István Gaál (ur. 25 sierpnia 1933 w Salgótarján[1], zm. 25 września 2007 w Budapeszcie) – węgierski reżyser, scenarzysta i montażysta filmowy. W czasie swojej trwającej niemal pół wieku kariery wyreżyserował ogółem 28 filmów: osiem fabularnych, jedenaście telewizyjnych, sześć dokumentalnych i trzy krótkometrażowe.

István Gaál
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1933
Salgótarján

Data i miejsce śmierci

25 września 2007
Budapeszt

Zawód

reżyser, scenarzysta, montażysta

Lata aktywności

1956-2002

Życiorys edytuj

Studiował w szkole filmowej w Budapeszcie[1] oraz w Centro Sperimentale w Rzymie[1]. Był współzałożycielem Studia im. Béli Balázza[1]. Zasiadał w jury konkursu głównego na 24. MFF w Cannes (1971) oraz w jury Złotej Kamery na 48. MFF w Cannes (1995).

Twórczość edytuj

Już jego fabularny debiut, Wir (1964), zdobył wyróżnienie na MFF w Karlowych Warach. Punktem wyjścia dla fabuły tego obrazu, inspirowanego stylem Michelangelo Antonioniego, było tragiczne utonięcie nastolatka, które pozwoliło reżyserowi zarówno na przeprowadzenie wiwisekcji młodego pokolenia, jak i nakręcenie dramatu o podłożu egzystencjalnym.

Największe uznanie międzynarodowe zyskał film Sokoły (1970)[1]. Była to opowieść o położonym na odludziu ośrodku szkoleniowym dla sokolników, w którym obowiązuje bezwzględna dyscyplina i niezłomne zasady. Obraz, który ezopowym językiem traktował o mechanizmach dyktatury, przyniósł Gaálowi Nagrodę Jury na 23. MFF w Cannes.

Film Skorupy (1981) zaprezentowano w konkursie głównym na 34. MFF w Cannes[2]. Pozostałe filmy fabularne Gaála to: Wiosenne wody (1965)[1], Zjazd rodzinny (1968)[1], Martwy pejzaż (1971)[1] i W cieniu legendy (1978).

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Zbigniew Pitera, Leksykon reżyserów filmowych. Reżyserzy zagraniczni, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1978, s. 74.
  2. István Gaál: Awards. IMDb. [dostęp 2021-10-29]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj