Grab amerykański

Grab amerykański
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	brzozowate
Rodzaj	grab
Gatunek	grab amerykański
	Nazwa systematyczna
	Carpinus caroliniana Walter; Fl. carol. 236. 1788
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grab amerykański (Carpinus caroliniana Walter) – gatunek średniej wielkości drzewa liściastego z rodziny brzozowatych (Betulaceae) (we współczesnych systemach APG, w innych ujęciach w rodzinie leszczynowatych). Występuje w Ameryce Północnej, na wschodzie Kanady oraz na południowym wschodzie Stanów Zjednoczonych^[3].

Morfologia edytuj

Owoce

Liście

Pokrój: Rozłożysty szeroki. Dorasta do 10 m wysokości^[5]. Często pokrzywiony. Korona rozpostarta^[6].
Kora: Stalowoszara, gładka. U starych osobników może być bruzdowana^[5].
Liście: Jajowate lub eliptyczne, do 6 cm długości. Podwójnie ząbkowane, zaostrzone. Na wyraźnym unerwieniu może występować drobne owłosienie^[6]. Po obu stronach ciemnozielone, jesienią przebarwiają się na pomarańczowo, purpurowo lub czerwono.
Kwiaty: Roślina jednopienna, kwitnąca wiosną i wiatropylna. Kotki żeńskie zielone, mniejsze od męskich, osadzone na wierzchołkach pędów^[5].
Owoc: Orzeszki z dwu lub trójklapowymi skrzydełkami, zebrane w zwisające owocostany^[5].

Biologia i ekologia edytuj

Nie jest często sadzony, lecz pod względem estetyki liści oraz barw jesiennych przewyższa swojego europejskiego kuzyna. Rdzenni Amerykanie używali tego gatunku grabu przy wielu schorzeniach^[6].

Podgatunki:

Carpinus caroliniana subsp. caroliniana
Carpinus caroliniana subsp. virginiana^[6]

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-25] (ang.).
↑ ^a ^b Carpinus caroliniana. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2012-02-25]. (ang.).
↑ Carpinus caroliniana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 162. ISBN 97883242-0842-5.
↑ ^a ^b ^c ^d Flora of North America: Carpinus caroliniana. [dostęp 2012-02-25]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-25] (ang.).

[grin-3] Carpinus caroliniana. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2012-02-25]. (ang.).

[iucn-4] Carpinus caroliniana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Drzewa_Świata-5] Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 162. ISBN 97883242-0842-5.

[NA-6] Flora of North America: Carpinus caroliniana. [dostęp 2012-02-25]. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]