Iván Fónagy

węgierski językoznawca

Iván Fónagy (ur. 1920, zm. 2005) – węgierski językoznawca i teoretyk literatury[1].

Życiorys edytuj

Iván Fónagy urodził się w 1920 roku[1]. Przed II wojną światową, w latach (1938–39) studiował filologię romańską i germańską na uniwersytecie w Paryżu[1]. Następnie w latach 1940–1943 kontynuował naukę w Kolozsvár (obecnie Kluż-Napoka w Rumunii)[1]. Dodatkowo ukończył językoznawstwo ogólne na Uniwersytecie im. Loránda Eötvösa w Budapeszcie[1]. Od połowy lat pięćdziesiątych żył i pracował we Francji, publikując głównie po francusku[1]. W latach 1965–66 przebywał na w Stanach Zjednoczonych, korzystając ze stypendium naukowego[1]. Poszerzał wtedy wiedzę między innymi na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku i Massachusetts Institute of Technology. Pracował w Akademii Nauk na Węgrzech (1950–67)[1] i na uniwersytecie paryskim (1967–1970)[1]. Od 1971 roku był związany z Centre National de la Recherche Scientifique[1]. Był członkiem licznych towarzystw naukowych zarówno w ojczystych Węgrzech, jak i we Francji i w Stanach Zjednoczonych[1]. Iván Fónagy zmarł w 2005 roku[1].

Prace naukowe edytuj

Iván Fónagy zajmował się przede wszystkim eufonologią, czyli nauką o wykorzystaniu dźwięków mowy w tekstach literackich. Zagadnienia te rozpatrywał ze stanowiska tak językoznawstwa i teorii literatury, jak i psychologii, a zwłaszcza psychoanalizy[1]. Jego prace były tłumaczone również na język polski. Dyskutowała z nim Lucylla Pszczołowska[2]. Oprócz tego był aktywny jako tłumacz literatury pięknej. Przekładał między innymi dzieła Bertolda Brechta, Prospera Mériméego, Blaise'a Pascala i Honoriusza Balzaca[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Michał Zdunik: Fónagy Ivan i główne tezy jego teorii. poetyka.wordpress.com. [dostęp 2016-10-15]. (pol.).
  2. Lucylla Pszczołowska: Semantyka form wierszowych. Pamiętnik Literacki. [dostęp 2016-10-15]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Iván Fónagy, Język poetycki – forma i funkcja, tłum. Jan Lalewicz, [w:], Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów "Pamiętnika Literackiego", t. 1, Wrocław 1977.