Józefa Tuhanowska (ur. 1860?/1868–9?, zm. 24 grudnia 1930 w Tuhanowiczach) – ostatnia dziedziczka Tuhanowicz.

Życiorys edytuj

Córka Zofii i Konstantego Tuhanowskich. Przekazała Tuhanowicze dla Mińskiego Towarzystwa Rolniczego łącznie z pokojem Maryli Wereszczakowny. Na jej życzenie wykuto na czarnym bazalcie napis Altano, szczęścia mojego kolebko i grobie/Tum poznał, tum pożegnał (Dziady, część 4-ta). Dwa inne napisy: Tu mieszkała Maryla, pierwsza miłość Mickiewicza, i w tej murowance gościł Adam Mickiewicz w latach 1818–1820[1]. W 1926 była prezesem honorowym kuratorium zajmującym się planem restauracji Tuhanowicz[2].

W 1911 Tuhanowska uczyniła dar Towarzystwu Psychologicznemu w Warszawie dziesięciu tysięcy rubli na cele naukowe. Dzięki tej ofierze zorganizowane zostały w Warszawie dwa naukowe laboratoria. Jedno neurologiczne, na czele którego stanął dr Edward Flatau a drugie psychologiczne, które prowadził p. Z. Abramski[3]. Laboratorium neurologiczne przeszło następnie jako jedna z pracowni Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Zmarła w 1930. Jest pochowana w Worończy na Litwie[4]. Spoczywa w grobowcu z kamienia polnego z napisem i oznaką Polonia Restituta, której była kawalerem[5].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Tadeusz Korzon, Czytelnia dla wszystkich, 28 listopada 1905, R2, nr 26, Upamiętnienie Tuhanowicz http://polona.pl/item/15366239/0/.
  2. Kurier Poznański, R 21, nr 366, 11 sierpnia 1926, http://polona.pl/item/17784617/5/.
  3. Uczeni i nauka w Warszawie, Świat, R6, nr 12, 25 marca 1911, http://polona.pl/item/10525672/16/.
  4. Chwila, 1930, r 12, nr 4224, 29 grudnia 1930 http://polona.pl/item/14611306/12/.
  5. Hel. Romer, Dożynki w Soplicowie, Kurjer Wileński, R8, nr 249, 2 lipca 1931, http://polona.pl/item/12582647/1/.
  6. M.P. z 1929 r. nr 247, poz. 578 „za zasługi na polu pracy filantropijnej, oświatowej i około rozwoju rolnictwa”.