Iznogud (komiks)
Iznogud (fr. Iznogoud), po polsku również: Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – francuska seria komiksowa stworzona przez René Goscinnego (scenariusz) i Jeana Tabary'ego (rysunki), ukazująca się od 1962. Po śmierci Goscinny'ego w 1977 nowe odcinki samodzielnie tworzył Tabary lub we współpracy z innymi scenarzystami, a od jego śmierci w 2008 jego syn Nicolas Tabary i inni artyści rysują serię do scenariuszy różnych autorów. Mimo to niektóre późniejsze tomy wydane w latach 90. XX w. noszą nazwisko Goscinny'ego jako scenarzysty w związku z nadaniem im nowej numeracji.
Wydawcy edytuj
Seria zadebiutowała w odcinkach w 1962 na łamach czasopisma "Record", a w 1966 zaczęła się ukazywać także w formie niezależnych tomów nakładem wydawnictw: Dargaud (tomy 1–12), BDStar (tom 13.), Editions de la Séguinière (tomy 14–19), Editions Tabary (tomy 20–27) i IMAV Éditions (od tomu 28).[1] Polskim wydawcą komiksów o Iznogudzie jest Egmont Polska[2].
Fabuła edytuj
Komiks jest humorystyczną opowieścią o przygodach wezyra Iznogouda. Jest on z natury podły, niegodziwy, chciwy i dwulicowy (stąd jego imię: Iznogud jest fonetycznym zapisem angielskiego zwrotu is no good, czyli "jest niedobry"). Razem ze swoim wiernym sługą Pali Bebechem dokonuje serii spisków w celu przejęcia władzy nad Kalifatem i zdetronizowania dobrodusznego, lecz safandułowatego kalifa Haruna Arachida. Na końcu każdej opowieści spisek obraca się przeciw wezyrowi, który sam pada jego ofiarą. Każde opowiadanie jest pełne żartów słownych. Komiks jest także po części parodią Księgi tysiąca i jednej nocy i wykorzystuje ich sztafaż i estetykę. Pełno w nim dżinnów, latających dywanów i czarodziejów.[3]
Tomy edytuj
| Tom | Wydanie polskie | Wydanie oryginalne | Autorzy | Uwagi |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Wielki wezyr Iznogud (2019) | Le Grand Vizir Iznogoud (1966) |
|
Tomy zostały wznowione po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 1 (2019). |
| 2 | Spiski wielkiego Wezyra (2001) | Les Complots d'Iznogoud 1967 | ||
| 3 | Wakacje Kalifa (2002) | Les Vacances du calife 1968 | ||
| 4 | Żrący dżin (2000) | Iznogoud l'infâme 1969 | ||
| 5 | Gwiazdy dla Iznoguda (2001) | Des Astres pour Iznogoud 1969 | Tomy, wraz ze wznowionym tomem 5., ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 2 (2021). | |
| 6 | Iznogud i magiczny komputer (2020) | Iznogoud et l'ordinateur magique (1970) | ||
| 7 | Marchewka dla Wezyra (2000) | Une Carotte pour Iznogoud 1971 | ||
| 8 | Dzień szaleńców (2001) | Le Jour des fous 1972 | ||
| 9 | Magiczny dywan (2021) | Le Tapis magique (1973) | Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 3 (2021). | |
| 10 | Iznogud zawzięty (2021) | Iznogoud l'acharné (1974) | ||
| 11 | Turecki puzzel Iznoguda (2021) | La Tête de turc d'Iznogoud (1975) | ||
| 12 | Bajeczka Iznoguda (2021) | Le Conte de fées d'Iznogoud (1976) | ||
| 13 | Chcę zostać kalifem w miejsce kalifa (2021) | Je veux être calife à la place du calife (1978) | Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 4 (2021). | |
| 14 | Koszmary Iznoguda (2021) | Les Cauchemars d'Iznogoud (Tome 1) (1979) | ||
| 15 | Dzieciństwo Iznoguda (2021) | L'Enfance d'Iznogoud (1981) |
| |
| 16 | Iznogud i kobiety (2021) | Iznogoud et les femmes (1983) | ||
| 17 | Koszmary Iznoguda (2022) | Les Cauchemars d'Iznogoud (Tome 4) (1984) |
|
Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 5 (2022). |
| 18 | Wspólnik Iznoguda (2022) | Le Complice d'Iznogoud (1985) |
| |
| 19 | Urodziny Iznoguda (2022) | L'Anniversaire d'Iznogoud (1987) | ||
| 20 | Iznogud wreszcie kalifem (2022) | Iznogoud enfin calife! (1989) | ||
| 21 | Pułapka syreny (2022) | Le Piège de la sirène (1992) | Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 6 (2022). | |
| 22 | Koszmary Iznoguda. Tom 2 (2022) | Les Cauchemars d'Iznogoud (Tome 2) (1994) |
| |
| 23 | Koszmary Iznoguda. Tom 3 (2022) | Les Cauchemars d'Iznogoud (Tome 3) (1994) |
| |
| 24 | Powroty Iznoguda (2022) | Les Retours d'Iznogoud (1994) |
| |
| 25 | Kto zabił kalifa? (2023) | Qui a tué le calife? (1998) |
|
Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 7 (2023). |
| 26 | Sympatyczny potwór (2023) | Un Monstre sympathique (2000) | ||
| 27 | Błąd przodka (2023) | La Faute de l'ancêtre (2004) | ||
| 28 | Tysiąc i jedna noc kalifa (2023) | Les Mille et Une Nuits du Calife (2008) |
| |
| 29 | Iznogud prezydentem (2023) | Iznogoud Président (2012) |
|
Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 8 (2023). |
| 30 | Jaki ojciec, taki syn (2023) | Iznogoud de père en fils (2015) |
| |
| 31 | Ja, kalif (2023) | Moi, calife... (2021) |
| |
| 32 | Świeczki dla Iznoguda (2023) | Des Bougies pour Iznogoud (2022) |
|
Adaptacje edytuj
Na podstawie serii komiksowej w 1995 powstał 52-odcinkowy serial animowany (emitowany w Polsce pod tytułem Wezyr Nic-po-nim)[4] oraz film fabularny z 2005, w którym rolę Iznoguda zagrał Michaël Youn[5]. Pierwotnie sam Goscinny chciał stworzyć ekranizację z Louisem de Funèsem w roli głównej, lecz jego plan nie powiódł się.[6]
Przypisy edytuj
- ↑ Iznogoud - BD, informations, cotes [online], www.bedetheque.com [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Iznogud - komiks.gildia.pl - komiks, recenzje, newsy, galerie, konkursy [online], www.komiks.gildia.pl [dostęp 2015-12-14].
- ↑ O serii / Iznogud / Humor [online], www.swiatkomiksu.pl [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Iznogoud (TV Series 1995– ) [online], IMDb [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Iznogud / Iznogoud [online], Filmweb [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Histoires de Tournages [online], Histoires De Tournages [dostęp 2015-12-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-22].