Githyanki bądź gitjanki[1] – fikcyjny gatunek istot humanoidalnych z systemu gry fabularnej Dungeons & Dragons. Według podręczników źródłowych D&D githyanki to ksenofobiczna rasa humanoidalna, zamieszkująca głównie część wieloświata gry zwaną sferą (lub płaszczyzną) astralną (ang. Astral Plane)[2].

Pierwotny koncept tej rasy pochodzi z wydanej w 1977 roku powieści Światło się mroczy (Dying of the Light) George’a R.R. Martina[3]. W tym utworze istoty te zostały określone jako soulsucks i dysponowały „mocami psionicznymi[4].

Do Dungeons & Dragons (D&D) wprowadził githyanki inny pisarz, Charles Stross[5]. Inspirując się pomysłem Martina, zamieścił opis tych istot w brytyjskim czasopiśmie fantastycznym „White Dwarf”, w dziale Fiend Factory. Następnie charakterystyka githyanki ukazała się w pierwszym wydaniu Fiend Folio, publikacji towarzyszącej edycji D&D, a wizerunek jednej z tych istot znalazł się na okładce tego wydawnictwa[6].

Githyanki w Dungeons & Dragons wersja 3.5 edytuj

Githyanki są opisane jako wysokie, chude istoty humanoidalne. Mają żółtą skórę i spiczaste uszy, chętnie noszą ozdobne stroje i pancerze[1]. (W grze komputerowej Neverwinter Nights 2 skóra githyanki ma kolor zielony[7]). Cechują ich wrodzone psioniczne umiejętności[1].

Żyją w fortecach w sferze astralnej, ale jako istoty pozaplanarne mogą pojawić się w każdym ze światów Dungeons & Dragons. Nie tworzą rodzin, choć do realizacji jakichś celów łączą się w grupy. Są istotami bardzo wojowniczymi, niemal każde spotkanie z przedstawicielami innych ras może zakończyć się walką. Pewnego rodzaju sojusz łączy ich jedynie z czerwonymi smokami[1].

Istoty te zajmują się nie tylko walką – są wśród nich także czarodzieje i sprawni rzemieślnicy, nieustępujący umiejętnościami krasnoludom, choć wytwarzają głównie uzbrojenie. Broń ma dla githyanki szczególne znaczenie i stanowi niemal przedmiot kultu[1].

Githyanki nie mają żadnego bóstwa, jego rolę pełni rządząca nimi nieumarła królowa, sprawująca władzę absolutną nad całą społecznością[1].

Historia edytuj

Przodkowie githyanki w zamierzchłej przeszłości byli niewolnikami illithidów (łupieżców umysłu). Pod wodzą legendarnego Githa wszczęli bunt i doprowadzili do upadku imperium swoich panów. Wyzwolili się z niewoli, ale spór pomiędzy nimi doprowadził do powstania dwóch ras: githyanki i githzerai, zamieszkujących obecnie świat zwany Limbo. Te dwa rodzaje istot dzieli obecnie nienawiść, łączą się tylko w walce przeciw wspólnym wrogom – illithidom[1].

Srebrne miecze githyanek edytuj

Potężni githyanki dysponują wyjątkowym orężem – srebrnymi mieczami. Broń ta ma specjalne właściwości, potrafi zredukować moce psioniczne zranionego przeciwnika, a nawet przeciąć nić astralną, łączącą międzyplanarnego podróżnika z macierzystym światem. Jeśli taki miecz zostanie stracony (ukradziony lub zdobyty w walce), githyanki zrobią wszystko, żeby go odzyskać, bezwzględnie ścigając jego posiadacza[1].

Githyanki w grach komputerowych edytuj

Githyanki występują w grach komputerowych osadzonych w świecie Zapomnianych Krain i opartych na mechanice Dungeons & Dragons.

W fabule Baldur's Gate II: Cienie Amn githyanki pojawiają się kilkukrotnie. Istoty te usiłują odebrać bohaterowi podarowany mu przez jednego z NPC srebrny miecz[8], zaś w lokacji dziejącej się w Podmroku gracz może czasowo sprzymierzyć się z nimi, by pokonać illithidów[9]. Ponadto są jednymi z przeciwników w dodatku Tron Bhaala, w lokacji Twierdza Strażnika[10].

W Neverwinter Nights 2 głównym wątkiem fabularnym jest odnalezienie fragmentów srebrnego miecza githyanki i ponowne jego wykucie[11]. Miecz ten stanie się bronią służącą do pokonania głównego przeciwnika, Króla Cieni[12]. Githyanki usiłują odzyskać fragmenty ostrza, wielokrotnie stając na drodze bohatera.

Githyanki są jedną z ras grywalnych w grze Baldur’s Gate III - zarówno postać gracza jak i jeden z pozostałych członków drużyny może pochodzić z tej rasy[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Skip Williams i in.: Księga potworów. Podręcznik źródłowy III wersja 3.5. Warszawa: ISA, 2006, s. 86–87. ISBN 83-7418-116-8.
  2. Philip Jameson Clements, Dungeons & Discourse: Intersectional Identities in Dungeons & Dragons, ORCID 0000-0002-5784-2116, Bowling Green State University, OhioLINK, 2019, s. 21.
  3. Esteban Ruquet, La revolución silenciosa, „Revista Luthor”, 6 (25), 2015, s. 22–34, ISSN 1853-3272.
  4. George R.R. Martin: Dying of the Light. Simon & Schuster, 1977, s. 49, 259, 275.
  5. a b Scott Baird: Baldur’s Gate 3: Githyanki, Explained. thegamer.com, 4.10.2020. [dostęp 2020-12-26].
  6. Scott Baird, D&D Accidentally Stole A Race From George R. R. Martin [online], ScreenRant, 5 maja 2020 [dostęp 2020-12-30] (ang.).
  7. Adrian Roth, Marcin Łukański, Michał Wachowiak: Neverwinter Nights 2. Poradnik. CD Projekt, s. 29.
  8. Poradnik do gier Baldur's Gate II. CD Projekt, s. 93.
  9. Poradnik do gier Baldur's Gate II. CD Projekt, s. 103.
  10. Poradnik do gier Baldur's Gate II. CD Projekt, s. 143.
  11. Adrian Roth, Marcin Łukański, Michał Wachowiak: Neverwinter Nights 2. Poradnik. CD Projekt, s. 53.
  12. Adrian Roth, Marcin Łukański, Michał Wachowiak: Neverwinter Nights 2. Poradnik. CD Projekt, s. 58.