Gruba Kaśka
Gruba Kaśka – ujęcie wody w Warszawie i budynek studni miejskiej w korycie rzeki Wisły, która pompuje wodę z systemu poddennych drenów do mieszczącej się na Saskiej Kępie Stacji Uzdatniania Wody (SUW) „Praga” Zakładu Centralnego należącego do Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK)[1][a][2]. Nadmiar wody z Grubej Kaśki kierowany jest na drugą stronę rzeki do Stacji Uzdatniania Wody (SUW) „Filtry” tego samego zakładu[1][b].
 „Gruba Kaśka” widziana z mostu Łazienkowskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Ukończenie budowy |
1964 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′17,6″N 21°03′24,7″E/52,221556 21,056861
| |
Jest jedynym obiektem w Europie położonym w nurcie rzeki, wykorzystującym naturalny proces infiltracji[4].
Opis edytuj
Gruba Kaśka została wzniesiona w 1964. W 2002 została wyremontowana wizualnie i technicznie oraz zwiększono jej przepustowość. Oddano ją ponownie do użytku w styczniu 2003 r. Pobiera wodę z 15 promieniście ułożonych drenów, które znajdują się ok. 6 metrów pod dnem i 300-metrowym rurociągiem pompują ją na brzeg. Rurociąg ten znajduje się w podwodnym tunelu, którym obsługa może także dostać się z praskiego brzegu do wnętrza budowli.
Historia edytuj
Ujęcia infiltracyjne zawsze budowane były na lądzie. Metodę pobierania wody spod dna rzeki opracował inż. Włodzimierz Skoraszewski. Jej przewaga nad filtrami w brzegach polega na tym, że na nieuregulowanej rzece występuje zjawisko stałego przesuwania się rumowiska dennego. Zapewnia to ujęciom stałą, naturalną wymianę złoża. W Warszawie dodatkowo dwa Chude Wojtki, kręcące się stale w okolicach Grubej Kaśki i położonych wyżej dwóch ujęć brzegowych, strugami wody pod ciśnieniem spłukują wierzchnią, najbardziej zanieczyszczoną warstwę. Nurt Wisły nanosi wtedy kolejną warstwę.
Rozruch Grubej Kaśki nastąpił 22 września 1964[5].
Dane techniczne edytuj
- umiejscowienie wzdłużne – 509 km biegu Wisły
- umiejscowienie poprzeczne – 186 m od zachodniego brzegu
- układ drenów – promienisty
- liczba drenów – 15
- głębokość umiejscowienia drenów – 4–8 m.
- łączna długość drenów – 1472 m.
- data uruchomienia – 22 września 1964 r.
- wydajność – 90–120 tys. m³ na dobę.
Galeria edytuj
-
Gruba Kaśka, obok pogłębiarka „Sawa” -
Gruba Kaśka, obok pogłębiarka inna niż „Sawa” -
Gruba Kaśka i pogłębiarka -
Gruba Kaśka przy wysokim stanie wody -
Pogłębiarka „Sawa” -
Pogłębiarka „Sawa” – głowica -
Pogłębiarka „Sawa” – głowica -
„Chudy Wojtek III”
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Według Koczko i in. 1995 oraz Pacholec i in. 1999 są to ujęcia infiltracyjne Zakładu Wodociągu Praskiego[2][1]. Strona Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK) w Warszawie podaje obecnie jednak, że Zakład Centralny składa się z dwóch Stacji Uzdatniania Wody (SUW) – „Filtry” i „Praga”[3].
- ↑ Według Pacholec i in. 1999 do Zakładu Wodociągu Centralnego[1]. Strona Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK) w Warszawie podaje obecnie jednak, że Zakład Centralny składa się z dwóch Stacji Uzdatniania Wody (SUW) – „Filtry” i „Praga”[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Beata Pacholec, Jacek Wąsowski, Ewa Dąbrowska, Bernard Krekora i inni. Analiza pracy ujęć infiltracyjnych Wodociągu Praskiego w Warszawie. „Ochrona Środowiska”. nr 3/1999 (74), s. 61–66, 1999. Wrocław: Oddział Dolnośląski Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych (PZITS). ISSN 1230-6169. [dostęp 2016-06-26]. Ochrona Środowiska nr 3/1999.
- ↑ a b Bogdan Koczko, Beata Pacholec, Anna Mossakowska. Doświadczenia eksploatacyjne ujęcia infiltracyjnego Wodociągu Praskiego w Warszawie. „Ochrona Środowiska”. nr 3/1995 (58), s. 41–43, 1995. Wrocław: Oddział Dolnośląski Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych (PZITS). ISSN 1230-6169. [dostęp 2016-06-26]. Ochrona Środowiska nr 3/1995.
- ↑ a b Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A.; Zakład Centralny MPWiK. MPWiK w m.st. Warszawie S.A., 2016. [dostęp 2016-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-11)].
- ↑ Wodociągi Warszawskie – nowoczesność w zgodzie z naturą. „Dziennik Gazeta Prawna”, s. 48, 27 kwietnia 2018.
- ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zakład Centralny • MPWiK. mpwik.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-14)]. – Stacja Uzdatniania Wody (SUW) „Praga”
- „Gruba Kaśka” pracuje dla Warszawy od 50 lat • MPWiK. oczyszczalnia.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)]. – m.in. zdjęcie drenu
- Stocznia Koźle – Sawa. stocznia-kozle.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-12)].