HMS Loch Shin
HMS Loch Shin – brytyjska, a następnie nowozelandzka fregata z okresu II wojny światowej, jedna z trzydziestu zbudowanych jednostek typu Loch. Okręt został zwodowany 23 lutego 1944 roku w stoczni Swan Hunter w Wallsend, a w skład Royal Navy został wcielony w październiku 1944 roku. W lutym 1945 roku jednostka uczestniczyła w zatopieniu niemieckiego okrętu podwodnego U-1014, a po zakończeniu wojny w Operacji Deadlight. W 1948 roku fregata została pozyskana przez Royal New Zealand Navy pod nazwą HMNZS „Taupo” (F421). Okręt wziął udział w wojnie koreańskiej, po czym wycofano go z czynnej służby w 1952 roku i odstawiono do rezerwy. Został sprzedany w 1961 roku i złomowany w roku następnym.
 HMS „Loch Shin” w 1944 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
6 września 1943 |
| Wodowanie |
23 lutego 1944 |
 Royal Navy
| |
| Nazwa |
HMS „Loch Shin” (K421) |
| Wejście do służby |
10 października 1944 |
| Wycofanie ze służby |
1948 |
 Royal New Zealand Navy
| |
| Nazwa |
HMNZS „Taupo” (F421) |
| Wejście do służby |
3 września 1948 |
| Wycofanie ze służby |
1952 |
| Los okrętu |
złomowany w 1962 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 1435 ton |
| Długość |
całkowita: 93,6 metra |
| Szerokość |
11,8 metra |
| Zanurzenie |
3,8 metra |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM 2 kotły, 2 śruby | |
| Prędkość |
19,5 węzła |
| Zasięg |
7000 Mm przy prędkości 15 węzłów |
| Sensory | |
| radary Typ 277, 291 sonary | |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo kal. 102 mm 4 działka plot. kal. 40 mm (1 x IV) 10 działek plot. kal. 20 mm (4 x II, 2 x I) 2 miotacze Squid kal. 305 mm 2 mbg, 1 zrzutnia bg | |
| Załoga |
114 |
Projekt i budowa edytuj
Projekt okrętu był ulepszoną i tańszą wersją fregat typu River, budowanych masowo z okresie II wojny światowej[1][2]. Nowością, znacznie skracającą czas budowy okrętów, było przejście na sekcyjną metodę montażu kadłubów fregat, spawanych z gotowych elementów produkowanych w zakładach śródlądowych[2]. Z zamówionych 110 jednostek tego typu ukończono 30, kolejne 26 natomiast zbudowano jako fregaty przeciwlotnicze (typu Bay), zaś budowa 54 jednostek została anulowana[2].
HMS[a] „Loch Shin” zbudowany został w stoczni Swan Hunter w Wallsend (numer stoczniowy 4808)[2][3]. Okręt został zamówiony 15 lutego 1943 roku, jego stępkę położono 6 września 1943 roku, a zwodowany został 23 lutego 1944 roku[3][4]. Fregata otrzymała numer taktyczny K421[2][3]. Nazwa jednostki pochodzi od szkockiego jeziora[3].
Dane taktyczno-techniczne edytuj
Okręt był dużą fregatą, przeznaczoną głównie do zwalczania okrętów podwodnych[1][2]. Długość całkowita wynosiła 93,6 metra (87,2 metra między pionami), szerokość 11,8 metra i zanurzenie maksymalne 3,8 metra[1][2]. Wyporność standardowa wynosiła 1435 ton, zaś pełna 2260 ton[1][5]. Okręt napędzany był przez dwie czterocylindrowe pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM, do których parę dostarczały dwa kotły Admiralicji[1][4]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 19,5 węzła[4][6]. Okręt zabierał zapas 724 ton mazutu, co zapewniało zasięg wynoszący 7000 Mm przy prędkości 15 węzłów[1][7].
Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z umieszczonego na dziobie pojedynczego działa kalibru 102 mm (4 cale) QF HA L/45[1][7]. Silne było uzbrojenie przeciwlotnicze, na które składało się poczwórnie sprzężone działko Vickers kalibru 40 mm QF L/39 („pom-pom”) oraz 10 działek automatycznych Oerlikon kalibru 20 mm L/70 (cztery podwójne i dwa pojedyncze)[2][7]. Broń ZOP stanowiły dwa potrójne miotacze Squid kal. 305 mm oraz dwa miotacze i jedna zrzutnia bomb głębinowych (z łącznym zapasem 15 bg)[1][7]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radary Typ 277 i 291 oraz sonary[2][7].
