Język południowosaamski

(Przekierowano z Język południowolapoński)

Język południowosaamski[2] (płd.-lap. saemien gïele lub åarjelsaemien gïele[3], pol. często: południowolapoński) – jeden z języków saamskich, używany w środkowej części Szwecji i Norwegii[3].

saemien gïele / åarjelsaemien gïele
Obszar

Norwegia, Szwecja

Liczba mówiących

600[1]

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Organ regulujący ?
UNESCO 4 poważnie zagrożony
Ethnologue 2 prowincjonalny
Kody języka
ISO 639-2 sma
ISO 639-3 sma
IETF sma
Glottolog sout2674
Ethnologue sma
WALS scs
SIL SMA
Występowanie
Ilustracja
Zasięg języka południowosaamskiego zaznaczono cyfrą 1
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Silnie zagrożony wymarciem. Posługuje się nim zaledwie po 300 osób w Szwecji i Norwegii[1]. W powszechnym użyciu są też języki szwedzki i norweski[3]. Południowosaamski znajduje się pod wpływem obu tych języków[3].

Południowosaamski właściwy dzieli się na dwa lub trzy dialekty (istnieją grupy północna i południowa, przy czym granice między nimi są niejasne). Saami ume również bywa podkładany pod pojęcie języka południowosaamskiego[3].

Wiele aspektów gramatyki odróżnia go od pozostałych języków saamskich. Występują poważne różnice w morfologii i składni, a także w zasobie leskykalnym[3].

Jest najbardziej wysuniętym na zachód przedstawicielem rodziny uralskiej[3].

Alfabet edytuj

Język południowosaamski zapisywany jest odmianą alfabetu łacińskiego,

  • w Norwegii:

A/a, B/b, D/d, E/e, F/f, G/g, H/h, I/i, (Ï/ï), J/j, K/k, L/l, M/m, N/n, O/o, P/p, R/r, S/s, T/t, U/u, V/v, Y/y, Æ/æ, Ø/ø, Å/å

  • w Szwecji:

A/a, B/b, D/d, E/e, F/f, G/g, H/h, I/i, (Ï/ï), J/j, K/k, L/l, M/m, N/n, O/o, P/p, R/r, S/s, T/t, U/u, V/v, Y/y, Ä/ä, Ö/ö., Å/å ar

Dodatkowo występują litery C/c, Q/q, W/w, X/x, Z/z używane do zapisu słów pochodzenia obcego.

Przypisy edytuj

  1. a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Saami, South, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
  2. Katarzyna Wojan. O etymologii etnonimiki Saamów/Lapończyków w świetle europejskiej historiografi i. „Studia Scandinavica”. 1(21)/2017. s. 81. 
  3. a b c d e f g Ylikoski 2022 ↓, s. 113.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj