Hermann Fegelein (ur. 30 października 1906 w Ansbach, zm. 28 kwietnia 1945 w Berlinie) – SS-Gruppenführer, przedstawiciel Heinricha Himmlera i oficer łącznikowy Waffen-SS przy Głównej Kwaterze Adolfa Hitlera, zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny m.in. za masakry Żydów na bagnach Prypeci[1].

Hermann Fegelein
Hans Otto Georg Hermann Fegelein
Ilustracja
Hermann Fegelein (w mundurze SS-Standartenführera)
SS-Gruppenführer SS-Gruppenführer
Data i miejsce urodzenia

30 października 1906
Ansbach

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1945
Berlin

Przebieg służby
Lata służby

1925–1945

Jednostki

Waffen-SS

Stanowiska

dowódca:
Brygada Kawalerii SS
8 Dywizji Kawalerii SS Florian Geyer

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu i mieczami Złoty Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny (1939) I Klasy Krzyż Żelazny (1939) II Klasy Srebrna odznaka szturmowa piechoty (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej II klasy z mieczami (III Rzesza) Medal za Kampanię Zimową na Wschodzie 1941/1942 Medal Pamiątkowy 13 marca 1938 Medal Pamiątkowy 1 października 1938 z okuciem Zamek Praga Odznaka Honorowa Olimpijska (III Rzesza) Odznaka za 8-letnią służbę w SS (III Rzesza) Srebrny Medal za Męstwo Wojskowe (Włochy, 1833–1946)

Życiorys edytuj

Był synem Johanna Fegeleina, właściciela szkoły jeździectwa w Monachium[2]. Pracę rozpoczął jako stajenny. Później pracował jako dżokej[3]. W latach 1927–1929 służył w szeregach bawarskiej policji. Od 1933 roku był członkiem NSDAP i SS-Reiterei. W latach 30. zdobył sławę jednego z czołowych zawodników jeździectwa w III Rzeszy[4]. Został kierownikiem Szkoły Jazdy Konnej SS (SS-Hauptreitschule), którą zorganizowano w Monachium na przełomie 1936 i 1937 roku na bazie szkoły jeździectwa, którą prowadził jego ojciec[5].

W 1939 roku otrzymał stopień SS-Obersturmbannführera i stanowisko dowódcy 1. pułku kawalerii SS (1. SS-Totenkopf-Reiterstandarte). Krótko po zakończeniu kampanii wrześniowej jednostka ta została skierowana do okupowanej Polski[6]. W latach 1939–1940 podwładni Fegeleina uczestniczyli w egzekucjach przedstawicieli polskiej inteligencji, które przeprowadzano w ogrodach sejmowych w Warszawie oraz w podwarszawskich Palmirach. Byli ponadto zaangażowani w akcję wysiedlania Polaków i Żydów z Kraju Warty, a także uczestniczyli w obławie na Oddział Wydzielony Wojska Polskiego mjr. „Hubala” oraz w towarzyszących mu pacyfkacjach polskich wsi[7].

W pierwszych dniach ataku Niemiec na ZSRR Fegelein dowodził pułkiem w czasie walk nad Narwią i Biebrzą[8]. Pod koniec lipca 1941 roku został dowódcą nowo utworzonej Brygady Kawalerii SS[9]. Kierował akcją eksterminacyjną na bagnach Prypeci, trwającą od końca lipca do połowy września 1941 roku. Jego podwładni zamordowali w tym czasie od 24 tys. do 30 tys. cywilów, w większości Żydów[10]. W kolejnych miesiącach dowodzona przezeń brygada uczestniczyła w akcjach pacyfikacyjnych i operacjach przeciwpartyzanckich na tyłach Grupy Armii „Środek”. Zimą 1941/42 dowodził brygadą w czasie ciężkich walk obronnych w rejonie Rżewa[11].