Załoga okrętu składała się z 114 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][4].
Służba edytuj
edytuj
W październiku 1944 roku okręt rozpoczął próby morskie, a jego pierwszym dowódcą został kmdr ppor. A.L. Turner[3]. Jednostka została wcielona do służby w Royal Navy 10 października 1944 roku[3]. W listopadzie HMS „Loch Shin” wszedł w skład 18. Grupy Eskortowej, pełniącej służbę konwojową na obszarze Western Approaches[3]. 4 lutego 1945 roku jednostka uczestniczyła (wraz z fregatami HHMS „Loch Scavaig”, „Nyasaland” i „Papua”) w skutecznym ataku na niemiecki okręt podwodny U-1014, który został zatopiony wraz z całą załogą na pozycji 55°17′N 6°44′W/55,283333 -6,733333[3][8]. 6 marca nowym dowódcą okrętu został kmdr ppor. P.F. Broadhead, zmieniony 21 listopada tego roku przez kmdr. ppor. S.H. Lamparda[3]. Jednostka uczestniczyła w Operacji Deadlight, topiąc między grudniem 1945 roku a lutym 1946 roku U-294, U-1010, U-901 i U-975[3]. Od marca do sierpnia 1946 roku fregata była remontowana w Rosyth, a 13 listopada jej dowództwo objął kpt. mar. I.N. Mayfield[3]. W lipcu 1947 roku okręt przesunięto do rezerwy[3].
edytuj
W 1948 roku fregata została zakupiona przez Nową Zelandię za kwotę 228 350 £ (wliczając w to koszt remontu przeprowadzonego w HM Dockyard w Chatham)[3]. 3 września 1948 roku okręt przyjęto w skład Royal New Zealand Navy pod nazwą HMNZS[b] „Taupo” (numer taktyczny F421)[3][7]. Pierwszym nowozelandzkim dowódcą jednostki został kmdr por. L.P. Bourke[3]. W październiku 1948 roku okręt wyruszył w rejs do nowej ojczyzny (przez Maltę, Aden, Trincomalee i Singapur), którą osiągnął w styczniu 1949 roku, dopływając do Auckland[3]. „Taupo” został wcielony do 11. Dywizjonu Fregat RNZN[3][4]. Od czerwca do października 1950 roku okręt służył na Morzu Śródziemnym, po czym powrócił na Pacyfik[3]. W październiku 1951 roku jednostka została przydzielona do sił ONZ podczas wojny koreańskiej[3]. We wrześniu 1952 roku „Taupo” zakończył swój udział w wojnie, przebywając w morzu 311 dni, pokonując w tym czasie dystans 53 000 Mm i wystrzeliwując 16 044 sztuk amunicji[3]. Okręt trafił do rezerwy w listopadzie 1952 roku i przebywał w niej aż do 15 grudnia 1961 roku, kiedy został sprzedany[3][7]. Jednostka została złomowana w Hongkongu w 1962 roku[3].
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 60.
- ↑ a b c d e f g h i Gogin 2017L ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Mason 2011 ↓.
- ↑ a b c d e Blackman 1953 ↓, s. 109.
- ↑ Lipiński 1999 ↓, s. 518.
- ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 284.
- ↑ a b c d e f g Gogin 2017H ↓.
- ↑ Borowiak 2009 ↓, s. 561.
Bibliografia edytuj
- Mariusz Borowiak: Żelazne rekiny Dönitza. T. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2009. ISBN 978-83-7020-406-8.
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Ivan Gogin: HAWEA frigates (1944-1945/1948-1949). Navypedia. [dostęp 2017-12-08]. (ang.).
- Ivan Gogin: "LOCH" frigates (1943 - 1945). Navypedia. [dostęp 2017-12-08]. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1953–1954. Raymond Blackman (red.). London: Sampson Low, Marston & Co., 1953. (ang.).
- Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
- Geoffrey B. Mason: HMS LOCH SHIN (K 421), later HMNZS TAUPO. Naval History Homepage. [dostęp 2017-12-05]. (ang.).