JN-1 Żabuś II

polski doświadczalny szybowiec bezogonowy

JN-1 Żabuś II – polski doświadczalny szybowiec bezogonowy skonstruowany w dwudziestoleciu międzywojennym. Pierwszy polski szybowiec wyposażony w hamulce aerodynamiczne.

JN-1 Żabuś II
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Centrum Wyszkolania Oficerów Lotnictwa

Konstruktor

Jarosław Naleszkiewicz

Typ

szybowiec

Konstrukcja

drewniana

Załoga

1

Historia
Data oblotu

23 lipca 1932

Liczba egz.

1

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

17,9 m

Wydłużenie

19

Długość

3 m

Wysokość

1,37 m

Powierzchnia nośna

16,8 m²

Masa
Własna

136 kg

Użyteczna

75 kg

Startowa

211 kg

Osiągi
Prędkość minimalna

52 km/h

Prędkość dopuszczalna

130 km/h

Prędkość min. opadania

0,8 m/s

Doskonałość maks.

16

Dane operacyjne
Użytkownicy
Polska
Rzuty
Rzuty samolotu

Historia

edytuj
 
Szybowiec JN-1, konstruktor stoi obok szybowca

W 1931 roku inż. Jarosław Naleszkiewicz rozpoczął projektowanie bezogonowego szybowca doświadczalnego. W swojej pracy korzystał z doświadczeń Alexandera Lippischa[1]. Konstruktor poszukiwał rozwiązań pozwalających na maksymalne zmniejszenie oporu aerodynamicznego konstrukcji. Szybowiec miał być też wstępnym etapem do skonstruowania bezogonowego samolotu dwusilnikowego[2].

Szybowiec został zbudowany w warsztatach szkolnych Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa (CWOL) w pierwszym półroczu 1932 roku. Oblot został wykonany 23 lipca 1932 roku przez kpt. pil. Franciszka Jacha w Dęblinie [3]. Początkowy wykonano kilka wzlotów z użyciem lin gumowych, następnie odbył się lot na holu za samochodem. Próby wypadły pomyślnie, ale wykazały, że szybowiec wymaga dużych umiejętności od pilota. Ponadto stwierdzono, że jest wrażliwy na zmianę środka ciężkości co skutkowało przeciągnięciem[1]. Badania wykazały, że konstrukcja skrzydła powodowała też duży spadek siły nośnej na zewnętrznych częściach płata. Skutkowało to obniżeniem doskonałości i zwiększało prędkość minimalną. Szybowiec był testowany do jesieni 1932 roku, kiedy uległ uszkodzeniu. Naprawy nie przeprowadzono.

Konstrukcja

edytuj

Jednomiejscowy wolnonośny szybowiec doświadczalny w układzie bezogonowca[1][4].

Skrzydło o obrysie trapezowym, dwudźwigarowe, niedzielone. Kryte sklejką i płótnem. Wyposażone w dwudzielne lotki kryte płótnem, o napędzie linkowym. Część przykadłubowa lotek służyła jako stery wysokości, część zewnętrzna spełniała rolę normalnych lotek.

Kadłub o konstrukcji półskorupowej, o przekroju owalnym stanowił integralną część środkowej części płata. Kabina zakryta, wyposażona tablicę przyrządów i stery. Pedały sterów kierunku uruchamiane niezależnie od siebie. Z przodu kadłuba zaczep do startu przy pomocy lin gumowych i hak do lotów na holu.

Usterzenie pionowe dwudzielne, umieszczone na końcach płata. Dolna część służyła jako podpórki, była kryta sklejką. Płyty usterzenia pionowego mogły być wychylane na zewnątrz pod kątem 60°, dzięki czemu służyły jako hamulce aerodynamiczne. Stery o napędzie linkowym.

Podwozie jednotorowe złożone z podkadłubowej płozy jesionowej amortyzowanej dętką.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976, s. 377-379.
  2. Tadeusz Chwałczyk: Eksperyment Dębliński. „Skrzydlata Polska”. 24/1982, 31 października 1982. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SIMP. ISSN 0137-866X. 
  3. Feliks Pawłowicz. Polskie konstrukcje lotnicze: JN-1. „Skrzydlata Polska”. 25/1958, s. 8, 18 czerwca 1958. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  4. JN-1 "Żabuś-II", 1932. samolotypolskie.pl. [dostęp 2019-04-01]. (pol.).