Gniazdówkowate (Limidae) – rodzina wyłącznie morskich małży nitkoskrzelnych z monotypowego rzędu Limoida, obejmująca około 125 gatunków występujących głównie w morzach ciepłych. Dawniej zaliczano je do Anisomyaria – nierównomięśniowych[2].

Gniazdówkowate
Limidae[1]
Rafinesque, 1815
Ilustracja
Acesta excavata
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

małże

Podgromada

nitkoskrzelne

Rząd

Limoida
Waller, 1978

Nadrodzina

Limoidea

Rodzina

gniazdówkowate

Budowa edytuj

 
Muszle Lima lima

Muszla owalna lub w kształcie skrzywionego jaja, z białawymi skorupkami, zazwyczaj wyższa niż dłuższa. Zamek muszli bez ząbków. Obecny jeden mięsień zwieracz muszli.

Gniazdówkowate wyróżniają się jaskrawym ubarwieniem ciała i czułków płaszczowych. Najczęściej są to barwy: pomarańczowa, żółta lub czerwona. Kleiste czułki – produkujące żrącą substancję obronną – osiągają długość porównywalną z wielkością muszli[3].

 
Lima scabra

Tryb życia edytuj

Nazwa zwyczajowa rodziny wiąże się z tym, że niektóre gniazdówki (np. z rodzaju typowego rodziny – Lima) budują ochronne gniazda z różnorodnych materiałów (kawałki kamieni, muszli, korali i innych) sklejanych wydzieliną gruczołu bisiorowego[2].

Wśród gniazdówkowatych znane są gatunki, które pływają wystrzykując z muszli wodę oraz skaczą przy pomocy nogi[2].

Klasyfikacja edytuj

W rodzinie gniazdówkowatych wyróżniane są następujące rodzaje[4]:

Przypisy edytuj

  1. Limidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
  3. Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 546. ISBN 978-83-01-16108-8.
  4. Gofas, S.: Limidae. World Register of Marine Species, 2011. [dostęp 2011-05-09]. (ang.).