Gubernia pskowska (ros. Псковская губерния) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego, utworzona w 1772 roku.

Gubernia pskowska
Псковская губерния
gubernia
1772–1777, 1796–1927
Herb
Herb
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Siedziba

Psków

Powierzchnia

44 211,2 km²

Populacja (1897)
• liczba ludności


1 122 317

• gęstość

25 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Plan guberni pskowskiej
Liczba powiatów

8

Położenie na mapie
Położenie na mapie

Historia edytuj

W Imperium Rosyjskim edytuj

Prowincja pskowska edytuj

Od 1708 roku terytorium późniejszej guberni pskowskiej wchodziło w skład guberni ingermanlandzkkiej (wkrótce przemianowanej na petersburską). Przy podziale guberni na prowincje w 1719 roku wyodrębniono prowincję pskowską, która dzieliła się na dystrykty: Chołm, Gdow, Izborsk, Kobyle Gorodiszcze, Ostrów, Opoczka, Psków, Pustorżew, Zawołocze. W 1727 roku zlikwidowano dystrykty i w ich miejsce utworzono ujezdy, a prowincja pskowska weszła w skład nowej guberni nowogrodzkiej utworzonej z pięciu prowincji: nowogrodzkiej, pskowskiej, wielkołuckiej, twerskiej i białoruskiej.

Gubernia i namiestnictwo edytuj

Na powołaną w 1772 roku gubernię pskowską złożyły się dwie prowincje z guberni nowogrodzkiej (pskowska i wielkołucka) oraz prowincje: dyneburska (dawne Inflanty Polskie) i połocka z ziem przyłączonych po pierwszym rozbiorze Polski. Jeszcze w tym samym roku do guberni pskowskiej przyłączono również prowincję witebską z guberni mohylewskiej. W 1776 z guberni pskowskiej wydzielono gubernię połocką, a w 1777 gubernię pskowską zlikwidowano, tworząc namiestnictwo pskowskie złożone z 10 ujezdów.
Namiestnictwo zostało przekształcone w gubernię pskowską w 1796 r. W tym czasie gubernia dzieliła się na 6 ujezdów: pskowski, wielkołucki, opoczeski, ostrowski, porhowski i toropiecki. W 1802 roku zostały utworzono kolejne dwa ujezdy: chołmski i noworżewski.

Okres radziecki edytuj

W kwietniu 1918 roku osiem północno-zachodnich guberni (pskowska, piotrogrodzka, nowogrodzka, ołoniecka, archangielska, wołogdzka, cherepowetska i sewierodźwińska) zostało połączonych w Związek Komun Północnego Obwodu, który w 1919 roku został zlikwidowany. Ponadto po rewolucji październikowej gubernia pskowska przeszła szereg zmian terytorialnych. W 1920 roku zachodnie ujezdy weszły w skład Estonii, a w 1922 część południowych ujezdów przeszła do guberni witebskiej. W 1927 roku gubernia pskowska została zlikwidowana a jej teren stał się częścią obwodu leningradzkiego[1].

Podział administracyjny edytuj

Herb[2] Nazwa (1913) Miasto Obecna nazwa
  powiat chołmski Chołm Rejon chołmski
  powiat noworżewski Noworżew rejon noworżewski
  powiat opoczecki Opoczka rejon opoczecki
  powiat ostrowski Ostrow rejon ostrowski
  powiat porhowski Porhow rejon porhowski
  powiat pskowski Psków rejon pskowski
  powiat toropiecki Toropiec rejon toropiecki
  powiat wielkołucki Wielkie Łuki rejon wielkołucki

Mieszkańcy edytuj

Skład etniczny w 1897 roku[3].

Ujezd Rosjanie Estończycy Łotysze Żydzi Polacy Finowie
Cała gubernia 94,7% 2,3% 1,0% 0,7% 0,4% 0,3%
Chołmski 93,4% 2,5% 1,1% 0,6% 0,1% 1,1%
Noworżewski 97,9% 0,4% 0,7% 0,4% 0,1% 0,2%
Opoczecki 98,5% 0,2% 0,2% 0,5% 0,3%
Ostrowski 96,5% 0,2% 1,8% 0,5% 0,6%
Porhowski 97,8% 0,5% 0,3% 0,3%
Pskowski 87,5% 7,8% 1,7% 0,7% 0,9% 0,3%
Toropiecki 92,7% 3,0% 1,4% 1,7% 0,2% 0,8%
Wielkoludzki 96,7% 0,6% 0,4% 0,9% 0,5% 0,5%

Gubernator edytuj

W 1905 roku gubernatorem był hrabia Aleksander Wasilewicz Adlerberg[4].

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj