Józef Raciborski

1879-05-28 - 1935-12-07; konserwator zabytków, archiwista

Józef Raciborski (ur. 28 maja 1879 w Kociołkach, zm. 7 grudnia 1935 w Piotrkowie Trybunalskim)[1]konserwator zabytków i archiwista. Odznaczony orderem papieskim Pro Ecclesia et Pontifice i 2-krotnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[2], w tym raz pośmiertnie (2022)[3].

Józef Raciborski
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

28 maja 1879
Kociołki

Data i miejsce śmierci

7 grudnia 1935
Piotrków Trybunalski

Alma Mater

Papieski Uniwersytet Świętego Tomasza z Akwinu

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (1893-1908)

Życiorys edytuj

Był dzieckiem Walerego i Emilii z domu Łaszczyńskiej. Początkowo uczył się w Sieradzu, natomiast od 1896 r., w związku ze śmiercią rodziców, przeszedł pod opieką franciszkanów w Kaliszu i podjął naukę we franciszkańskiej szkole przyklasztornej. Następnie został przeniesiony w 1897 r. do zakonu we Lwowie. Rok później odmówił złożenia ślubów zakonnych i przeniósł się do Kolegium św. Tomasza z Akwinu w Rzymie, gdzie studiował archeologię oraz podjął pracę w Bibliotece Cassaneteńskiej(inne języki)[1]. Po powrocie z Włoch w 1904 r. zdał maturę w gimnazjum w Szawlach, a następnie podjął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (z których po roku zrezygnował), a ponadto uczęszczał na wykłady prowadzone przez Stanisława Krzyżanowskiego związane z archiwami i chronologią[2]. W latach 1905–1914 zajmował się zawodowo głównie inwentaryzacją zabytków sztuki, którą zaoferował mu hrabia Adam Krasiński – pierwszy prezes TONZ w Warszawie[1]. Raciborski w tym okresie zamieszkał w Kaliszu, w którym w 1912 r. opublikował Monografię Kalisza. W 1917 r. podjął pracę jako komisarz na gubernię smoleńską w Komisji Likwidacyjnej do spraw Królestwa Polskiego. W 1919 r. rozpoczął pracę w roli konserwatora sztuki w okręgu kaliskim, a następnie w latach 1921–1923 był konserwatorem w ramach Urzędu Województwa Łódzkiego. W 1925 r. został kierownikiem Archiwum Akt Dawnych w Łodzi, a w okresie od 1 kwietnia 1928 r. do 31 sierpnia 1930 r. był również kierownikiem Archiwum w Piotrkowie Trybunalskim, w którym zastąpił Adama Próchnika. Raciborski w swojej pracy archiwisty koncentrował się na powiększaniu zasobu oraz na pracach wydawniczych. Był jednym z inicjatorów oraz redaktorem „Rocznika Łódzkiego”. Ponadto od 1926 r. był członkiem Komisji Archiwalnej w Łodzi, a od 1933 r. członkiem Komisji Historycznej PAU. 1 października 1934 r. przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie zmarł i został pochowany[2].

Publikacje edytuj

Na łamach „Rocznika Łódzkiego” opublikował m.in. rozprawy:

  • Dawny ratusz łódzki (T. 1:1928),
  • Godło i pieczęcie Łodzi (T. 3: 1933),
  • Bibliografia Łodzi za lata 1928–1929–1930 (T. 2: 1931),
  • Bibliografia Łodzi za lata 1931–1932 (T. 3: 1933)[2].

Ponadto był autorem pozycji takich jak:

  • Kościół i klasztor „Duchaków” na Przedmieściu Warszawskim (1909),
  • Dawny Korpus Kadetów (1911),
  • Cech szewski (1912),
  • Monografia Kalisza (1912),
  • Martyrologium powstania styczniowego 1861–1864 (nieukończona)[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Józef Raciborski – biography [online], info.kalisz.pl [dostęp 2021-06-16].
  2. a b c d Julianna Wasiak, Józef Raciborski [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2021-06-16] (pol.).
  3. M.P. z 2022 r. poz. 931.