Józef Franciszek Przygodzki[a] (ur. 8 sierpnia 1891 w Radziechowie, zm. 1940 w Charkowie) – major saperów Wojska Polskiego, dyplomowany inżynier budownictwa Politechniki Lwowskiej, wykładowca, ofiara zbrodni katyńskiej.

Józef Franciszek Przygodzki
major saperów major saperów
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1891
Radziechów

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1916–1923, 1939–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

8 Batalion Saperów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola

Życiorys edytuj

Urodził się 8 sierpnia w Radziechowie, w ówczesnym powiecie kamioneckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana, urzędnika sądowego i Tekli z Blachów[2] (Błochów). W 1909 przeniósł się do Lwowa, gdzie w 1910 ukończył z wyróżnieniem Gimnazjum im. Franciszka Józefa. Ukończył studia na Politechnice Lwowskiej.

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Ukończył roczny oficerski kurs artyleryjski w Krakowie. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 w korpusie oficerów rezerwy artylerii fortecznej[3]. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Artylerii Fortecznej Nr 2[4]. Został ranny na froncie włoskim.

W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do 2 Pułku Artylerii Ciężkiej w Krakowie. Walczył na wojnie z bolszewikami. M. in. wziął udział w wyprawie kijowskiej. 9 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w artylerii, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w Batalionie Mostowym[5].

1 czerwca 1921 roku nadal pełnił służbę w Batalionie Mostowym, a jego oddziałem macierzystym był 1 Dywizjon Artylerii Ciężkiej[6]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 21. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów. Jego oddziałem macierzystym był Batalion Mostowy[7]. W 1924 został przeniesiony do rezerwy. Posiadał przydział w rezerwie do Batalionu Mostowego[1][8]. W 1934, jako kapitan rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kościan. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 7 Batalionu Saperów w Poznaniu[9].

Po zwolnieniu z wojska rozpoczął pracę jako wykładowca w Państwowej Szkole Budowlanej i Mierniczo-Melioracyjnej w Poznaniu. W 1929 roku został przeniesiony do Leszna na stanowisko dyrektora Państwowej Szkoły Budownictwa i Państwowej Szkoły Przemysłowo-Handlowej. W Lesznie był członkiem Rady Miejskiej oraz Prezesem Koła Oficerów Rezerwy. W związku z przeniesieniem w 1939 roku szkoły budowlanej do Torunia, wraz z rodziną opuścił Leszno. W Toruniu pełnił funkcję dyrektora Państwowego Liceum Budowlanego.

W maju 1939 roku został zmobilizowany jako major rezerwy z przydziału do 8 batalionu saperów. We wrześniu 1939 roku batalion skierowany na wschód, gdzie trafił do radzieckiej niewoli. Internowany w obozie jenieckim w Starobielsku. Został zamordowany przez NKWD w 1940 w Charkowie.

W 1922 roku zawarł związek małżeński z Olgą Szczawińską. Miał z nią córkę Aleksandrę (ur. 1925).

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[10]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia edytuj

W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:

Uwagi edytuj

  1. W latach 20. XX wieku, w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Józef II Przygodzki”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 894, 915.
  2. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 436.
  3. Ranglisten 1918 ↓, s. 1352.
  4. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1370.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 15 września 1920 roku, s. 859.
  6. Spis oficerów 1921 ↓, s. 309.
  7. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 231.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 818, 838.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 164, 683.
  10. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 kwietnia 1922 roku, s. 252.

Bibliografia edytuj