Wikipedia

I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

konkurs muzyczny

I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również I Konkurs Chopinowski; nazwa historyczna Pierwszy Międzynarodowy Konkurs Pianistów im. Szopena[1]) – pierwsza, inauguracyjna edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 23 stycznia 1927 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Warszawskie Towarzystwo Muzyczne[2].

I Konkurs Chopinowski
I International Fryderyk Chopin Piano Competition
Ilustracja
Zwycięzca I Konkursu Chopinowskiego, Rosjanin Lew Oborin
Pełna nazwa

I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Termin

23–30 stycznia 1927

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Obiekt

Filharmonia Warszawska

Organizator

Warszawskie Towarzystwo Muzyczne

Tematyka

muzyka poważna

Multimedia w Wikimedia Commons

Charakterystyka konkursu edytuj

Inicjatorem konkursu był pianista i pedagog Jerzy Żurawlew, który pod wpływem Aleksandra Michałowskiego – wybitnego interpretatora dzieł Fryderyka Chopina – w 1925 rozpoczął starania o pozyskanie środków na zorganizowanie konkursu pianistycznego[3]. Pierwszy Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina odbył się dzięki finansowym wsparciu Henryka Rewkiewicza - przedsiębiorcy, miłośnika muzyki, członka zarządu Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego[4]. Pomysłodawca konkursu tak m.in. wspominał ten moment[3]:

Spotkałem się z absolutnym niezrozumieniem, obojętnością, a nawet niechęcią. Opinia muzyków była jednomyślna: „Chopin jest tak wielki, że sam się obroni”. W Ministerstwie oznajmiono, że nie ma na to środków (…), a w ogóle pomysł jest nierealny do wykonania.

Jerzy Żurawlew

Patronat nad konkursem objął prezydent RP Ignacy Mościcki[3]. Miejscem przesłuchań konkursowych była sala koncertowa Filharmonii Warszawskiej[3].

W konkursie mogli wystąpić kandydaci mający co najwyżej 28 lat[5]. Wzięło w nim udział ostatecznie 26 pianistów z 8 krajów (16 z Polski, 4 z ZSRR oraz po 1 z Austrii, Belgii, Holandii, Łotwy, Szwajcarii i Węgier)[3]. Konkurs odbył się w dniach 23–30 stycznia 1927, choć pierwotnie planowano jego rozpoczęcie na 15 października 1926 w dniu odsłonięcia w Łazienkach Królewskich pomnika Fryderyka Chopina dłuta Wacława Szymanowskiego[3]. Był on dwuetapowy (eliminacje i finał). Zwyciężył Rosjanin Lew Oborin[6]. Warto dodać, że wśród reprezentantów Związku Radzieckiego znalazł się 20-letni wówczas Dmitrij Szostakowicz, późniejszy wybitny kompozytor XX wieku, lecz w konkursie otrzymał on jedynie wyróżnienie[3].

Profesor Stanisław Niewiadomski o zwycięzcy Oborinie tak m.in. napisał w prasie warszawskiej[6]:

Pierwsze miejsce wśród kandydatów wczorajszych zajął Lew Oborin (...). Ogólny rezultat gry stanął na wyżynie (...). Słuchacza Słowianina podbija Oborin poetyczną, niezmiernie ujmującą prostotą, wysoce uduchowionym pojmowaniem muzyki Chopinowskiej, skromnością i duchową czystością swej sztuki wykonawczej (...). Całość każdego utworu ma z góry właściwy plan rozumny i zgodny z treścią dzieła i duchem autora. Słowem, stoimy tu już na gruncie prawdziwej sztuki.

Stanisław Niewiadomski

Podczas I Konkursu Chopinowskiego jury składało się prawie wyłącznie z przedstawicieli polskiego środowiska muzycznego[2]. Jurorzy oceniali występ pianisty przyznając mu punkty w skali od 0 do 12 na każdym etapie[7]. Suma punktów uzyskanych w eliminacjach i finale decydowała o ostatecznej klasyfikacji.

