Galaktyka satelitarna
Galaktyka satelitarna, galaktyka satelicka – galaktyka krążąca wokół innej, większej galaktyki. Duże galaktyki posiadają często bardzo wiele satelitarnych galaktyk karłowatych (Droga Mleczna ma ich ponad 50[1]), ale mogą im towarzyszyć także większe obiekty – np. Galaktyka Trójkąta może być satelitą Galaktyki Andromedy[2].
Oddziaływania galaktyk edytuj
Oddziaływanie grawitacyjne dwóch galaktyk może prowadzić do ich wzajemnej deformacji, a nawet zderzenia, wskutek którego obie galaktyki zmienią kształt lub zleją się w jedną całość. Obłoki Magellana, dwie największe galaktyki satelitarne Drogi Mlecznej, były pierwotnie galaktykami spiralnymi z poprzeczką[3], których struktura została zaburzona przez wzajemne oddziaływania grawitacyjne, a w mniejszym stopniu także grawitację naszej Galaktyki[4]. Jednocześnie, choć w mniejszym stopniu, grawitacja Obłoków deformuje zewnętrzną część dysku Drogi Mlecznej[5].
W przypadku dużej różnicy mas centralnej galaktyki i jej małych satelitów często zachodzi zjawisko zwane „galaktycznym kanibalizmem”: satelita zostaje rozciągnięty i rozerwany, tworząc strumień gwiazd i ostatecznie jego gwiazdy zostają włączone w skład większej galaktyki. Takie procesy zostały zaobserwowane w przypadku Drogi Mlecznej i Galaktyki Andromedy[6].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Shannon Hall, Missing Galaxies? Now There’s Too Many [online], Quanta Magazine, 9 stycznia 2019 [dostęp 2021-03-27] (ang.).
- ↑ Donald Craig Jr.: The Andromeda Galaxy A Guide to the Universe. Lulu.com, s. 53. ISBN 978-1-4116-9746-1.
- ↑ Freeman, K.C.: The Magellanic Clouds as Late–Type Barred Spirals. W: The World of Galaxies. s. 99–107. DOI: 10.1007/978-1-4613-9356-6_12.
- ↑ Gurtina Besla, David Martínez-Delgado, Roeland P. van der Marel, Yuri Beletsky i inni. Low Surface Brightness Imaging of the Magellanic System: Imprints of Tidal Interactions between the Clouds in the Stellar Periphery. „The Astrophysical Journal”. 825 (1), s. 20, 2016. DOI: 10.3847/0004-637X/825/1/20. ISSN 0004-637X. (ang.).
- ↑ Martin D. Weinberg, Effect of the Magellanic Clouds on the Milky Way disk and VICE VERSA, „arXiv [astro-ph]”, DOI: 10.48550/arXiv.astro-ph/9811204, arXiv:astro-ph/9811204 [dostęp 2017-11-10].
- ↑ Wielka Mgławica w Andromedzie - kanibal na skalę galaktyczną [online], AstroNEWS, 6 lipca 2001 [dostęp 2012-05-06].