General Aviation) oraz małych samolotach odrzutowych. Składa się z dwóch (czasem z trzech) 10.4 calowych wyświetlaczy. Są identyczne (różnią się jedynie przypisanymi funkcjami), co pozwala zredukować koszty produkcji.
Wyświetlacze edytuj
Primary Flight Display (PFD) edytuj
Znajduje się po lewej stronie. Jest to panel, wyświetlający podstawowe przyrządy pokładowe (np. wysokościomierz, prędkościomierz, sztuczny horyzont, wariometr, koordynator zakrętu, żyrobusolę)
Multifunction Flight Display (MFD) edytuj
Umiejscowiony z prawej stronie ekran pokazujący informacje związane z trasą przelotu, mapę terenu, najbliższe lotniska, plan lotu, przestrzenie powietrzne, parametry pracy silnika itp.
Specyfikacja techniczna wyświetlaczy edytuj
- Przekątna ekranu: 10.4 cala
- Rozdzielczość: 1024x768
- Liczba kolorów: 262 144
- Odświeżanie: 30 Hz
Każdy z wyświetlaczy posiada dwa czytniki kart SD:
- górny jest wykorzystywany do aktualizacji bazy danych GPS oraz do aktualizacji list kontrolnych
- karta w dolnym czytniku zawiera bazę danych topograficznych oraz przeszkód terenowych
Modele wyświetlaczy edytuj
- GDU 1040 - podstawowa wersja wyświetlaczy, używane przez samoloty wyposażone w niezintegrowanego autopilota
- GDU 1042 - wersja wzbogacona o dodatkowe przyciski, kontrolujące funkcje autopilota. Używają jej samoloty wyposażone w zintegrowanego autopilota GFC 700 (np. Cessna 400i)
- GDU 1043 - wersja GDU 1042 z dodatkowym przyciskiem "Yaw damper" (np. Beechcraft G36)
- GDU 1044B - bardziej rozbudowana wersja GDU 1042 z przyciskami sterującymi autopilotem na obu wyświetlaczach (samoloty marki Cessna)
- samoloty odrzutowe wyposażone w system G1000 przeważnie używają kombinacji trzech wyświetlaczy. W tym przypadku dwa skrajne są skonfigurowane jako PFD a środkowy jest skonfigurowany jako MFD.
Pozostałe elementy systemu edytuj
GIA 63 Garmin Integrated Avionics Units edytuj
Dwa moduły GIA63 technicznie są identycznymi urządzeniami. Są zdublowane w celu zapewnienia dalszego działania systemu w przypadku awarii jednego z nich. Każdy moduł GIA63 zawiera:
- odbiornik GPS
- radiostację COM z separacją międzykanałową 8.33 kHz (pilot ma możliwość skonfigurowania radiostacji do separacji 25 kHz)
- radiostację NAV
- mikroprocesor
Obydwa moduły komunikują się z wyświetlaczami za pomocą HSDB (High-Speed Data Bus) Ethernet connection.
GMA 1347 Audio Panel edytuj
Audio panel pozwala wybrać radiostację, przez którą będzie się odbywać nadawanie oraz odbieranie. Ponadto zawiera wbudowany intercom, marker beacon receiver oraz cyfrowy dyktafon nagrywający rozmowy z kontrolerem ruchu lotniczego.
Audio panel jest zamontowany pomiędzy wyświetlaczami, komunikuje się z GIA 63 za pomocą połączenia RS-232. Na dole panelu znajduje się czerwony guzik, który pozwala w razie awarii jednego z monitorów przełączyć informacje z wyświetlacza PFD na sprawny wyświetlacz.
GDC 74A Air Data Computer edytuj
GDC 74A Air Data Computer przetwarza informacje pochodzące z dajników ciśnienia statycznego (static port) oraz całkowitego (pitot tube).
Moduł dostarcza informacji na temat:
- wysokości
- prędkości IAS
- prędkości pionowej (vertical speed)
- prędkość oraz kierunek wiatru (wind vector)
- temperatura powietrza na zewnątrz samolotu
GRS 77 Attitude Heading and Reference System (AHRS) edytuj
Moduł składa się z: trzech czujników prędkości kątowej, trzech mierników przyspieszenia oraz 2-osiowego czujnika przechyłów. Ponadto przetwarza dane z GPS oraz magnetometer. Moduł zastępuje tradycyjne żyroskopy oraz dostarcza informacji na temat położenia samolotu względem horyzontu, kierunku magnetycznego oraz prędkości kątowej.
