Inskrypcja Myazedi (birm. မြဇေတီ ကျောက်စာ /mj zèdì tɕaʊʔ sà/) – dwa niemal identyczne kamienne bloki (nazywane „A” i „B”), pokryte z czterech stron pismem.

Zostały odnalezione w latach 1886–1887 (lub, według innego źródła, w 1911[1]) w pobliżu pagody Myazedi we wsi Myinkaba na terenie dawnego Paganu (brakujący fragment jednego z bloków odnaleziono w roku 1904)[2]. Obecnie jeden z kamieni znajduje się w pobliżu pagody, a drugi w Muzeum Archeologicznym Paganu. W roku 2015 inskrypcję wpisano na listę UNESCO Pamięć Świata[3].

Dokument umieszczony na kamiennych blokach zredagowany został w czterech językach: pyu, mranma (zwanym też starobirmańskim), starym mon oraz pali. Jest to tekst umowy zawartej między osobą świecką a sanghą dotyczącej ufundowania i utrzymania świątyni[4]. Przyjmuje się, że inskrypcje powstały w latach 1112–1113, choć daty te są nadal przedmiotem dyskusji[2].

Dostępność trzech podobnych tekstów w znanych językach umożliwiła odczytanie tekstu czwartego – zapisanego w wymarłym języku pyu, którym posługiwał się lud Pyu zamieszkujący tereny środkowej Birmy przed Birmańczykami. Jako pierwszy znaczenie około 50–100 słów ustalił Charles Otto Blagden[5]. Co więcej, teksty wymieniają imiona szeregu osób należących do elity ówczesnego Baganu, w tym królów (m.in. Kyanzitthy), co pomogło w ustaleniu chronologii władców wczesnego Paganu.

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Hall 2006: loc. 332.
  2. a b Krech 2012: 122.
  3. New inscriptions on the International Memory of the World Register (2014-2015). unesco.org. [dostęp 2015-10-11]. (ang.).
  4. Krech 2012: 123.
  5. Hall 2006: loc. 124.

Bibliografia edytuj

  • D.G.E. Hall: Burma [Kindle Edition]. Hesperides Press, 2006. ASIN: B00BP6ZHX8. (ang.).
  • Uwe Krech: 5. A Preliminary Reassessment of the Pyu Faces of the Myazedi Inscriptions at Pagan. W: Nathan W. Hill, i in.: Medieval Tibeto-Burman Languages IV. Brill, 2012. ISBN 978-90-04-23202-0.