Józefa Budzyn-Nowakowa

Józefa Budzyn-Nowakowa (ur. 5 stycznia 1905 w Kończyskach, zm. 25 lipca 1977 we Wrocławiu) – malarka i rzeźbiarka.

Józefa Budzyn-Nowakowa
Data i miejsce urodzenia

5 stycznia 1905
Kończyska

Data i miejsce śmierci

25 lipca 1977
Wrocław

Zawód, zajęcie

malarka, rzeźbiarka

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Twórczością plastyczną zajmowała się od wczesnego dzieciństwa. Jej prace w tamtym okresie zainteresowały Jacka Malczewskiego, który pomagał jej rozwijać praktyczną wiedzę o sztuce[1]. „Uczył patrzeć” – jak wspominała. Naukę na poziomie szkoły średniej odbyła w Krakowie na pensji pani Mnichowej. Po wyjściu za mąż mieszkała przez kilka lat w Przemyślu. W 1938 roku wróciła do Krakowa i zdała egzaminy na tamtejszą Akademię Sztuk Pięknych. W tym samym roku na skutek wypadku samochodowego straciła wzrok. Przez kolejnych kilkanaście lat zajmowała się domem i wychowywaniem syna, a kiedy on dorósł, postanowiła wrócić do dawnych zainteresowań. Początkowo rzeźbiła figurki z plasteliny, później opracowała własną metodę tworzenia płaskorzeźby. Z plasteliny, gliny lub innego dającego się formować tworzywa powstawała płaskorzeźba, którą autorka wielokrotnie pokrywała taśmą papierową, po czym zdejmowała powstałą skorupę. Następnie malowała całość opuszkami palców korzystając z ustawionych przez syna w ustalonej kolejności słoiczków z farbami[2].

W 1971 roku otrzymała uprawnienia do wykonywania zawodu artysty plastyka. W ciągu dwunastu lat namalowała około 200 reliefowych obrazów: martwe natury, kwiaty, sceny biblijne, autoportrety i nawiązania do znanych dzieł sztuki. W 1976 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[2].

Prace Budzyn-Nowakowej znajdują się w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą, oraz w zbiorach muzealnych we Wrocławiu, Krakowie i Warszawie. Zrealizowano o niej dwa filmy dokumentalne[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Zakliczyninfo - Oficjalna Strona Zakliczyńskiego Centrum Kultury - Józefa Julia Budzyn - Nowakowa [online], archiwum.zakliczyninfo.pl [dostęp 2020-04-20].
  2. a b Aleksander Jackowski, Sztuka zwana naiwną : zarys encyklopedyczny twórczości w Polsce, Warszawa: Krupski i S-ka, 1995, s. 36, ISBN 83-86117-30-3, OCLC 35762811 [dostęp 2020-04-20].