Hylozoizm

Hylozoizm (gr. ὕλη hyle „materia” i ζωή zoē „życie”) – filozoficzna koncepcja ożywionej materii; pogląd, według którego zasada ruchu jest jej immanentna^[1].

Powstał na tle przekonań przedfilozoficznych typowych dla animizmu. Został sformułowany przez Talesa z Miletu w twierdzeniu: „wszystko jest ożywione, jak to widać w bursztynie i magnesie”^[2]. Do hylozoistów należeli m.in. także pozostali (prócz Talesa z Miletu) tzw. filozofowie jońscy, czyli Anaksymenes i Anaksymander, ponadto Heraklit, Leukippos czy Demokryt^[3]^[4].

Hylozoizmowi ostro przeciwstawili się np. pitagorejczycy, Empedokles czy Anaksagoras. Do koncepcji hylozoistycznej powracali w filozofii hellenistycznej, np. epikurejczycy czy stoicy oraz Giordano Bruno, Bernardino Telesio, a współcześnie – Pierre Teilhard de Chardin^[1]^[3].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b HilaryH. McGlynn HilaryH. (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 7–10, ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).
↑ Tales [online], Wykłady.org [dostęp 2021-06-02] (pol.).
↑ ^a ^b hylozoism, [w:] F.L.F.L. Cross F.L.F.L., E.A.E.A. Livingstone E.A.E.A. (red.), Oxford Dictionary of the Christian Church, wyd. 3, Oxford University Press, 2009, DOI: 10.1093/acref/9780192802903.001.0001, ISBN 978-0-19-956671-6 [dostęp 2021-06-02] (ang.).
↑ hylozoism, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-02] (ang.).

[WEO-1] HilaryH. McGlynn HilaryH. (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 7–10, ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).

[Wykłady-2] Tales [online], Wykłady.org [dostęp 2021-06-02] (pol.).

[ODCC-3] hylozoism, [w:] F.L.F.L. Cross F.L.F.L., E.A.E.A. Livingstone E.A.E.A. (red.), Oxford Dictionary of the Christian Church, wyd. 3, Oxford University Press, 2009, DOI: 10.1093/acref/9780192802903.001.0001, ISBN 978-0-19-956671-6 [dostęp 2021-06-02] (ang.).

[Britannica-4] hylozoism, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-02] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]