Herb województwa krakowskiego

Herb województwa krakowskiego – w polu czerwonym orzeł w złotej koronie, z głową zwróconą w lewo, przez skrzydła ma złotą linię. Jest to też herb ziemi krakowskiej[1].

Opisy w źródłach historycznych edytuj

Ziemia krakowska. Oto początek mojej opowieści. Dawnym symbolem całego Królestwa Polskiego i jego stolicy jest orzeł biały, dzierżący na głowię złotą koronę, z rozpostartymi skrzydłami, ozdobiony złotą pręgą, w czerwonym polu; jedynie król, książę i monarcha Polski zwykł nosić ten znak w swojej tarczy, a także ziemia krakowska, matka i metropolia, stolica wszystkich ziem i krain Królestwa Polskiego; nikomu innemu nie wolno używać symbolu o tak wyrazistym blasku, podobnego do znaku sąsiedniego Cesarstwa Rzymskiego: tak jak ono nosi czarnego orła w złotym polu, tak Królestwo Polskie nosi białego w czerwonym. Jednakże żaden inny król nie może z królem lub Królestwem Polskim pod względem tożsamości i doskonałości symbolu konkurować. Przez wzgląd na Wielkie Księstwo Litewskie król Polski pieczętuje się uzbrojonym mężczyzną, trzymającym w wyciągniętej ręce miecz błyszczący, niosącym na ramieniu podwójny krzyż, na białym koniu.

Krakowskie Woiewodztwo ná choragwi używa Orłá białłego w złotey Koronie, w cżerwonym polu, á przez skrzydłá ma złota linia.

[W] czerwonem polu orzeł biały w złotej koronie, ze złotą na skrzydłach pręgą.

Dawniej edytuj

Za czasów Królestwa Polskiego oraz Rzeczypospolitej Obojga Narodów wizerunek orła krakowskiego nie był sprecyzowany. Na ilustracji do Statutu Łaskiego widnieje orzeł zwrócony w lewo, bez złotej pręgi na skrzydłach. W późniejszej ikonografii pojawia się złota przepaska, ale orzeł czasem zwrócony jest w prawo. Dopiero herby w królestwie kongresowym i II Rzeczypospolitej były dokładnie opisane.

Współcześnie edytuj

Dziś do herbu województwa krakowskiego nawiązują herby województw małopolskiego i świętokrzyskiego.

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Barbara Miodońska, Przedstawienie państwa polskiego w Statucie Łaskiego z r. 1506, w: Folia Historiae Artium, t. 5, Kraków 1968. s. 34.
  2. Jan Długosz: Joannis Dlugossii Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia = Jana Długosza kanonika krakowskiego dzieła wszystkie. Vol. 1, Vita S. Stanislai : vita B. Kunegundis : vitae episcoporum poloniae : vita Sbignei de Oleśnica cardinalis : Clenodia. Banderia Prutenorum : Epistolae. Kraków: 1887, s. 560.
  3. Marcin Bielski: Kronika polska, Marcina Bielskiego. Nowo przez Ioach.[ima Bielskiego syna iego wydana.]. Kraków: 1597, s. 4.
  4. Samuel Orgelbrand: Encyklopedyja powszechna. Tom dwudziesty siódmy. Warszawa: 1867, s. 640.

Bibliografia edytuj

  • Projekt Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie nadania herbów województwom, AAN, PRM 59-10, s. 18-21

Linki zewnętrzne edytuj