Komitet organizacyjny edytuj

Komitet organizacyjny konkursu[8]
Lp. Osoba Informacje dodatkowe
1. Leopold Binental skrzypek, chopinolog
2. Władysław de Bondy pisarz, poeta
3. Tadeusz Czerniawski kompozytor
4. Włodzimierz Czetwertyński prezes Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki
5. Mateusz Gliński dyrygent, krytyk muzyczny
6. Tadeusz Stanisław Grabowski historyk
7. Ferdynand Hoesick chopinolog, wydawca
8. Juliusz Kaden-Bandrowski pisarz, publicysta
9. Witold Maliszewski kompozytor, dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki
10. Aleksander Michałowski pianista
11. Antoni Ponikowski prezes Rady Naczelnej Zjednoczenia Polskich Związków Śpiewaczych i Muzycznych
12. Felicjan Szopski kompozytor i krytyk muzyczny
13. Józef Śmidowicz pianista, profesor Konserwatorium Warszawskiego
14. Michał Wyszyński dyrygent

Kalendarium edytuj

  Kalendarz konkursu
Faza konkursu Data
23.01[9] 24.01[10] 25.01[11] 26.01[12] 27.01[13] 28.01[14] 29.01[15] 30.01[16]
Ceremonia otwarcia 11:00
Eliminacje 12:30 12:30 12:30 12:30 12:30 12:30
Finał 16:00 12:00
Ceremonia zamknięcia 12:00

Jury edytuj

 
Przewodniczący jury Witold Maliszewski

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[3][17]:

  Skład jury
Lp. Juror Kraj Funkcja Informacje dodatkowe
1. Witold Maliszewski   Polska przewodniczący jury kompozytor
2. Zygmunt Butkiewicz   Polska członek jury pianista, Konserwatorium Poznańskie
3. Zbigniew Drzewiecki   Polska członek jury pianista, Konserwatorium Warszawskie
4. Alfred Hoehn[a]   Rzesza Niemiecka członek jury pianista, Konserwatorium w Weimarze
5. Piotr Maszyński   Polska członek jury kompozytor i dyrygent chóralny
6. Aleksander Michałowski[b]   Polska członek jury pianista
7. Henryk Melcer   Polska członek jury kompozytor, Konserwatorium Warszawskie
8. Zofia Rabcewicz   Polska członek jury pianistka, Konserwatorium Warszawskie
9. Adam Sołtys   Polska członek jury muzykolog, Konserwatorium Lwowskie
10. Felicjan Szopski   Polska członek jury kompozytor i krytyk muzyczny
11. Józef Śmidowicz   Polska członek jury pianista
12. Józef Turczyński   Polska członek jury pianista, Konserwatorium Warszawskie
13. Adam Wyleżyński   Polska członek jury Konserwatorium Wileńskie
14. Jerzy Żurawlew   Polska członek jury pianista, inicjator Konkursu

Repertuar edytuj

W konkursie wykonywane były z pamięci wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. W eliminacjach kandydaci wykonywali wybrane utwory spośród wyszczególnionych w regulaminie: nokturnów, etiud, preludiów, obowiązkowo – Polonez fis-moll op. 44, ballad oraz mazurków[2].

  Wykaz utworów[18]
Faza konkursu Utwór
Eliminacje Dwa z następujących nokturnów:
Nokturn b-moll op. 9 nr 1
Nokturn Fis-dur op. 15 nr 2
Nokturn g-moll op. 15 nr 3
Nokturn cis-moll op. 27 nr 1
Nokturn Des-dur op. 27 nr 2
Nokturn G-dur op. 37 nr 2
Nokturn c-moll op. 48 nr 1		 Dwie z następujących etiud:
Etiuda a-moll op. 10 nr 2
Etiuda cis-moll op. 10 nr 4
Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5
Etiuda As-dur op. 25 nr 1
Etiuda gis-moll op. 25 nr 6
Etiuda cis-moll op. 25 nr 7
Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9
Etiuda a-moll op. 25 nr 11		 Dwa preludia:
Preludium fis-moll op. 28 nr 8
Preludium b-moll op. 28 nr 16
 Polonez fis-moll op. 44 Jedna dowolna ballada:
Ballada g-moll op. 23
Ballada F-dur op. 38
Ballada As-dur op. 47
Ballada f-moll op. 52		 Dwa z następujących mazurków:
Mazurek f-moll op. 7 nr 3
Mazurek h-moll op. 33 nr 4
Mazurek cis-moll op. 50 nr 3
Mazurek cis-moll op. 63 nr 3
Mazurek a-moll op. 67 nr 4
Finał Jeden z koncertów:
Koncert fortepianowy e-moll op. 11 cz. 1 i 2 lub cz. 2 i 3
albo
Koncert fortepianowy f-moll op. 21 cz. 1 i 2 lub cz. 2 i 3

Konkurs edytuj

Ceremonia otwarcia edytuj

W sali Filharmonii Warszawskiej 23 stycznia 1927 o godzinie 11:00 rozpoczęła się ceremonia inauguracji I Konkursu Chopinowskiego[9], podczas której orkiestra pod batutą Emila Młynarskiego odegrała Poloneza op. 53 Fryderyka Chopina, po czym w krótkich przemówieniach wystąpili dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, prof. Witold Maliszewski, a następnie głos zabrał (przemawiając po francusku) prezes Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, Włodzimierz Czetwertyński[19].

