Isztadewata
Isztadewata (sanskryt: iṣṭadevatā, "ulubione bóstwo") – klasa bóstw opiekuńczych w hinduizmie. Isztadewata to indywidualne, ulubione bóstwo, z którym dana osoba ma szczególny związek, czczone niezależnie od uznawania różnych innych bóstw opiekuńczych czczonych przez społeczność (rodzinę, wieś, kraj). Postać spełniająca funkcję podpory działań na drodze duchowej[1].
Etymologia edytuj
Słowo iśta przybiera w sanskrycie znaczenia ukochany, życzenie. Drugi człon to bóg dewa. Herbert Ellinger podaje przekład całego terminu isztadewata jako wybrany ideał[2].
Znaczenie edytuj
Jest to pojęcie ważne zwłaszcza w tradycji bhakti a także w smartyzmie, gdzie jednak wybór jest ograniczony do pięciu głównych bóstw. Nawet o obrębie jednego nurtu, np. wisznuizmu, czci się zazwyczaj jeden z jego awatarów – najczęściej Krysznę lub Ramę, w śaktyzmie konkretną manifestację Bogini, jak Kali lub Durgę lub Lakszmi, traktując przy tym pozostałych bogów jako inne aspekty tego samego bóstwa. Isztadewatą mogłby być również guru lub wielka duchowa postać[3].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Słownik terminów sanskryckich i imion własnych. W: Śri Anirwan: Joga wewnętrzna (Antarjoga). Magda Złotowska (tłum. z języka bengalskiego). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2023, s. 126. ISBN 978-83-8252-591-5.
- ↑ Iśtadewa. W: Herbert Ellinger: Hinduizm. Grzegorz Sowiński (tł.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1997, s. 21, seria: Krótko i węzłowato. ISBN 83-7006-407-8. Cytat: musi brzmieć: wybrany ideał.
- ↑ Słownik terminów sanskryckich i imion własnych. W: Śri Anirwan: Joga wewnętrzna (Antarjoga). Magda Złotowska (tłum. z języka bengalskiego). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2023, s. 126. ISBN 978-83-8252-591-5.