Hans Modrow

niemiecki polityk

Hans Modrow (ur. 27 stycznia 1928 w Jasenitz, zm. 11 lutego 2023[1] w Berlinie[2]) – niemiecki polityk, ostatni komunistyczny premier Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Wieloletni działacz SED, od 1999 do 2004 deputowany do Parlamentu Europejskiego.

Hans Modrow
Ilustracja
Hans Modrow (2014)
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1928
Jasenitz

Data i miejsce śmierci

11 lutego 2023
Berlin

Premier NRD
Okres

od 13 listopada 1989
do 12 kwietnia 1990

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec

Poprzednik

Willi Stoph

Następca

Lothar de Maizière

Odznaczenia
Złoty Order Zasługi dla Ojczyzny (NRD) Order Przyjaźni Order Solidarności

Życiorys edytuj

Po ukończeniu szkoły podstawowej praktykował w zawodzie mechanika. Został powołany do oddziałów Volkssturmu, w latach 1945–1949 pozostawał w niewoli radzieckiej. W 1950 wstąpił do Socjalistycznej Partii Jedności. W latach 50. pełnił różne funkcje w związanych z SED organizacjach młodzieżowych. Kształcił się w zakresie ekonomii, został też doktorem w zakresie socjologii pracy.

Przez wiele lat był członkiem komitetu centralnego partii komunistycznej, a także deputowanym do Izby Ludowej. Przez kilkanaście lat kierował strukturami SED w Dreźnie. Od 13 listopada 1989 do 12 kwietnia 1990 był premierem Niemieckiej Republiki Demokratycznej, przedostatnim w historii tego kraju i ostatnim wywodzącym się z SED.

Po zjednoczeniu Niemiec pozostał aktywnym działaczem postkomunistów w ramach PDS i jej następczyń (m.in. jako honorowy przewodniczący Die Linke[3]). W 1993 został uznany za winnego oszustw wyborczych przy organizacji wyborów miejskich w Dreźnie w 1989, jednocześnie sąd federalny odstąpił od wymierzenia mu kary[4].

W wyborach w 1999 uzyskał mandat posła do Parlamentu Europejskiego. Był członkiem grupy Zjednoczonej Lewicy Europejskiej i Nordyckiej Zielonej Lewicy oraz członkiem Komisji Rozwoju i Współpracy. W PE V kadencji zasiadał do 2004[5].

Zmarł w 2023 w jednym z berlińskich szpitali na skutek komplikacji po przebytym udarze mózgu[2].

Odznaczenia edytuj

Odznaczony Orderem Karla Marksa (1978)[6] i Złotym Orderem Zasług dla Ojczyzny (1975)[7], a także rosyjskim Orderem Przyjaźni (2017)[8] i kubańskim Orderem Solidarności (2019)[9].

Wybrane publikacje edytuj

  • Wie eine Jugendkontrollbrigade arbeiten soll!, Berlin 1952
  • Welche Aufgaben hat die FDJ beim Kampf für den Sieg des Sozialismus in der DDR?, Berlin 1959
  • Für ein neues Deutschland, besser als DDR und BRD, Berlin 1990
  • Aufbruch und Ende (współautor), Berlin 1991
  • Das Große Haus. Insider berichten aus dem ZK der SED, Berlin 1994
  • Der 8. Mai 1945. Ende und Anfang, Berlin 1995
  • Das Große Haus von außen. Erfahrungen im Umgang mit der Machtzentrale in der DDR, Berlin 1996
  • Unser Zeichen war die Sonne. Gelebtes und Erlebtes, Berlin 1996
  • Ich wollte ein neues Deutschland (współautor), Berlin 1998
  • Die Perestroika – wie ich sie sehe. Persönliche Erinnerungen und Analysen eines Jahrzehntes, das die Welt veränderte (współautor), Berlin 1998
  • Vor dem großen Sprung? Überblick über die Politik der Japanischen Kommunistischen Partei (współautor), Schkeuditz 2000
  • Von Schwerin bis Strasbourg. Erinnerungen an ein halbes Jahrhundert Parlamentsarbeit, Berlin 2001
  • Zur Hypothek des kommunistischen Erbes. Überlegungen zur historischen Niederlage des Kommunismus. Konferenzbeiträge, Berlin 2003
  • Junkerland in Bauernhand. Die deutsche Bodenreform und ihre Folgen (współautor), Berlin 2005
  • Überholt wird links. Was kann, was will, was soll die Linkspartei (współautor), Berlin 2005
  • Links oder lahm? Die neue Partei zwischen Auftrag und Anpassung (współautor), Berlin 2006
  • In historischer Mission. Als deutscher Politiker unterwegs (współautor), Berlin 2007
  • Lateinamerika, eine neue Ära? (współautor), Berlin 2008
  • Zeiten und Zäsuren. Stefan Doernberg zum 85. Geburtstag, Berlin 2009
  • Hans Modrow – sagen, was ist, Berlin 2010[10]

Przypisy edytuj

  1. Früherer DDR-Ministerpräsident Hans Modrow ist tot. spiegel.de, 11 lutego 2023. [dostęp 2023-02-11]. (niem.).
  2. a b Maritta Adam-Tkalec: Zum Tod von Hans Modrow: Der Letzte, der die Ostler vor dem übergriffigen Westen schützte. berliner-zeitung.de, 11 lutego 2023. [dostęp 2023-02-11]. (niem.).
  3. Klaus Wiegrefe: West German Secret Service Opens GDR Files. spiegel.de, 16 października 2009. [dostęp 2011-02-02]. (ang.).
  4. Stephen Kinzer: Ex-East German Leader Convicted Of Vote Fraud but Not Punished. nytimes.com, 28 maja 1993. [dostęp 2011-02-02]. (niem.).
  5. Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2011-02-02].
  6. Karl-Marx-Orden an Hans Modrow verliehe. „Neues Deutschland”, s. 2, 28 stycznia 1978. (niem.). 
  7. Urkunden zu hochrangigen Auszeichnungen: Vaterländischer Verdienstorden in Gold. archivportal-d.de. [dostęp 2023-02-11]. (niem.).
  8. Указ Президента Российской Федерации от 27.11.2017 № 573 „О награждении государственными наградами Российской Федерации”. pravo.gov.ru, 22 listopada 2017. [dostęp 2023-02-11]. (ros.).
  9. Ana Laura Palomino García: Hans Modrow, einem großer Freund Kubas, wurde der Orden der Solidarität verliehen. de.granma.cu, 11 lutego 2019. [dostęp 2023-02-11]. (niem.).
  10. Wykaz publikacji w katalogu Deutschen Nationalbibliothek. [dostęp 2011-02-02]. (niem.).

Bibliografia edytuj