Hanna Pieńkowska

polska konserwatorka zabytków

Hanna Pieńkowska (ur. 22 września 1917 w Żytomierzu, zm. 18 czerwca 1976) – polska konserwatorka zabytków.

Hanna Pieńkowska
Data i miejsce urodzenia

22 września 1917
Żytomierz

Data śmierci

18 czerwca 1976

Zawód, zajęcie

konserwator zabytkow

Życiorys edytuj

Córka neurologa i psychiatry Stefana Pieńkowskiego i Wiktorii z Sawickich[1]. Studia z historii sztuki rozpoczęła przed II wojną światową; po wojnie osiadła w Krakowie, gdzie po ukończeniu studiów podjęła pracę w Urzędzie Konserwatorskim pod kierunkiem Józefa Dutkiewicza; po jego przejściu na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie została w 1951 wojewódzkim konserwatorem zabytków. Na stanowisku tym pozostała do końca życia[2]. W 1950 obroniła doktorat.

Jako konserwator zajmowała się ratowaniem zabytków, była autorką nowatorskich metod ochrony, prowadziła dokładną dokumentację konserwatorską. W latach 50. działała na rzecz powołania Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków[3]. Przyczyniła się do uratowania wsi Chochołów, założenia Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego w Wygiezłowie, powstania ogrodów renesansowych w Mogilanach[2]. Była autorką ponad 100 prac naukowych, w tym koncepcji ochrony Lanckorony oraz artykułów w Polskim Słowniku Biograficznym (m.in. życiorysu Maurycego Gottlieba)[4].

W latach 1966–1970 była prezesem krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki[1].

Wraz z mężem, poetą Tadeuszem Staichem, była miłośniczką pieszych wędrówek po Tatrach. Jako konserwator działała na rzecz uratowania zabytkowych szałasów tatrzańskich. Swojej pasji poświęciła książkę Drogami skalnej ziemi. Podtatrzańska włóczęga krajoznawcza (1956, razem z mężem)[5].

Upamiętnienie edytuj

  • Wraz z Jerzym Łomnickim jest patronką dorocznej nagrody Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, ustanowionej w 1984 roku[2].
  • W 2004 roku Rada Miasta Nowego Sącza podjęła decyzję o nadaniu dawnej ulicy Stolarskiej imienia Hanny Pieńkowskiej[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Historyk sztuki, opiekunka zabytków... [online], www.24ikp.pl [dostęp 2023-06-03].
  2. a b c Nagroda im. Hanny Pieńkowskiej i Jerzego Łomnickiego. Ustanowienie i regulamin przyznania., „Wiadomości Konserwatorskie” (1), 1985, s. 6-7.
  3. Maria Sarnik-Konieczna, Trzydziestolecie Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Ludzie i wydarzenia, „Wiadomości Konserwatorskie” (30), 2011, s. 186-196.
  4. Hanna Pieńkowska, Maurycy Gottlieb, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, 1960.
  5. Małopolskie muzea na wolnym powietrzu [online], 2008 [dostęp 2023-06-03].
  6. Ocaliła Starą Kolonię [online], 29 marca 2004 [dostęp 2023-06-03].

Bibliografia edytuj

  • Roman Łazarski, Pożegnania. Hanna Pieńkowska, w: "Taternik", nr 3, 1976, str. 138 (z fotografią)
  • Andrzej Gaczoł, Pieńkowska Hanna, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydaw. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8