Herr Mannelig

szwedzka ballada

Herr Mannelig (Herr Mannerlig) – szwedzka ballada ludowa opowiadająca historię górskiej trollicy (huldry), chcącej zostać człowiekiem. Wierzy ona, że osiągnie ten cel, jeśli zostanie żoną Pana Manneliga. Ofiarowuje mu wspaniałe dary, lecz on odmawia, gdyż huldra nie jest chrześcijanką. Istnieje wiele wersji tej ballady, mających różne melodie i słowa, jednak większość opiera się na tej właśnie historii.

Tekst edytuj

(w tłumaczeniu Jacka Dobrzynieckiego, wykonanie zespół Cronica (2015)[1]

Szwedzki
1. Bittida en morgon innan solen upprann
Innan fåglarna började sjunga
Bergatrollet friade till fager ungersven
Hon hade en falskeliger tunga
(ref.) Herr Mannelig Herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gärna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
2. Eder vill jag gifva de gångare tolf
Som gå uti rosendelunde
Aldrig har det varit någon sadel uppå dem
Ej heller betsel uti munnen
3. Eder vill jag gifva de qvarnarna tolf
Som stå mellan Tillö och Ternö
Stenarna de äro af rödaste gull
Och hjulen silfverbeslagna
4. Eder vill jag gifva ett förgyllande svärd
Som klingar utaf femton guldringar
Och strida huru i strida vill
Stridsplatsen skolen i väl vinna
5. Eder vill jag gifva en skjorta så ny
Den bästa i lysten att slita
Inte är hon sömnad av nål eller trå
Men virkat av silket det hvita
6. Sådana gåfvor jag toge väl emot
Om du vore en kristelig qvinna
Men nu så är du det värsta bergatroll
Af Neckens och djävulens stämma
7. Bergatrollet ut på dörren sprang
Hon rister och jämrar sig svåra
Hade jag fått den fager ungersven
Så hade jag mistat min plåga
Polski
1. Pewnej nocy, kiedy nie nastał jeszcze świt
kiedy pierwszy kur jeszcze nie zapiał
do pana zamku przyszła chcąc oddać rękę mu
córka trolla, z gór czarownica.
(ref.) Herr Mannelig, Herr Mannelig, weź za żonę mnie
jam przecież taka jest hojna
usłyszeć mogę tylko od ciebie tak lub nie
czy tego chcesz czy nie
2. Dwanaście pięknych ja rumaków tobie dam
które pasą się w gaju cienistym
nie poznał jeszcze siodła żadnego konia grzbiet
ni pysk żaden nie gryzł wędzidła
3. Dwanaście murowanych młynów tobie dam
które stoją od Tillo do Terno
Ich żarna tak czerwone jak ognie piekła są
Ich koła aż świecą od srebra
4. Piękny miecz złocony ja tobie jeszcze dam
w boju nigdy cię on nie zawiedzie
gdy piętnastu złotych pierścieni zabrzmi klang
wróg ucieknie z pola w popłochu
5. Dodam też koszulę tak białą niby śnieg
co z zamorskich jedwabiów jest tkana
nie znajdziesz drugiej takiej choćbyś świat cały zszedł
tobie tylko ją ofiaruję
6. Dary te królewskie chętnie przyjąłbym
gdybyś była córką Kościoła
lecz tyś jest córką trolla, starego czarta z gór
siostrą diabła, dziedziczką Necka
7. I w ciemność precz odeszła córka trolla z gór
w mroku lasów cichła jej skarga
jeślibym rycerza za męża mogła wziąć
ma udręka by się skończyła

Wykonawcy edytuj

Wykonywana i nagrana m.in. przez następujące zespoły:

Inne edytuj

Utwór „Herr Mannelig” w wykonaniu In Extremo znalazł się w grze cRPG Gothic (rozdział 2, lokacja Stary Obóz). Ze względu na zakres udzielonej licencji koncert dostępny jest (bez używania kodów lub modyfikowania gry) tylko w niemieckiej wersji językowej.

Przypisy edytuj

  1. Cronica - Herr Mannelig - YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2019-10-29] (ang.).
  2. Herr Mannelig - tank drums [Sweden Music Travel]. [dostęp 2022-10-23].

Linki zewnętrzne edytuj