Eliminacje edytuj

Po ceremonii otwarcia (23 stycznia) rozpoczęły się pierwsze przesłuchania konkursowe w kolejności ustalonej drogą losowania[19]. Jako pierwsi wystąpili kolejno: Bolesław Woytowicz, Stanisław Chętkowski, Leopold Münzer i Wanda Piasecka[19][9]. Przesłuchania eliminacyjne zakończyła 28 stycznia Polka Janina Wysocka-Ochlewska[14].

Uczestnicy I Konkursu Chopinowskiego
Lp. Uczestnik Kraj
1. Guillaume Mombaerts  
2. Théo van der Pas  
3. Lauma Reinhold  
4. Maria Barówna  
5. Ludmiła Berkwitz  
6. Stanisław Chętkowski  
7. Róża Etkin  
8. Jakub Gimpel  
9. Maryla Jonasówna  
Lp. Uczestnik Kraj
10. Eugenia Lewkowec  
11. Leopold Münzer  
12. Wanda Piasecka  
13. Edward Prażmowski  
14. Stanisław Szpinalski  
15. Henryk Sztompka  
16. Maria Wiłkomirska  
17. Celina Wohlmann  
18. Bolesław Woytowicz  
Lp. Uczestnik Kraj
19. Janina Wysocka-Ochlewska  
20. Robert Goldsand  
21. Gertruda Swoboda  
22. Mignon Marschalkó  
23. Jurij Briuszkow  
24. Grigorij Ginzburg  
25. Lew Oborin  
26. Dmitrij Szostakowicz  

Finał edytuj

Po zakończeniu przesłuchań eliminacyjnych 28 stycznia jury przystąpiło do wyłonienia finalistów. Po półtoragodzinnych obradach o godzinie 15:45 przewodniczący jury Witold Maliszewski ogłosił listę 8 pianistów (po czterech z Polski i ZSRR) dopuszczonych do przesłuchań finałowych[14]. Tego samego dnia przesłuchania finałowe z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Warszawskiej pod batutą Emila Młynarskiego rozpoczął Polak Leopold Münzer, wykonując dwie części I Koncertu fortepianowego e-moll op. 11, Fryderyka Chopina[14]. W finale należało wykonać (I i II lub II i III) część z wybranego koncertu fortepianowego[2]. Rosjanin Jurij Briuszkow, który zakwalifikował się do finału, na skutek odniesionej kontuzji ręki zrezygnował z występu, a zastąpił go Polak Edward Prażmowski, który zakończył przesłuchania finałowe[15].

Finaliści[14][20]
Lp. Finalista Kraj Koncert finałowy
1. Róża Etkin   Polska f-moll op. 21
2. Leopold Münzer   Polska e-moll op. 11
3. Edward Prażmowski   Polska e-moll op. 11
4. Stanisław Szpinalski   Polska f-moll op. 21
5. Henryk Sztompka   Polska f-moll op. 21
6. Grigorij Ginzburg   ZSRR e-moll op. 11
7. Lew Oborin   ZSRR f-moll op. 21
8. Dmitrij Szostakowicz   ZSRR e-moll op. 11

Ceremonia zamknięcia edytuj

30 stycznia o godz. 12 rozpoczęła się ceremonia zamknięcia I Konkursu Chopinowskiego. Po ogłoszeniu wyników, wręczeniu nagród i okolicznościowych dyplomów, głos zabrał przewodniczący jury Witold Maliszewski, motywując podjęte rozstrzygnięcia[16]. Następnie wystąpili z koncertem laureatów: Róża Etkin, grając Koncert f-moll op. 21, Lew Oborin (Fantazja f-moll op. 49, Nokturn c-moll, dwa preludia i Polonez fis-moll op. 44) oraz Stanisław Szpinalski (Koncert f-moll op. 21)[16].

Nagrody i wyróżnienia edytuj

 
Zdobywca II nagrody Stanisław Szpinalski
 
Zdobywczyni III nagrody Róża Etkin

Po zakończeniu występu ostatniego finalisty jury przystąpiło do końcowych obrad (29 stycznia) podając około 22:30 ostateczne rezultaty konkursu[15]. Wszyscy laureaci otrzymali stosownie do zajętego miejsca odpowiednią nagrodę finansową, wyróżnieni okolicznościowy dyplom honorowy, a pozostali dyplomy uczestnictwa[21].

