Idared
Idared – odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej (Malus domestica ‘Idared’), należąca do grupy odmian późnozimowych[4], otrzymany w 1942 roku w Stacji Doświadczalnej Uniwersytetu Idaho (USA) poprzez skrzyżowanie odmian Jonathan i Wagener[2]. Jest rozpowszechniona zarówno w USA, jak i w Europie Zachodniej. Do Polski sprowadzona w 1952 roku i obecnie jest jedną z najpopularniejszych odmian w sadach towarowych w Polsce ze względu wysoką zdolność przechowalniczą i stosunkowo dużą łatwość uprawy[4]. Do Rejestru Odmian prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych wpisana w 1990 roku[3].
 Owoce odmiany Idared w okresie zbioru | |
| Rodzaj |
Jabłoń (Malus) |
|---|---|
| Gatunek | |
| Mutanty |
‘Idaredest’[1] |
| Rodzice | |
| Hodowca |
Stacja Doświadczalna Uniwersytetu Idaho |
| Data wyhodowania |
1930 |
| Data zarejestrowania | |
| Pochodzenie | |
Morfologia edytuj
Drzewa edytuj
Odmiana początkowo rośnie silnie, później wzrost słabnie średniej wysokości. Korona drzewa jest mała lub średnia, lecz dość gęsta, posiada gałęzie zwisające do dołu, licznie pokryte krótkopędami owoconośnymi[5][4].
Owoce edytuj
Idared posiada owoce o średniej wielkości, o masie ok. 140 g, kształtu kulistego, lekko spłaszczone przy szypułce i kielichu, dość ciężkie. Skórka owocu jest mocna, gruba i błyszcząca, o jasnożółtym zabarwieniu z zielonkawym odcieniem. Przetchlinki małe, szare i słabo widoczne. Rumieniec jest od jasnoczerwonego po karminowy, rozmyty, z nielicznymi paskami i smużkami[5]. Miąższ w owocu jest biały, z lekkim odcieniem kremowym, drobnoziarnisty, soczysty, jędrny o lekko kwaskowatym smaku, smaczny jeśli był zebrany w prawidłowym okresie i dobrze przechowywany[6].
Uprawa edytuj
Rozwój i owocowanie edytuj
Odmiana Idared jest w okresie szybkiego wzrostu do pierwszego obfitego owocowania, zwykle do 3. roku po zasadzeniu. Kwitnie w drugiej połowie kwietnia i pierwszej połowie maja. Owocuje obficie, corocznie[6]. Owoce odmiany Idared zbierane są w połowie października, a dojrzałość konsumpcyjną osiągają w styczniu i przechowują się dobrze w każdym rodzaju chłodni aż do wiosny. Przechowywane w chłodni z w warunkach kontrolowanej atmosfery zachowują dobrą jakość nawet przez rok[6].
Pielęgnacja edytuj
Odmiana w dużym zakresie jest samopylna, choć do utrzymania corocznego owocowania na wysokim poziomie może potrzebować w pobliżu zapylaczy, np. Ligol czy McIntosh. Odmiana jest mało wrażliwa na parch, lecz mało odporna na mączniaka i wrażliwa na niskie temperatury w zimie oraz przymrozki wiosenne (do –18 °C)[4]. Drzewa już w młodości są wrażliwe na raka drzew owocowych, a ponadto łatwo ulegają zarazie ogniowej[6]. W przechowalniach jabłko czasami ulega fizjologicznej chorobie o nazwie plamistość jonatana[7].
Zastosowanie edytuj
Ze względu na cechy miąższu, odmiana nadaje się dobrze na soki i ciasta. Jest ponadto jedną z głównych odmian eksportowanych na wschód Europy. Ze względu na wrażliwość na choroby i konieczność intensywnej ochrony chemicznej odmiana nie jest zalecana do uprawy amatorskiej[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Idaredest. [dostęp 2016-08-06].
- ↑ a b Idared, Late Fall Varieties. Foods and Food Production Encyclopedia. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
- ↑ a b Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych: Lista Odmian Roślin Sadowniczych wpisanych do Krajowego Rejestru w Polsce. [dostęp 2013-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-29)].
- ↑ a b c d Aleksander Rejman (red.): Pomologia. Odmianoznawstwo roślin sadowniczych. Praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, s. 677. ISBN 83-09-01612-3.
- ↑ a b Jabłonie – Offline [online], jablonie.rolnicy.com [dostęp 2017-11-23].
- ↑ a b c d e Mikołaj. Ugolik: Odmiany jabłoni. Kraków: Plantpress, 1996. ISBN 83-85982-11-6.
- ↑ Marek Grabowski, Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0.