Henryk Katz
Henryk Katz (ur. 1 kwietnia 1914 we Lwowie, zm. 1998) – polski historyk dziejów nowożytnych oraz międzynarodowego ruchu robotniczego, profesor Uniwersytetu Łódzkiego.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
Życiorys edytuj
Studiował ekonomię w Wyższej Szkole Handlu Zagranicznego we Lwowie. Studia kontynuował w Paryżu i w Londynie. W 1943 zaciągnął się do armii brytyjskiej i wziął udział w walkach na Zachodzie Europy. Po demobilizacji w 1947 studiował na Wydziale ekonomicznym Uniwersytetu w Londynie. W listopadzie 1947 powrócił do Polski. W 1949 zatrudniony na UŁ, tam uzyskał doktorat w 1950 na podstawie pracy Warunki historyczne powstania naukowego socjalizmu (promotor: Natalia Gąsiorowska). Zastępca profesora w 1951, docent w 1954, profesor nadzwyczajny - 1964. Kierownik od 1957 Zakładu Historii Międzynarodowego Ruchu Robotniczego w Instytucie Historii UŁ. W latach 1966-1969 kierownik Katedry Historii Powszechnej Nowożytnej w latach 1966-1969. Po wydarzeniach marcowych odszedł z UŁ i przeniósł się do Warszawy. W latach 1969-1971 był zatrudniony w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Następnie wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie pracował m.in. na politechnice w Nottingham[1]. Zajmował się dziejami ruchu robotniczego oraz historią państw anglosaskich[2].
Wybrane publikacje edytuj
- (przekład) Hildegard Hetzer, Błędy wychowawcze, przekł. Henryk Katz i Maurycy Salpeter, Lwów: Pedagogika dla Wszystkich 1938.
- Nowoczesna historia gospodarcza i społeczna: skrót wykładów wygłoszonych w II semestrze roku akademickiego 1948/49, Katowice: Bratnia Pomoc Stud Państwowej Wyższej Szkoły Administracji Gospodarczej w Katowicach 1949.
- W stulecie Wiosny Ludów 1848-1948, t. 3: Wiosna Ludów w Europie. Cz. 2, Zagadnienia ideologiczne, w oprac. Henryka Katza, Witolda Łukaszewicza, Gryzeldy Missalowej, Warszawa: PIW 1949.
- Socjalizm naukowy i jego twórcy w dobie Wiosny Ludów, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1950.
- Historia ruchów społecznych XIX i XX wieku, cz. 1: (1789-1870), Łódź: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1950 (wyd. 2 - 1951).
- Zagadnienie walki klasowej i rewolucji jako punktu wyjścia i podstawa periodyzacji historii, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe 1951.
- Z dziejów ludu murzyńskiego w USA, Warszawa: "Czytelnik" 1952.
- (współautorzy: J. Dutkiewicz, N. Gąsiorowska), Historia kl. 7, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1953 (wiele wydań).
- Droga do Manifestu Komunistycznego, Warszawa: "Wiedza Powszechna" 1954 (wyd. 2 popr - 1955).
- (wstęp) T. A. Jackson Walka Irlandii o wolność, tł. Aleksander Bramson, H. Katz - wstęp, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955.
- Odkłamać marksizm, Warszawa: Książka i Wiedza 1957.
- (redakcja) Charles A. i Mary R. Beard Rozwój cywilizacji amerykańskiej, t. 1-2, przeł. Teresa Święcka, wstęp Fryderyka Kalinowska, przypisy Henryk Katz, Warszawa: PWN 1961.
- Liga reformy: studium politycznej organizacji robotniczej w średniowiktoriańskiej Anglii, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1962.
- Przewrót przemysłowy i walka o przemiany demokratyczne w Anglii w latach 1770-1848, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1962.
- (współautor: Gryzelda Missalowa), Socjalizm utopijny na przełomie XVIII i XIX w., Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1962.
- (Wstęp i przypisy) G. M. Trevelyan, Historia Anglii, przeł. Antoni Dębnicki, wstęp i przypisy Henryk Katz, Warszawa: PWN 1963 (wyd. 2 - 1965, wyd. 3 - 1967).
- Pierwsza Międzynarodówka a sprawa polska: dokumenty i materiały, red. Henryk Katz, Warszawa: "Książka i Wiedza", 1964.
- Robotnicy angielscy wobec powstania styczniowego, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe - Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1964.
- Anglia u progu demokracji, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1965.
- Karol Marks i jego epoka, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1965.
- Historia międzynarodowego ruchu robotniczego i socjalizmu do utworzenia Drugiej Międzynarodówki, Warszawa: Centralna Szkoła Partyjna przy KC PZPR 1968.
- (wstęp) Vernon Louis Parrington, Mentalność kolonialna 1620-1800, przeł. Henryk Krzeczkowski, wstęp Henryk Katz, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968.
- (redakcja) Vernon Louis Parrington, Romantyczna rewolucja w Ameryce 1800-1860, przeł. Henryk Krzeczkowski, wstęp red. nauk. i noty Henryk Katz, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970.
- Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.
- The emancipation of labor: a history of the first international, New York: Greenwood Press 1992.
Bibliografia edytuj
- Jarosław Kita, Rafał Stobiecki, Słownik biograficzny historyków łódzkich, Łódź 2000, s. 51-52.
- Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007.
Linki zewnętrzne edytuj
- Prace Henryka Katza w katalogu Biblioteki Narodowej [1]
Przypisy edytuj
- ↑ Jarosław Kita, Rafał Stobiecki, Słownik biograficzny historyków łódzkich, Łódź 2000, s. 51-52.
- ↑ Wyjątkiem jest tu praca z bizantynistyki: H. Katz, Spór o marksistowską bizantynistykę fragmentem walki ideologicznej na terenie Anglii, "Kwartalnik Historyczny" 61 (1953), nr 3, s. 434-444.