Józef Budzanowski
Józef Budzanowski, ps. „Onufry” (ur. 3 grudnia 1886 w Rypinie, zm. 5 października 1948 tamże) – polski samorządowiec, wieloletni burmistrz Rypina, działacz społeczny, senator w II RP.
| Data i miejsce urodzenia |
3 grudnia 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
5 października 1948 |
| Senator V kadencji (II RP) | |
| Okres |
od 1938 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Urodził się 3 grudnia 1886 w Rypinie, w rodzinie Franciszka i Julianny z Kalewskich. Ukończył szkołę miejską w Rypinie. Do 1914 prowadził warsztat kołodziejski w Rypinie. Od 1905 roku należał do PPS (ps. „Onufry”), był członkiem zarządu Polskiej Macierzy Szkolnej, Komitetu Obywatelskiego i Straży Obywatelskiej w Rypinie (od 1907 roku[1]), od 1916 roku członkiem Rady Miejskiej i Rady Powiatowej, wiceprezesem Komitetu Pomocy Żołnierzom Polskim i prezesem Komitetu Pomocy Jeńcom, założycielem oddziału Towarzystwa Czerwonego Krzyża (późniejszego PCK).
W całym okresie międzywojennym, w latach 1919–1939 był burmistrzem miasta Rypina i jednocześnie naczelnikiem tamtejszej Ochotniczej Straży Pożarnej (w latach 1919–1935[1]). Przyczynił się do urbanizacji Rypina, polegającej m.in. przebudowie ulic, budowie wodociągów i kanalizacji, elektrowni miejskiej i nowych dzielnic, budowie szkół[2], przytułków i zieleńców.
Angażował się politycznie, od 1928 roku był wiceprezesem, a od 1930 roku – prezesem Rady Powiatowej BBWR, od 1937 roku był przewodniczącym Organizacji Miejskiej i Powiatowej OZN w Rypinie. Ponadto był członkiem Powiatowego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, wiceprzewodniczącym rady Banku Spółdzielczego i członkiem zarządu Młyna Spółdzielczego, od 22 lutego 1932 roku był również prezesem Izby Rzemieślniczej we Włocławku.
W 1938 roku został senatorem V kadencji (1938–1939) z województwa warszawskiego, należał do klubu OZN i pracował w komisjach: administracyjno-samorządowej, budżetowej, gospodarczej i komunikacji.
Po wybuchu II wojny światowej przeniósł się do Warszawy. Był żołnierzem AK, uczestniczył w powstaniu warszawskim.
W 1946 roku powrócił do Rypina i zatrudnił się w Cechu Rzemiosł Różnych. Był prześladowany przez Urząd Bezpieczeństwa[3].
Ożenił się w 1934 roku z Katarzyną Kazimierą Gigiel. Był kuzynem Teofila Budzanowskiego[4].
Zmarł 5 października 1948 roku w Rypinie. Pochowany na miejscowym cmentarzu[3].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Srebrny Krzyż Zasługi (15 stycznia 1928)[5]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[1]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 30. [dostęp 2021-07-04].
- ↑ Nasza szkoła. [dostęp 2012-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-30)].
- ↑ a b Józef Budzanowski » Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu [online], senat.edu.pl [dostęp 2021-07-04].
- ↑ Sylwetka Józefa Budzanowskiego na stronie Biblioteki Sejmowej – Parlamentarzyści RP [dostęp 2021-07-04].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 13, poz. 17 „za zasługi na polu pracy społecznej i samorządowej”.