W 1942 roku został inspektorem jednostek konnych i zmotoryzowanych Waffen-SS. Jeszcze w tym samym roku objął dowodzenie nad 8 Dywizją Kawalerii SS „Florian Geyer”, które sprawował do 1943 roku[4].

Ranny, po odbytej rekonwalescencji, od 1 stycznia 1944 był oficerem łącznikowym Waffen-SS przy Głównej Kwaterze Wodza. 3 czerwca 1944 powodowany jedynie względami kariery zawodowej ożenił się w Salzburgu z siostrą wieloletniej partnerki, a na krótko przed śmiercią, żony Hitlera, Evy Braun – Margarete (Gretl) Braun. Przyjęcie weselne odbyło się w willi Hitlera na Kehlsteinie, a w prezencie ślubnym Hitler mianował go generałem dywizji Waffen-SS[potrzebny przypis].

25 kwietnia 1945 Fegelein opuścił potajemnie bunkier Hitlera pod Kancelarią Rzeszy prawdopodobnie z zamiarem ucieczki do neutralnej Szwajcarii. Po tym jak telefonicznie usiłował nakłonić Evę Braun do ucieczki z Berlina, odnaleziono go 27 kwietnia w stanie ciężkiego upojenia alkoholowego w jego berlińskim mieszkaniu w towarzystwie niezidentyfikowanej rudowłosej kobiety (prawdopodobnie agentki brytyjskiej zatrudnionej w poselstwie tureckim). W trakcie aresztowania przez szefa Dienststelle I RSD, Petera Högla, znaleziono przy nim torby z pieniędzmi, klejnotami oraz fałszywymi paszportami[12]. Christa Schroeder, sekretarka Hitlera i inne osoby z jego kręgu były przekonane, że Fegeleina i Evę Braun łączył co najmniej platoniczny romans.

Na polecenie Hitlera po doprowadzeniu do bunkra zdegradowany (właściwie autodegradacja – sam zerwał dystynkcje) w celu dalszego pełnienia służby liniowej jako szeregowiec. W dalszej kolejności, za namową Otto Günschego został oddany pod doraźny sąd wojenny pod przewodnictwem Wilhelma Mohnkego. Po odroczonym na kilkanaście godzin z powodu upojenia alkoholowego uproszczonym procesie skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie.

Wyroku nie wykonano. Fegelein został nocą z 28 na 29 kwietnia 1945 wyprowadzony z miejsca osadzenia pod pozorem doprowadzenia na widzenie z Hitlerem, a następnie zastrzelony strzałem w plecy, oddanym poprzez konwojującego go agenta RSD w ogrodach Kancelarii Rzeszy[a].

Jego bratem był Waldemar Fegelein – dowódca 37 Ochotniczej Dywizji Kawalerii SS.

Odznaczenia[13] edytuj

Uwagi edytuj

  1. Niektórzy badacze twierdzą, że sposób pozbycia się Fegeleina wskazuje na to, że żadnego procesu nie było, a jedyne jego świadectwo jako pochodzące od samego Mohnkego, a więc zainteresowanego w wybieleniu się, było w całości fałszywe

Przypisy edytuj

  1. Beorn 2017 ↓, s. 128.
  2. Pieper 2015 ↓, s. 14–15.
  3. Bishop 2015 ↓, s. 101.
  4. a b Pieper 2015 ↓, s. 181–182.
  5. Pieper 2015 ↓, s. 19–20.
  6. Pieper 2015 ↓, s. 29.
  7. Pieper 2015 ↓, s. 38–39.
  8. Pieper 2015 ↓, s. 53–56.
  9. Pieper 2015 ↓, s. 85–86.
  10. Pieper 2015 ↓, s. 120.
  11. Pieper 2015 ↓, s. 170–171.
  12. Antony Beevor, Berlin 1945. Upadek, Znak Horyzont, 2015, s. 445.
  13. Fegelein, Hans Otto Georg Hermann - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-08-01].

Bibliografia edytuj