Wikipedia

Jęzornik ryjówkowaty

gatunek ssaka
(Przekierowano z Glossophaga soricina)

Jęzornik ryjówkowaty[13] (Glossophaga soricina) – gatunek ssaka z podrodziny jęzorników (Glossophaginae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Jęzornik ryjówkowaty
Glossophaga soricina[1]
(Pallas, 1766)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

liścionosowate

Podrodzina

jęzorniki

Plemię

jęzorniki

Rodzaj

jęzornik

Gatunek

jęzornik ryjówkowaty

Synonimy
Podgatunki
  • G. s. soricina (Pallas, 1766)
  • G. s. antillarum Rehn, 1902[9]
  • G. s. handleyi Webster & J.K. Jones, 1980[10]
  • G. s. mutica Merriam, 1898
  • G. s. valens G.S. Miller, 1913[11]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[12]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1766 roku niemiecki przyrodnik Peter Simon Pallas nadając mu nazwę Vespertilio soricinus[2]. Holotyp pochodził z Surinamu[14].

Niektórzy autorzy proponowali wyróżnienie podgatunku valens do rangi gatunku lecz nie zaproponowano oceny systematycznej[15][16]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[16]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek Oryginalna nazwa Autor i rok opisu Miejsce typowe
G. s. antillarum Glossophaga soricina antillarum Rehn, 1902 Port Antonio, Jamajka[17].
G. s. handleyi Glossophaga soricina handleyi Webster & J.K. Jones, 1980 Tereny Colegio Peninsular, Mérida, Jukatan, Meksyk[18].
G. s. mutica Glossophaga mutica Merriam, 1898 Wyspa María Madre, Islas Marías, Nayarit, Meksyk[18].
G. s. valens Glossophaga soricina valens G.S. Miller, 1913 Balsas, Region Amazonas, Peru[18].

Etymologia edytuj

  • Glossophaga: gr. γλωσσα glōssa „język”; -φαγος -phagos „-jedzący”, od φαγειν phagein „jeść”[19].
  • soricina: łac. soricinus „ryjówkowaty”, od sorex, soricis „ryjówka”, od gr. |ὑραξ hurax, ὑρακος hurakos „ryjówka”[20].
  • antillarum: nowołac. Antillarum lub Antillensis „z Antyli”[21].
  • handleyi: Charles O. Handley Jr. (1924–2000), amerykański teriolog[22][23].
  • mutica: łac. muticus „obcięty, skrócony”, od mutilus „okaleczony”, od mutilare „odciąć”[24].
  • valens: łac. valens, valentis „potężny, silny”, od0 valere „być slinym”[25].

Zasięg występowania edytuj

Jęzornik ryjówkowaty występuje w Ameryce zamieszkując w zależności od podgatunku[16]:

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 45–59 mm, długość ogona 5–12 mm, długość ucha 9–15 mm, długość tylnej stopy 7–11 mm, długość przedramienia 32–38 mm; masa ciała 7–12 g[15].

Ekologia edytuj

Tryb życia edytuj

Jęzornik ryjówkowaty Występuje w suchych lasach. Może, podobnie jak kolibry, zawisnąć w powietrzu przez jakiś czas, by językiem wydobyć z kwiatu nektar i pyłek. Ziarenka pyłku przyczepiają się do włosków na jego ciele.

Rozmnażanie edytuj

W lecie samice tworzą specjalne kolonie rozrodcze. Na stałe powracają dopiero po urodzeniu młodych (zazwyczaj 1 lub 2).

Uwagi edytuj

  1. ↑ Młodszy homonim Glossophaga villosa Rengger, 1830 (nomen dubium).
  2. ↑ Nowa nazwa dla Glossophaga villosa H. Allen, 1896.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Glossophaga soricina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b P.S. Pallas: Miscellanea zoologica: quibus novae imprimis atque obscurae animalium species describuntur et observationibus iconibusque illustrantur. Hagae Comitum: Apud Petrum van Cleef, 1766, s. 48. (łac.).
  3. ↑ J.B. von Spix: Simiarum et Vespertilionum Brasiliensium species novae, ou histoire naturelle des espèces nouvelles de singes et de chauves-souris observées et recueillies pendant le voyage dans l’intérieur du Brésil exécuté par ordre de S. M. le roi de Bavière dans les années 1817, 1818, 1819, 1820. Monachii: typis F.S. Hübschmanni, 1823, s. 67, ryc. xxxvi, rys. 4. (łac.).
  4. ↑ J.E. Gray: Mammalia. W: R.B. Hinds (red.): The zoology of the voyage of H.M.S. Sulfur, under the command of Captain Sir Edward Belcher, R.N., C.B., F.R.G.S., etc. during the years 1836–42. Cz. 1. London: Smith, Elder and Co., 1844, s. 18. (ang.).
  5. ↑ H. Allen. Description of a new species of bat of the genus Glossophaga. „Proceedings of the United States National Museum”. 18 (1100), s. 779, 1896. (ang.). 
  6. ↑ H. Allen. Glossophaga truei. „Science”. New series. 5 (108), s. 153, 1897. (ang.). 
  7. ↑ C.H. Merriam. Mammals of Tres Marias Islands, off western Mexico. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 12, s. 18, 1898. (ang.). 
  8. ↑ Miller 1913 ↓, s. 419.
  9. ↑ J.A. Rehn. A new bat of the genus Glossophaga. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 54 (1), s. 37, 1902. (ang.). 
  10. ↑ Webster i Jones 1980 ↓, s. 5.
  11. ↑ Miller 1913 ↓, s. 420.
  12. ↑ R. Barquez, S. Perez, B. Miller & M. Diaz, Glossophaga soricina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-07-08] (ang.).
  13. ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 102. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  14. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Glossophaga soricina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-07-08].
  15. ↑ a b S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 511–513. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  16. ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  17. ↑ J. Alvarez, M.R. Willig, J.K.Jones & W.D. Webster. Glossophaga soricina. „Mammalian Species”. 379, s. 1, 1991. DOI: 10.2307/3504146. (ang.). 
  18. ↑ a b c T.A. Griffiths & A.L. Gardner: Subfamily Glossophaginae Bonaparte, 1845. W: A.L. Gardner (red.): Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. 240. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).
  19. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 297, 1904. (ang.). 
  20. ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 216, OCLC 637083062 (ang.).
  21. ↑ The Key to Scientific Names ↓, antillarum [dostęp 2022-07-09].
  22. ↑ Webster i Jones 1980 ↓, s. 6.
  23. ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 176. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  24. ↑ The Key to Scientific Names ↓, mutica [dostęp 2022-07-09].
  25. ↑ The Key to Scientific Names ↓, valens [dostęp 2022-07-09].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jęzornik_ryjówkowaty&oldid=70998223”