Ixapion variegatum
Ixapion variegatum – gatunek chrząszcza z rodziny pędrusiowatych, podrodziny Apioninae i plemienia Ixapiini. Jedyny z monotypowego rodzaju Ixapion. Przechodzi rozwój w jemiole pospolitej. Zasiedla środkową część Europy. Rzadko spotykany.
| Ixapion variegatum | |||
| (Wencker, 1864) | |||
_(8630950925).png) Ixapion variegatum | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Ixapion | ||
| Gatunek |
Ixapion variegatum | ||
| Synonimy | |||
| |||
Taksonomia
edytujGatunek ten opisany został w 1864 roku przez Josepha Antoine'a Wenckera jako Apion variegatum. Jean Sainte Claire-Deville umieścił go w 1924 roku w podrodzaju Ixias, jednak okazał się on być homonimem i w 1973 roku Roudier i Tempere utworzyli nowy podrodzaj: Ixapion. Stanowi on takson monotypowy i traktowany jest współcześnie w randze rodzaju[1][2].
Morfologia
edytujChrząszcz o krótkim ciele długości od 2,1 do 2,3 mm. Ryjek samicy tak długi jak głowa i przedplecze razem, u samca krótszy. Szerokość głowy dwukrotnie większa niż długość. Pokrywy silnie rozszerzone, o dobrze zaznaczonych barkach, szerokich i rzadko punktowanych rzędach oraz jeszcze szerszych międzyrzędach. Na pokrywach dwie przepaski włosków: szersza z włosów żółtych i położona za nią węższa, z włosów białych i żółtych. Odnóża o silnie rozszerzonych u wierzchołka goleniach i szerokich stopach[3].
Ekologia i występowanie
edytujOwad ciepłolubny[4]. Przechodzi rozwój na jemiole pospolitej[5], przy czym na północy zasięgu preferuje jemioły rosnące na sosnach (podgatunek V. album austriacum), a na południu i zachodzie żyje także na jemiołach porastających drzewa liściaste[4]. Samica wygryza otwór w gałązce i tam składa jaja. W jednej łodydze rozwijać może się kilka larw, a ich chodniki mogą się krzyżować. Żerowanie może objawiać się z zewnątrz wrzecionowatym pogrubieniem gałązki. Przepoczwarczenie następuje w brunatnym kokonie pod korą. Dorosłe zimują pod korą w glebie[5].
Gatunek rzadki, o niedostatecznie znanym rozmieszczeniu[5]. Notowany z Austrii, Czech, Francji kontynentalnej i Korsyki, Niemiec, Słowacji, Szwajcarii, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch[1]. W Polsce znany był tylko z jednego stanowiska na Dolnym Śląsku, gdzie stwierdzono go na początku XIX wieku. W związku z tym na Polskiej Czerwonej Liście Zwierząt umieszczony został jako prawdopodobnie wymarły w tym kraju[6][4]. W XXI wieku odnaleziono go jednak na dwóch stanowiskach w Wielkopolsce[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ixapion variegatum. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2015-10-11].
- ↑ Ixapion. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2015-10-11].
- ↑ Stanisław Smreczyński: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 98a Ryjkowce – Curculionidae. Wstęp i podrodzina Apioninae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1965.
- ↑ a b c d Marek Wanat, Szymon Konwerski. Potwierdzenie występowania Ixapion variegatum (WENCKER, 1864) (Coleoptera: Brentidae: Apioninae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 40, s. 4, 2021. Polskie Towarzystwo Entomologiczne. DOI: 10.5281/zenodo.5648247.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowcowate prócz ryjkowców – Curculionioidea prócz Curculionidae.. „Katalog Fauny Polski”. 23 (18), 1992.
- ↑ species: Ixapion variegatum (Wencker, 1864). [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2015-10-11].