Gamma Cancri

gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Raka

Gamma Cancri (γ Cnc) – gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Raka. Znajduje się około 181 lat świetlnych od Słońca.

Gamma Cancri
γ Cnc
Ilustracja
Gwiazdozbiór Raka z zaznaczoną gammą
Dane obserwacyjne (J2000.0)
Gwiazdozbiór

Raka

Rektascensja

08h 43m 17,148s

Deklinacja

21° 28′ 06,60″

Paralaksa (π)

0,01800 ± 0,00021[1]

Odległość

181,2 ± 2,1 ly
55,56 ± 0,66 pc

Wielkość obserwowana

4,668m[1]

Ruch własny (RA)

−103,51 ± 0,26 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−39,48 ± 0,17 mas/rok[1]

Prędkość radialna

28,70 ± 2,0 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

podolbrzym

Typ widmowy

A1 IV

Masa

2,3 M[2]

Promień

2,3 R[2]

Jasność

38 L[2]

Okres obrotu

<1,5 d[2]

Prędkość obrotu

79 km/s[2]

Wiek

~200 mln lat[2]

Temperatura

9400 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 43 Cancri
2MASS: J08431716+2128067
Bonner Durchmusterung: BD +21°1895
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 1228
Boss General Catalogue: GC 11982
Katalog Henry’ego Drapera: HD 74198
Katalog Hipparcosa: HIP 42806
Katalog jasnych gwiazd: HR 3449
SAO Star Catalog: SAO 80378
Asellus Borealis, CCDM 08433+2128

Nazwa edytuj

Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Asellus Borealis, wywodzącą się z łaciny. Oznacza ona „północny osioł”. Wraz z „południowym osłem”, którym jest Delta Cancri, stoją przy „żłobie” (łac. Praesepe), którym jest gromada otwarta Messier 44. Wyobrażenie to powstało jeszcze w starożytnej Grecji i nie ma korzeni chrześcijańskich, choć później zostało skojarzone z wyobrażeniem stajenki betlejemskiej[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Asellus Borealis dla określenia tej gwiazdy[4].

Charakterystyka edytuj

Główna gwiazda układu Gamma Cancri należy do typu widmowego A. Jest sklasyfikowana jako podolbrzym, ale teoria ewolucji gwiazd pozwala stwierdzić, że w rzeczywistości jest karłem, zaledwie w jednej czwartej okresu syntezy wodoru w hel, dla gwiazd tego typu trwającego 780 mln lat[2]. Należy do odległych członków Hiad[5].

Ma ona trzech wizualnych towarzyszy. Gamma Cancri B to gwiazda o wielkości 8,7m, odległa o 111,7 sekundy kątowej[5]. Gamma Cancri Bb to gwiazda o wielkości 12,9m, tworząca układ podwójny[2] wraz z oddaloną od niej o 94,6″ γ Cnc B[2]. Trzeci towarzysz to Gamma Cancri Aa (12,4m), odległa o 103,3″ od γ Cnc A. Widmo Gamma Cancri A wskazuje, że jest to gwiazda spektroskopowo podwójna[5]. Gwiazda podlega okresowo zakryciom przez Księżyc; nie stwierdzono obecności dysku pyłowego wokół niej[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Gamma Cancri w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h i j k l Jim Kaler: Asellus Borealis. STARS, 2009-07-24. [dostęp 2016-11-11]. (ang.).
  3. Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 111.
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].
  5. a b c Asellus Borealis. Alcyone ephemeris. [dostęp 2016-11-11]. (ang.).