Półpalczyk turecki

Półpalczyk turecki
	Hemidactylus turcicus
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Rząd	łuskonośne
Rodzina	gekonowate
Rodzaj	Hemidactylus
Gatunek	półpalczyk turecki
Synonimy
	Lacerta turcica Linnaeus, 1758; Gekko turcicus (Linnaeus, 1758); Gecus cyanodactylus Rafinesque-Schmaltz, 1810; Gecko meridionalis Risso, 1826; Gecko verruculatus Cuvier, 1829; Hemidactylus karachiensis Murray, 1884; Hemidactylus exsul Barbour & Cole, 1906;
	Lacerta turcica Linnaeus, 1758; Gekko turcicus (Linnaeus, 1758); Gecus cyanodactylus Rafinesque-Schmaltz, 1810; Gecko meridionalis Risso, 1826; Gecko verruculatus Cuvier, 1829; Hemidactylus karachiensis Murray, 1884; Hemidactylus exsul Barbour & Cole, 1906;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Półpalczyk turecki^[4], gekon turecki (Hemidactylus turcicus) – gatunek gada z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).

Zasieg występowania edytuj

Półpalczyk turecki występuje w południowej, południowo-wschodniej i wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego, południowej Francji, na północno-wschodnim wybrzeżu Adriatyku, Półwyspie Bałkańskim, a także na wyspach Morza Śródziemnego i Egejskiego. Występuje też w Afryce Północnej, Azji Mniejszej, krajach Lewantu po północno-zachodnią część Półwyspu Arabskiego. Został zawleczony na Wyspy Kanaryjskie i do Ameryki Północnej – od południa USA po Amerykę Środkową^[3].

Wygląd edytuj

Ubarwienie gekona jest zmienne, zależy od środowiska i nastroju zwierzęcia. Zazwyczaj waha się od brązowo-różowego po żółty. Na grzbiecie brązowy wzór, ogon paskowany. Brzuch jasny, białawy. Łuski drobne, pomiędzy nimi znajdują się rzędy dużych tarczek. Ciało smukłe, na palcach znajdują się przylgi umożliwiające zwierzęciu wspinanie się po stromych powierzchniach.

Średnie wymiary

Długość ciała – do 12,5 cm.

Biotop edytuj

Żyje w wielu różnorodnych siedliskach, zarówno na nizinach, jak i w górach. Może zamieszkać w pobliżu siedzib ludzkich.

Tryb życia edytuj

Nocny, lądowy tryb życia.

Pożywienie edytuj

Żywi się owadami i pajęczakami, rzadko zjada małe jaszczurki. Czasem korzysta ze sztucznych źródeł światła, by łowić zwabione blaskiem owady.

Rozmnażanie edytuj

Zwierzę rozmnaża się od kwietnia do sierpnia. Samica składa 2–3 jaja w szczelinach i zagłębieniach skalnych. Młode wykluwają się po 37–45 dniach.

Przypisy edytuj

↑ Hemidactylus turcicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g P.P. Uetz P.P., J.J. Hallermann J.J., Hemidactylus turcicus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2023-12-29] (ang.).
↑ ^a ^b Hemidactylus turcicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 97, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).

Bibliografia edytuj

JoannaJ. Mazgajska JoannaJ., Gekon turecki Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758), [w:] Płazy i gady Europy [online] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-26] .

[itis-1] Hemidactylus turcicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[rd-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g P.P. Uetz P.P., J.J. Hallermann J.J., Hemidactylus turcicus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2023-12-29] (ang.).

[iucn-3] Hemidactylus turcicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Keller&inni-4] E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 97, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).

[4]

[1]

[2]

[3]