Gwiazdosz węgierski
Gwiazdosz węgierski (Geastrum hungaricum Hollós) – gatunek grzybów należący do rodziny gwiazdoszowatych (Geastraceae)[1].
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gwiazdosz węgierski |
| Nazwa systematyczna | |
| Geastrum hungaricum Hollós Mathem. Természettud. Ertes. 19: 506 (1901) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Geastrum, Geastraceae, Geastrales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1889 r. Ladislaus Hollós[1]. Według Index Fungorum jest to takson niepewny[1].
Morfologia edytuj
- Owocnik
- Początkowo kulisty i całkowicie schowany w podłożu. Egzoperydium 2–10 mm, podczas dojrzewania pęka głęboko na 7–8 ramion, które rozchylają się na boki, wskutek czego średnica owocnika dochodzi do 8–21 mm. Ma barwę białą na zewnątrz, a w środku ochrowożółty, później brązową i jest silnie higrofaniczne; ramiona owocników w stanie wilgotnym są płasko rozpostarte na ziemi, u owocników w stanie suchym, lub starszych są silnie podwinięte w dół. Endoperydium w kolorach brązu do szarości, najpierw ziarniste, później gładkie[2].
- Gatunki podobne
- Gwiazdosz węgierski jest jednym z najmniejszych polskich gwiazdoszy. Można go pomylić głównie z innymi małymi gwiazdoszami. Gwiazdosz kwiatuszkowaty (Geastrum hungaricum) również ma wyraźnie wyodrębniony perystom, ale jest większy od gwiazdosza węgierskiego. Obydwa gatunki odróżniają się także cechami mikroskopowymi[3].
Występowanie i siedlisko edytuj
Rzadki w całej Europie, przypuszczalnie najliczniejszy na Węgrzech. W Polsce i na Węgrzech gatunek podlega ochronie ścisłej[2].
Występuje na suchych pastwiskach, na opustoszałych terenach piaszczystych i skalistych, w towarzystwie mchu i porostów. Owocniki tworzy głównie od sierpnia do października. Są trwałe przez wiele tygodni[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-06-30].
- ↑ a b c t, gwiazdosz węgierski (Geastrum hungaricum) [online], NaGrzyby.pl, 7 kwietnia 2013 [dostęp 2023-07-01] (pol.).
- ↑ Anna Kujawa, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Izabela L. Kałucka (red.), Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne, Poznań: Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, 2020, ISBN 978-83-938379-8-4.