Gerd Heinrich
Gerd Hermann Heinrich (ur. 7 listopada 1896, zm. 17 grudnia 1984[1]) – niemiecki przyrodnik (entomolog), jeden z najwybitniejszych ichneumonologów (badaczy gąsieniczników) w historii.
Życiorys edytuj
Urodził się w Berlinie. Po matce odziedziczył majątek Borówki na Krajnie (powiat sępoleński)[2], którego właścicielem był do 1945[1]. W 1937 ukończył Uniwersytet Humboldtów. W latach 20. i 30. XX wieku odbył wiele wypraw badawczych, między innymi do Persji, Indonezji oraz na Moluki. Po wybuchu II Wojny Światowej Heinrich i jego żona znaleźli się na czarnej liście Gestapo, dla ochrony przed którym uczony wstąpił do Luftwaffe[3]. W 1943 zakopał swoje zbiory w metalowych skrzyniach. Po zakończeniu wojny mieszkał w Niemczech, a w 1951 wyemigrował do USA, gdzie zamieszkał w stanie Maine. W 1960, kiedy stało się jasne, że odzyskanie kolekcji entomologicznej nie będzie możliwe, skontaktował się z zoologami w Polsce, którzy według jego wskazówek odnaleźli i odkopali zbiory. Okazały się nienaruszone i były wysyłane autorowi do opracowania, opublikowanego w wielu tomach, częściowo na łamach polskiego czasopisma Annales Zoologici[1]. W 1979 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Maine[4].
Znaczna część jego zbiorów znajduje się w Muzeum i Instytucie Zoologii PAN w Warszawie[1][5].
Osiągnięcia naukowe edytuj
Entomologia edytuj
Heinrich był światowym autorytetem w dziedzinie gąsieniczników[6][7]. Dokonał podziału tej rodziny na podrodziny, a w ciągu swojego życia opisał 1479 nowych taksonów (gatunków i podgatunków) gąsieniczników[1].
Ornitologia i teriologia edytuj
Heinrich zajmował się również ptakami i ssakami. W dżungli wyspy Celebes, w czasie wyprawy podjętej w latach 1930–32 na zlecenie muzeów zoologicznych w Nowym Jorku i Berlinie, odnalazł tzw. "chrapiącego ptaka", czyli wodnika chrapliwego (Aramidopsis plateni)[8].
Upamiętnienie edytuj
Na jego cześć nazwano rodzaj gąsieniczników Heinrichiellus Tereshkin, 2009[9] (= Heinrichia Tereshkin, 1996 non Stresemann, 1931; = Heinrichiella Tereshkin, 2000 non Hedwig, 1949)[10][11]. Epitet gatunku typowego Heinrichiella hildegardae (Tereshkin, 1996) upamiętnia żonę i współpracowniczkę badacza.
Ponadto jego imieniem nazwano kilka gatunków owadów, na przykład opisanego ze Słowacji Melanichneumon heinrichi Riedel, 2014[12].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e A.M. Tereshkin, Gerd Hermann Heinrich [online].
- ↑ B. Marzec, Mniejszość niemiecka w powiecie sępoleńskim w latach 1920-1939, Sępólno Krajeńskie 2005, s. 36.
- ↑ Howard V. Weems jr., In memoriam Gerd H. Heinrich, Research Associate of the Florida State Collection of Arthropods, „Florida Entomologist”, 69 (1), 1986, s. 281–282.
- ↑ The Lewiston Daily Sun - Wyszukiwanie w archiwum Wiadomości Google, news.google.com, 18 grudnia 1984 [dostęp 2024-01-27].
- ↑ Tereshkin A.M. 1991. GERD HEINRICH's collection in Warsaw (modern state): 1-81 (electronic version). | Alexander Tereshkin's homepage [online], tereshkin.info [dostęp 2024-01-27].
- ↑ Howard V. Veems, Gerd H. Heinrich 1896–1984, „Bulletin of the Entomological Society of America”, 32 (2), 1986, s. 127, DOI: 10.1093/besa/32.2.127.
- ↑ Olga Schmidt, Stefan Schmidt, Primary types of Ichneumoninae described by Gerd H. Heinrich deposited in the Zoologische Staatssammlung München, „Spixiana”, 34 (1), 2011, s. 59–107.
- ↑ Bernd Heinrich, Chrapiący ptak. Rodzinna podróż przez stulecie biologii.
- ↑ Tereshkin A.M. 2009.Illustrated key to the tribes of subfamilia Ichneumoninae and genera of the tribe Platylabini of world fauna (Hymenoptera, Ichneumonidae). Linzer biol. Beitr., 41/2: 1317-1608 (Full text with colour Plates) . | Alexander Tereshkin's homepage [online], tereshkin.info [dostęp 2024-01-27].
- ↑ A.M. Tereshkin, A new Ichneumoninae Stenopneusticae genus Heinrichia from the Far East (Hymenoptera, Ichneumonidae), „Entomofauna”, 17 (5), 1996, s. 89–96.
- ↑ A. Tereshkin, Description of the males of Ulesta nigroscutella Tereshkin, 1993, Rhadinodonta rufidens (Wesmael, 1844) and new name for genus Heinrichia Tereshkin, 1996 (Hymenoptera, Ichneumonidae, Ichneumoninae Stenopneusticae), „Entomofauna”, 21 (18), 2000, s. 229–236.
- ↑ Matthias Riedel, Zur Taxonomie der europäischen Ichneumoninae (Hymenoptera: Ichneumonidae), „Mitt. Münch. Ent. Ges.”, 104, 2014, s. 103–108.