GMU 44 – 3 axis magnetometer edytuj
Magnetometr dostarcza informacji dotyczących pola magnetycznego Ziemi. Urządzenie znajduje się przeważnie w skrzydle. Kolokwialnie można by to urządzenie nazwać "elektronicznym kompasem".
GEA 71 Engine/Airframe Unit edytuj
GEA 71 Engine/Airframe Unit dostarcza informacji na temat parametrów pracy silnika, awioniki oraz informacji dotyczących pracy systemu G1000. W razie wykrycia nieprawidłowości w parametrach pracy silnika albo któregoś z komponentów awioniki G1000 moduł GEA 71 generuje ostrzeżenie dla pilota.
GDL 69A Garmin Data Link edytuj
GDL 69A Garmin Data Link jest opcjonalnym modułem. Dostarcza danych METAR, TAF, radar pogodowy oraz radio satelitarne. Moduł pobiera dane z satelity XM Satellite Radio.
Opcjonalne moduły edytuj
- Klawiatura alfanumeryczna
- GWX 68 Radar
- GDL 90 ADS-B Data Link Transceiver
- Autopilot
- Transponder
Informacje dostarczane pilotowi przez system edytuj
- Checklists
- Engine flight time
- Vacuum gauge
- Alerts (3 levels)
- Fuel flow (zużycie paliwa)
- Fuel used (paliwo zużyte)
- V speeds (Vr, Vx, Vg, Vy)
- Rudder trim indication (trymer steru kierunku)
- Elevator trim indication (trymer steru wysokości)
- Oxygen indication (wskaźnik zawartości tlenu w butli)
- Aileron trim indication (trymer lotek)
- Weather radar (radar pogodowy)
- TAWS
- Altimeter (wysokościomierz)
- Attitude (sztuczny horyzont)
- Heading
- Rate of turn (zakrętomierz)
- Vertical speed (wariometr)
- Indicated AirSpeed (prędkość przyrządowa IAS)
- Ground speed (prędkość względem ziemi)
- True AirSpeed (prędkość względem powietrza TAS)
- Flight Plan (plan lotu)
- Obstacles (przeszkody terenowe)
- Frequences (częstotliwości)
- Transponder Code (kod transpondera)
- HSI
- CRS
- Traffic Information System
- DME
- GPS
- Ground track
- Wind vector (wektor wiatru)
- Time (czas)
- Timer
- Stoper
- Desired TracK
- Trends (tendencje)
- GlideSlope
- Marker Beacons
- RAIM
- Lean assist (asystent zubożania mieszanki)
- CHT (temperatura głowic cylindrów)
- EGT (temperatura gazów wylotowych)
- Oil temp (temperatura oleju)
- Oil pressure (ciśnienie oleju)
- AMPS (ameromierz)
- VOLTS (woltomierz)
- Fuel QTY (paliwomierz)
- Tachometer (obrotomierz)
- manifold pressure (ciśnienie ładowania)
- Topographic map (mapa topograficzna)
- Nexrad & XM lightning
- Terrain Awarness and Warning System (TAWS)
- Waypoints
- Airports (lotniska)
- Runways (pasy startowe)
- Approaches (GPS, NDB, VOR, WAAS, LOC, LDA, SDF, RNAV)
- ETA
- ETE
- XM Radio
- Nearest Airports (najbliższe lotniska)
Samoloty wyposażone w Garmin G1000 edytuj
- Samoloty odrzutowe:
- Samoloty turbośmigłowe:
- Samoloty tłokowe:
Bibliografia edytuj
- Max Trescott "G1000 Glass Cockpit Handbook"; Glass Cockpit Publishing 2008 (trzecia edycja); ISBN 0-9777030-5-3
- "Cessna 172SP NAV III Information Manual"; Cessna Aircraft Company 2006 (trzecia rewizja)