  Nagrody główne
Nagroda Laureat Kraj Wysokość nagrody[22] Fundator nagrody[21]
1 Lew Oborin[6]   ZSRR 5000 zł[c] Prezydent RP
2 Stanisław Szpinalski   Polska 3000 zł Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
3 Róża Etkin   Polska 2000 zł Prezydent miasta stołecznego Warszawy
4 Grigorij Ginzburg   ZSRR 1000 zł Wyższa Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie
Wyróżnienia
Wyróżniony Kraj Wyróżnienie
Jurij Briuszkow   ZSRR Dyplom honorowy
Jakub Gimpel   Polska
Guillaume Mombaerts   Belgia
Leopold Münzer   Polska
Théo van der Pas   Holandia
Edward Prażmowski   Polska
Dmitrij Szostakowicz   ZSRR
Bolesław Woytowicz   Polska
Nagroda Specjalna
Nagroda Nagrodzony Kraj Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie mazurków Henryk Sztompka   Polska Polskie Radio

Uwagi edytuj

  1. ↑ Juror wziął udział w przesłuchaniach końcowych.
  2. ↑ Juror wycofał się podczas I etapu konkursu, nie oceniał więc uczestników.
  3. ↑ Nagrodą dodatkową dla zwycięzcy była makata buczacka ofiarowana przez prezydenta Ignacego Mościckiego oraz srebrny wieniec ofiarowany przez inicjatora konkursu Jerzego Żurawlewa (→ Żurawlew 1995 ↓, s. 10–11).

Przypisy edytuj

  1. ↑ Gliński 1927 ↓, s. 73.
  2. ↑ a b c d Barbara Niewiarowska, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14].
  3. ↑ a b c d e f g h I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2022-12-03].
  4. ↑ Narodowy Instytut Fryderyka Chopina - Henryk Rewkiewicz [online], chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2023-04-25].
  5. ↑ Międzynarodowy konkurs pianistów im. Chopina, „Kurjer Warszawski”, Nr 13, Warszawa: B. Kiciński, 14 stycznia 1927, s. 4, OCLC 749238446 [dostęp 2019-01-15].
  6. ↑ a b c Osoby związane z Chopinem. (Lev Oborin), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2019-01-07].
  7. ↑ Konkurs I. Opis Konkursu [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-15].
  8. ↑ Stanisław Dybowski, Jak to wszystko się zaczęło (How it all began) (PDF), „Chopin Express”, Nr 2, Warszawa: Instytut Adama Mickiewicza wspólnie z magazynem muzycznym „Gramophone”, 2 października 2010, s. 6–7, ISSN 2082-2774 [zarchiwizowane z adresu 2018-08-04] (pol. • ang.).
  9. ↑ a b c Konkurs Chopinowski, „Kurjer Poranny”, Nr 24, Warszawa: Feliks Fryze, 24 stycznia 1927, s. 3, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  10. ↑ Drugi dzień konkursu Chopina, „Kurjer Poranny”, Nr 25, Warszawa: Feliks Fryze, 25 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  11. ↑ Trzeci dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 26, Warszawa: Feliks Fryze, 26 stycznia 1927, s. 6, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  12. ↑ Czwarty dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 27, Warszawa: Feliks Fryze, 27 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  13. ↑ Szósty dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 28, Warszawa: Feliks Fryze, 28 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  14. ↑ a b c d e Z konkursu Chopinowskiego. Szósty dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 29, Warszawa: Feliks Fryze, 29 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  15. ↑ a b c Rozstrzygnięcie konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 30, Warszawa: Feliks Fryze, 30 stycznia 1927, s. 5, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  16. ↑ a b c Zakończenie konkursu im. Chopina, „Kurjer Poranny”, Nr 31, Warszawa: Feliks Fryze, 31 stycznia 1927, s. 2, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21].
  17. ↑ Wysocki 1987 ↓, s. 19–20.
  18. ↑ Żurawlew 1995 ↓, s. 13.
  19. ↑ a b c Otwarcie Międzynarodowego Konkursu pianistów im. Chopina, „Goniec Wielkopolski”, Nr 20, Poznań: Tekla Milska, 26 stycznia 1927, s. 2, OCLC 1036541804 [dostęp 2019-01-09].
  20. ↑ Z życia muzycznego. Konkurs Chopinowski, „Warszawianka”, Nr 29, Warszawa: Stanisław Gieysztor, 30 stycznia 1927, s. 4, OCLC 69477769 [dostęp 2019-01-25].
  21. ↑ a b Wynik i zakończenie konkursu pianistów w Warszawie, „Goniec Wielkopolski”, Nr 26, Poznań: Tekla Milska, 2 lutego 1927, s. 2, OCLC 1036541804 [dostęp 2019-01-06].
  22. ↑ Zskończenie międzynarodowego konkursu im. Szopena, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 31 (1.II), Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 1 lutego 1927, s. 10, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-06].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=I_Międzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina&oldid=72811987”