Gaspard Monge

Gaspard Monge
Data i miejsce urodzenia	9 maja 1746 ; Beaune
Data i miejsce śmierci	28 lipca 1818 ; Paryż
Miejsce spoczynku	Panteon
Zawód, zajęcie	polityk i naukowiec: matematyk,; fizyk,; chemik
Narodowość	francuska
Tytuł naukowy	comte de Péluse
Uczelnia	École polytechnique
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gaspard Monge (ur. 9 maja 1746 w Beaune, zm. 28 lipca 1818 w Paryżu) – francuski polityk i naukowiec: matematyk, fizyk oraz chemik, uważany za twórcę geometrii wykreślnej^[1].

Życiorys edytuj

Początki kariery edytuj

Monge urodził się w rodzinie kupieckiej. Początkowo kształcił się w Kolegium Oratorian w Beaune. W roku 1762 rozpoczął naukę w Collège de la Trinité w Lyonie, gdzie w wieku 17 lat, po pierwszym roku nauki, został nauczycielem fizyki.

Po ukończeniu edukacji, w 1764 r. wrócił do Beaune, gdzie wykonał plan miasta w dużej skali, wymyślając metody obserwacji i konstruując potrzebne przyrządy. Plan, sprezentowany miastu, do dzisiaj jest przechowywany w jego bibliotece. Oficer saperów, który go zobaczył, napisał list do komendanta École Royale du Génie w Mézières, rekomendując Monge'a na stanowisko kreślarza.

Zajęcia polityczne i naukowe edytuj

Monge w swym życiu pełnił wiele różnych funkcji. Od 1780 był członkiem Akademii Nauk w Paryżu. Był jednym z organizatorów École polytechnique, ministrem marynarki, oficerem artylerii, baronem, pedagogiem, organizatorem przemysłu obronnego, działał w komisji ustalającej miary i wagi.

Napisał wiele prac z metalurgii, optyki, mechaniki, chemii. Był współredaktorem encyklopedii, autorem słownika filozoficznego. Interesował się możliwościami lotów w powietrzu. Jako matematyk zajmował się rachunkiem różniczkowym, całkowym i wariacyjnym.

W latach 1798–1799 uczestniczył w wyprawie Napoleona do Egiptu.

Upamiętnienie edytuj

Jego nazwisko znajduje się na liście 72 nazwisk na wieży Eiffla^[2].

Przypisy edytuj

↑ Monge Gaspard, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-05] .
↑ The Names of the 72 Scientists Listed on the Borders of Each of the Four Sides of the Eiffel Tower. toureiffel.paris. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Gaspard Monge w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
Monge, G.: Wykład statyki dla użycia szkół wydziałowych i wojewódzkich. Warszawa, 1820
Gaspard Monge – publikacje w bibliotece Polona (fr. • pol.)

[epwn-1] Monge Gaspard, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-05] .

[2] The Names of the 72 Scientists Listed on the Borders of Each of the Four Sides of the Eiffel Tower. toureiffel.paris. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).

[1]

[2]