Humanista na wojnie
Humanista na wojnie (fr. L'Humaniste á la guerre) – powieść Paula Cazina wydana w 1920. Pierwsze polskie wydanie ukazało się w 1957 w Instytucie Wydawniczym PAX (tłumaczył Konrad Eberhardt). Powieść była pierwszą pozycją autora przetłumaczoną na język polski[1].
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu |
powieść wojenna | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Język | |||
| Data wydania |
1920 | ||
| Pierwsze wydanie polskie | |||
| Data wydania polskiego |
1957 | ||
| Wydawca | |||
| Przekład | |||
| |||
To debiut powieściowy Cazina. Napisał ją mając 34 lata. Przyjęła formę szczerego i bezpośredniego notatnika artysty, brulionu listów do małżonki, pisanego w okopach I wojny światowej. Listy pełne są alegorii i nawiązań literackich (autor w tornistrze nosi ze sobą Psalmy i Odyseję Homera, traktując te książki jako swych najlepszych przyjaciół). W miarę zagłębiania się w treść czytelnik poznaje zarówno autora, jak i motywacje rządzące jego działaniami. Wędrówka frontowa i niedola okopów porównywana jest do tułaczki i powrotu Ulissesa. Myśli zapisane w powieści nawiązują tokiem i nastrojem do Rozważań Marka Aureliusza. Autor jako najważniejszy problem stawia właściwe rozumienie chrześcijaństwa, troskę o odejście ludzi od rozumienia jego głębi i skupianie się na rytuałach, doskonałości powierzchownych form. Nie wiązał z wojną jakichkolwiek nadziei na dokonanie przemian w moralnej strukturze świata, wręcz podważał święty mit wojny. Był wyłącznie obserwatorem szukającym w chaosie walki obecności boskiej[1].
W 1920 zabrakło Cazinowi trzech głosów do otrzymania Nagrody Goncourtów za tę powieść[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Konrad Eberhardt, posłowie do: Paul Cazin, Humanista na wojnie, PAX, Warszawa, 1957, s.219-222
- ↑ Paul Cazin, wstęp do polskiego wydania: Paul Cazin, Humanista na wojnie, PAX, Warszawa, 1957, s.7