Koźmice Wielkie (gmina)

(Przekierowano z Gmina Koźmice Wielkie)

Koźmice Wielkie – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 19341954 i 19731976[3] w woj. krakowskim (dzisiejsze woj. małopolskie). Siedzibą władz gminy były Koźmice Wielkie.

Koźmice Wielkie
gmina wiejska
1934–54 i 1973–76[1]
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

1934–39: krakowskie
1939–45: dystrykt krakowski
1945–54: krakowskie
1973–75: krakowskie
1975–76: krakowskie miejskie

Powiat

krakowski (do 1975)

Siedziba

Koźmice Wielkie

Populacja (1974)
• liczba ludności


5855[2]

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

13

brak współrzędnych
Kościół w Koźmicach Wielkich

Gmina zbiorowa Koźmice Wielkie została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie krakowskim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bugaj, Chorągwice, Grabówki, Grajów, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Lednica Górna, Mietniów, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Rożnowa, Sygneczów i Siercza[4]. 16 września 1934 gminę Koźmice Wielkie podzielono na 13 gromad: Chorągwica, Grabówki, Grajów, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Lednica Górna, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Siercza i Sygneczów[5].

Podczas okupacji hitlerowskiej gmina funkcjonowała w powiecie krakowskim w Generalnym Gubernatorstwie. Okupanci odłączyli od niej tylko gromadę Lednica Górna, włączając ją do nowo utworzonej gminy Wieliczka (i tak już zostało po wojnie), a gromadę Chorągwica przekształcono w gromadę Mietniów. Natomiast do gminy Koźmice Wielkie włączono sześć gromad ze zniesionej gminy Siepraw ze zniesionego powiatu myślenickiego: Bieńkowice, Byszyce, Czechówka, Gorzków, Nowa Wieś i Stojowice[6].

Po wojnie w woj. krakowskim, bez gromad gminy Sieprew, którą reaktyowowano. W porównaniu ze składem wojennym, administracja zachowała też gromadę Mietniów, natomiast przywróciła gromadę Chorągwica, choć gromadę Lednica Górna pozostawiła w gminie Wieliczka[7]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina Koźmice Wielkie składała się zatem z 13 gromad: Chorągwica, Grabówki, Grajów, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Mietniów, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Siercza i Sygneczów[8]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Gminę Koźmice Wielkie przywrócono w tymże powiecie i województwie wraz z reaktywowaniem gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku[10]. Składała się wówczas z 8 gromad: Bieńkowice, Byszyce, Gorzków, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie i Podstolice[11].

1 czerwca 1975 roku gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. miejskim krakowskim[12].

15 stycznia 1976 roku gmina została zniesiona, a jej obszar włączony do gmin[13]:

  • Dobczyce (obszar sołectwa Bieńkowice),
  • Wieliczka (obszary sołectw: Byszyce, Gorzków, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie i Podstolice).

Przypisy edytuj

  1. W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Liczba ludności z publikacji „Rocznik Demograficzny Polski”, GUS 1975–1995
  3. Od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 14 stycznia 1976
  4. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 536
  5. Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 140
  6. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  7. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268)
  12. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  13. Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12