Józef Chmiel (działacz komunistyczny)

polski działacz socjalistyczny i komunistyczny

Józef Chmiel, ps. Bogdan, Kret, Staszek, Marcin (ur. 4 lutego 1897 w Chorążycach, zm. 8 lutego 1955 w Czeladzi) – działacz socjalistyczny i komunistyczny, burmistrz Czeladzi od 1945, dyrektor kopalni w Wałbrzychu 1950–1952.

Józef Chmiel
Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1897
Chorążyce

Data i miejsce śmierci

8 lutego 1955
Czeladź

Burmistrz Czeladzi
Okres

od 1945
do 1947

Przynależność polityczna

Polska Partia Robotnicza

Poprzednik

Grzegorz Sadowski (w 1939)

Następca

Józef Rak

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu II klasy Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Syn robotnika rolnego Marcina. W wieku 7 lat zaczął pracować zarobkowo. 1918–1919 odbył służbę wojskową, potem był robotnikiem rolnym i wstąpił do PPS i Związku Zawodowego Robotników Rolnych RP. Współorganizował strajk robotników rolnych, za co został zwolniony z pracy. Od 1921 w Czeladzi, gdzie pracował w kopalni. Działał w związku zawodowym górników. Ok. 1924 wstąpił do KPP i został sekretarzem komórki dzielnicowej 1927–1931 działacz PPS-Lewicy. W 1929 kandydował do czeladzkiej Rady Miejskiej z listy komunistycznej, która została unieważniona przez władze. Od 1931 członek Komitetu dzielnicowego (KD) KPP w Czeladzi, a od 1932 Komitetu Okręgowego (KO) KPP w Zagłębiu Dąbrowskim. Kilkakrotnie aresztowany i więziony za działalność komunistyczną. 1933–1934 z polecenia KPP przebywał w Moskwie w szkole partyjnej. Po powrocie funkcjonariusz KO KPP Zagłębia Dąbrowskiego i działacz MOPR. 1936 aresztowany, w marcu 1937 osadzony na rok w obozie w Berezie Kartuskiej.

Po 1939 na robotach przymusowych w Niemczech, 1943 wrócił do Czeladzi i wstąpił do PPR. Współorganizował konspiracyjną Radę Narodową w Czeladzi. Pracował w elektrowni w Będzinie. 11 stycznia 1945 podczas posiedzenia konspiracyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN) w Kazimierzu został wybrany burmistrzem Czeladzi. Współorganizator pierwszego Komitetu Miejskiego (KM) PPR w Czeladzi. Od lipca 1947 pracownik Wydziału Organizacyjnego Zarządu Głównego (ZG) Związku Zawodowego Górników w Katowicach. 1949–1950 był wicedyrektorem kopalni „Generał Zawadzki” w Dąbrowie Górniczej, następnie dyrektorem kopalni „Wiktoria” w Wałbrzychu. Od 1952 nadgórnik w Przedsiębiorstwie Robót Publicznych w Sosnowcu. 1953–1955 uczył się w Technikum Ekonomicznym w Bytomiu, które ukończył na krótko przed śmiercią.

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58 „w uznaniu zasług dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziele pracy organizacyjnej przy utworzeniu administracji państwowej i samorządu, uruchomieniu uczelni i odbudowie demokratycznej państwowości polskiej na ziemiach Województwa Śląsko-Dąbrowskiego”.

Bibliografia edytuj

  • Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.