Jöklamýs

Jöklamýs (ang. glacier mice) – kolonie mchów składające się z wielu gatunków, spotykane na niektórych lodowcach. Podstawą dla powstania jöklamýs jest kamyk, który równomiernie ze wszystkich stron obrasta mchem. Warunki, w jakich powstają te kolonie, nie są znane. Występują w Islandii, odnaleziono je także na Alasce, w Chile, Wenezueli i na Svalbardzie. Po raz pierwszy zjawisko jöklamýs zostało opisane w 1950 roku przez islandzkiego meteorologa Jóna Eyþórssona, który nazwał je jöklamýs – w tłumaczeniu dosłownym ‘myszy lodowcowe’ (ang. glacier mice). W języku polskim zaproponowano nazwę jokulki (od isl. jökull – ‘lodowiec’, ‘okrągłego kształtu’).

Kuliste kolonie Ditrichum strictum na subantarktycznych Wyspach Crozeta

Ekosystem

W kolonii jöklamýs spotykane są niektóre gatunki zwierząt, jak np. niesporczaki, nicienie, czy skoczogonki. Ich forma zatrzymuje ciepło i wilgoć, tworząc odpowiedni ekosystem dla życia gatunków, które w innych warunkach nie przetrwałyby na lodowcu.

Przemieszczanie się

Cechą charakterystyczną jöklamýs jest ich poruszanie się, które nie jest powodowane jedynie nachyleniem terenu czy wiatrem. Badania akcelerometrami wykazały, że jöklamýs nie ślizgają się po lodzie, a toczą się po nim, odsłaniając kolejno wszystkie strony, dzięki czemu mech na spodniej stronie nie obumiera. Ponadto wszystkie jöklamýs w kolonii poruszają się w tym samym kierunku i z tą samą prędkością. Zjawisko to nie zostało wyjaśnione.

Rozmnażanie

W przynajmniej części przypadków mchy tworzące myszy lodowcowe rozmnażają się bezpłciowo, z powodu trudnych warunków środowiskowych.