Gorgonidium
Gorgonidium Schott – rodzaj bylin, geofitów[4], należący do rodziny obrazkowatych, liczący 8 gatunków endemicznych dla Andów, występujących od Peru do północnej Argentyny. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają gęste zarośla na skalistych zboczach górskich lub niskie lasy, na wysokości do 3000 m n.p.m. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od mitycznych Gorgon – wężowłosych sióstr z mitologii greckiej – i oznacza "wart Gorgony"[5].
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
Aroideae |
| Rodzaj |
Gorgonidium |
| Nazwa systematyczna | |
| Gorgonidium Schott Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 282 (1864) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Gorgonidium mirabile Schott[3] | |
Morfologia edytuj
- Łodyga
- Podziemna bulwa pędowa.
- Liście
- Liść pojedynczy wyrasta na zwężającym się ogonku. Blaszka liściowa w zarysie jajowata, parzystopierzasta. Po każdej stronie od 2 do 5 pierzastodzielnych listków, zmniejszających się od nasady do wierzchołka blaszki, w zarysie trójkątnych, eliptycznych do odwrotnie lancetowatych, niekiedy sierpowatych. Nerwacja siatkowata.
- Kwiaty
- Roślina jednopienna. Pojedynczy kwiatostan, typu kolbiastego pseudancjum. Pochwa łódkokształtna, sztywna, niekiedy z podłużnymi, żółtymi plamkami, o spiczastym wierzchołku. Kolba krótsza od pochwy. Kwiaty jednopłciowe. Niekiedy między strefą kwiatów żeńskich i męskich występują kwiaty dwupłciowe. Położone w dolnej części kolby kwiaty żeńskie otoczone są czterema, pięcioma prątniczkami, krótszymi od zalążni. Zalążnie kuliste do szeroko jajowatych, cztero- do sześciokomorowe. W każdej komorze znajduje się pojedynczy zalążek, położony wierzchołkowo. Szyjka słupka krótka, prawie niewidoczna lub dłuższa od zalążni, lekko zakrzywiona. Znamię słupka okrągłe do dyskowatego. Kwiaty męskie (4)5-6-pręcikowe, synandryczne. Nitki zrośnięte. Pylniki osadzone, położone blisko wierzchołka, kuliste. Ziarna pyłku eliptyczne do lekko jajowatych.
Systematyka edytuj
- Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
- Należy do plemienia Spathicarpeae, podrodziny Aroideae, rodziny obrazkowatych, rzędu żabieńcowców w kladzie jednoliściennych[2][6]
- Gatunki
- Gorgonidium beckianum Bogner
- Gorgonidium bulbostylum Bogner & E.G.Gonç.
- Gorgonidium cardenasianum (Bogner) E.G.Gonç.
- Gorgonidium intermedium (Bogner) E.G.Gonç.
- Gorgonidium mirabile Schott
- Gorgonidium striatum Hett., Ibisch & E.G.Gonç.
- Gorgonidium vargasii Bogner & Nicolson
- Gorgonidium vermicidum (Speg.) Bogner & Nicolson
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-20] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
- ↑ R. Govaerts i D.G. Frodin: World Checklist of Araceae (and Acoraceae). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, 2002. [dostęp 2010-06-18]. (ang.).
- ↑ Peter Bernhardt: Gods and goddesses in the garden: Greco-Roman mythology and the scientific names of plants. New Brunswick, N.J.: Rutgers University Press, 2008, s. 151. ISBN 978-0-8135-4266-9.
- ↑ L.I. Cabrera et al. Phylogenetics relationships of aroids and duckweeds (Araceae) inferred from coding and noncoding plastid DNA. „American Journal of Botany”. 95(9), s. 1153-1165, 2008.
Bibliografia edytuj
- J. Bogner i E.G. Gonçalves. Two new aroids from South America. „Willdenowia”. 32, s. 323-329, 2002. (ang.).
- J. Bogner. Gorgonidium beckianum (Araceae), a new species from Bolivia. „Willdenowia”. 38, s. 195-200, 2008. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
Identyfikatory zewnętrzne (takson):