Iwona Maria Pieńkawa

Iwona Maria Pieńkawa (ur. 17 kwietnia 1955 w Warszawie, zm. 31 marca 1975 pod Nidzicą) – polska żeglarka, uczestniczka regat okołoziemskich, pierwsza Polka, która opłynęła Przylądek Horn[1].

Iwona Maria Pieńkawa
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1955
Warszawa

Data śmierci

31 marca 1975

Zawód, zajęcie

żeglarka

Grób Iwony Pieńkawy na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku

Życiorys edytuj

Żeglarstwem zainteresował ją ojciec Zdzisław. Sport zaczęła uprawiać w wieku 8 lat. Startowała w regatach w klasie „Cadet” i „Finn”, należała do kadry regatowej okręgu. W rejsie do NRD płynęła jako drugi oficer[2]. W wieku 16 lat uzyskała patent sternika jachtowego, w wieku 18 – stopień sternika morskiego[1]. Skończyła IX Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku. W 1973 zaczęła studia na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Na pierwszym roku studiów wzięła urlop dziekański w celu uczestnictwa w okołoziemskich regatach Whitbread Round The World Race (dziś Volvo Ocean Race). W dniu 25 sierpnia 1973 wypłynęła z Gdańska na pokładzie SY „Otago”[2] (jachtu zbudowanego w 1959 i nazwanego tak na cześć barku, którym dowodził Joseph Conrad[1]) jako jedyna kobieta w załodze. Jednym z załogantów był Zygmunt Choreń. Kapitanem statku był Zdzisław Pieńkawa, ale to jego córka była inicjatorką udziału w regatach. Miejscem startu i mety było miasto Portsmouth. Pieńkowa była jedną z trzech kobiet uczestniczących w regatach[2]. Podczas chrztu równikowego 5 października 1973 otrzymała imię Latająca ryba. W dniu 5 lutego 1974 „Otago”, jako piąty polski jacht w historii, opłynął Przylądek Horn. Pieńkawa była pierwszą[1] i najmłodszą Polką, która tego dokonała[3]. Rejs zaczął się 8 września 1973, a zakończył 24 kwietnia 1974. Załoga „Otago” zajęła 13. miejsce[2]. Na jachcie Pieńkowa pełniła funkcję kucharki. Dużo czytała[1]. Prowadziła dziennik z podróży, na podstawie którego po powrocie z rejsu napisała książkę. W Gdańsku załoga pojawiła się 16 maja 1974, a następnego dnia urządzono jej oficjalne powitanie na Motławie. W ratuszu miejskim odbyła się konferencja prasowa, a osobom uczestniczącym w rejsie wręczono odznaczenia[2].

W 1974 z 36 tys. mil morskim na koncie wstąpiła do Bractwa Kaphornowców. Udzielała wywiadów dla prasy, spotykała się z młodzieżą w szkołach, opowiadała o regatach. Szykowała się do egzaminu kapitańskiego. Zdążyła poprawić przygotowaną do druku książkę Otago, Otago, na zdrowie![2]. Została opublikowana w 1975 i doczekała się kilku wydań[4][5].

Iwona Pieńkawa zginęła w wypadku samochodowym pod Nidzicą krótko przed 20. urodzinami. Została pochowana na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku[1][2] (rejon IV, taras IV, rząd 1a-16)[6].

Upamiętnienie edytuj

W dniu 15 września 1976 w rejs dookoła świata wyruszył kapitan Dominik Dzimitrowicz. Płynął na jachcie s/y „Iwona Pieńkawa”, którego był właścicielem. Planował opłynąć świat bez zawijania do jakiegokolwiek portu. Wodowanie odbyło się z udziałem Marii Pieńkawy, matki Iwony Pieńkawy, która została matką chrzestną jachtu. Dzimitrowiczowi nie udało się zrealizować planu[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Anna Sadowska, „Latająca ryba”. Iwona Pieńkawa (1955–1975) [online], Jej historie, 31 marca 2013 [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  2. a b c d e f g Anna Sadowska, Iwona Maria Pieńkawa [online], Metropolitanka [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  3. a b Ireneusz Wojtkiewicz, Morza zew, gniew i zemsta. 45 lat temu jacht „Iwona Pieńkawa” wyruszył z Ustki dookoła świata [online], Głos Pomorza, 3 października 2021 [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  4. Wspomnienie. Iwona Pieńkawa – CTW [online] [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  5. "Otago", "Otago", na zdrowie! | Iwona Maria Pieńkawa [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  6. Iwona Pieńkawa. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2022-07-20].