JaTB-2
JaTB-2 – typ dwuosiowego trolejbusu, wytwarzanego w latach 1937–1938 w Jarosławskiej Fabryce Silników[1]. Skrót „JaTB” pochodzi od rosyjskich słów Jarosławskij trollejbus.
 JaTB-2 w obsłudze warszawskiej linii trolejbusowej nr 51, 1950 r. | |
| Dane ogólne | |
| Inne nazwy |
ЯТБ-2 |
|---|---|
| Producent | |
| Lata produkcji |
1937–1938 |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Typy nadwozia |
Wysokopodłogowy trolejbus klasy MIDI |
| Układ drzwi |
2-2 |
| Liczba drzwi |
2 |
| Silniki |
DTB-60 |
| Moc silników |
1×60 kW |
| Napięcie zasilania |
550–600 V DC |
| Długość |
9500 mm |
| Szerokość |
2500 mm |
| Wysokość |
3365 mm |
| Masa własna |
8350 kg |
| Masa całkowita |
8000 kg |
| Prędkość maksymalna |
50 km/h |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
35 |
Konstrukcja edytuj
JaTB-2 stanowi rozwinięcie konstrukcyjne modelu JaTB-1, produkowanego w latach 1936–1937[2][3]. W stosunku do poprzednika zmieniono drewniane nadwozie na stalowe i zabudowano kabinę kierowcy szafą z aparaturą elektryczną. Ponadto napęd z przedniej osi przeniesiono na tylną[4].
JaTB-2 to dwuosiowy wysokopodłogowy trolejbus z nadwoziem o konstrukcji drewnianej, obłożonej z zewnątrz poszyciem ze stali. Do wnętrza przedziału pasażerskiego prowadziło dwoje dwuskrzydłowych drzwi otwieranych ręcznie. Cechą charakterystyczną było umiejscowienie pierwszych drzwi nie przed pierwszą osią, lecz za nią, co wynikało z konieczności zapewnienia odpowiedniego nacisku na oś. Oprócz tego trolejbus wyróżniał się pochyloną, łamaną w połowie ścianą przednią z dwoma okrągłymi reflektorami. Napęd stanowił jeden silnik prądu stałego o mocy 60 kW. Prąd pobierany był z przewodów trakcyjnych za pomocą pałąków z rolkowymi ślizgaczami[5].
Dostawy edytuj
| Państwo | Miasto | Lata dostaw | Liczba | Numery taborowe | |
|---|---|---|---|---|---|
 ZSRR
|
Kijów | 1938 | 6 | 22–27 | [6] |
| Leningrad | 1938 | 18 | 110–127 | [7] | |
| Moskwa | 1937–1938 | 119 | [8] | ||
| Łączna liczba: | 143 | ||||
Uwaga: Wykaz miast, do których dostarczono trolejbusy JaTB-2, nie jest kompletny. Nie uwzględnia również miast, które otrzymały używane trolejbusy.
Eksploatacja edytuj
Legnica edytuj
W 1952 r. Legnica otrzymała z Warszawy dwa trolejbusy typu JaTB-2. Z uwagi na trudności związane z zasilaniem sieci trakcyjnej jednocześnie kursował tylko jeden trolejbus[9]. W związku z trudnościami w obsłudze systemu został on zlikwidowany 31 grudnia 1956 r. Jeden trolejbus JaTB-2 zezłomowano, a drugi przekazano do Poznania[10].
Lublin edytuj
W 1953 r. do Lublina sprowadzono łącznie około 12 używanych trolejbusów JaTB-2, przy czym część trolejbusów pochodziła bezpośrednio z Warszawy, a część pierwotnie trafiło z Warszawy do Gdyni i dopiero potem do Lublina. Z powodu trudności z dostępem do części zamiennych i złym stanem technicznym nadwozi stopniowo wycofywano je z eksploatacji. Ostatni trolejbus zakończył służbę liniową prawdopodobnie w 1960 r.[11]
Warszawa edytuj
W 1946 r. Warszawa otrzymała w darze od Związku Radzieckiego 30 używanych moskiewskich trolejbusów JaTB-2 i sieć trakcyjną[12][13]. Pojazdy były w nie najlepszym stanie technicznym i wymagały remontów[14]. Po naprawach i przemalowaniu w barwy biało-czerwone do ruchu skierowano 24 egzemplarze. Z powodu częstych usterek i braku części zamiennych trolejbusy JaTB-2 stopniowo wycofywano z eksploatacji. Ostatni trolejbus tego typu zakończył kursowanie w 1952 r.[2]
Przypisy edytuj
- ↑ Энциклопедия троллейбусов, модель:ЯТБ-2 [online], trolleys.ru [dostęp 2020-08-17].
- ↑ a b JaTB-2 [online], omni-bus.eu [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Троллейбус ЯТБ-1 : Троллейбусы :: Ретро-трамвай – петербургская классика [online], www.retro.tramway.ru [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Харьков транспортный. Троллейбус. Подвижной состав. ЯТБ-4 и ЯТБ-4А [online], gortransport.kharkov.ua [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Хроника: ярославский троллейбус [online], www.zr.ru [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Kijów, YaTB-2 – Wykaz taboru kolejowego [online], transphoto.org [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Sankt Petersburg, YaTB-2 – Wykaz taboru kolejowego [online], transphoto.org [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Jacek Pudło: Trolejbusy w Polsce. Łódź: Księży Młyn, 2011, s. 122. ISBN 978-83-7729-096-5.
- ↑ Przemysław Nadolski, Dariusz Walczak, Zbigniew Danyluk, Bohdan Turżański: Tramwaje dolnośląskie. T. 2: Historia tramwajów i trolejbusów w Legnicy. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2015. ISBN 978-83-63652-14-2. (pol. • niem.).
- ↑ Marcin Połom, Tadeusz Palmowski: Rozwój i funkcjonowanie komunikacji trolejbusowej w Gdyni. Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum, 2009. ISBN 978-83-7380-776-1. (pol.).
- ↑ JaTB-2 [online], www.lubus.info [dostęp 2020-08-17].
- ↑ Московский транспорт в годы Великой Отечественной войны, „3а отличный рейс”, Мосгортранс, 2015.
- ↑ Historia trolejbusów w stolicy – część I • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 2 sierpnia 2019 [dostęp 2020-08-17] (pol.).
- ↑ Trolejbusy. Elektryczne zawalidrogi? Cześć II [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-08-17] (pol.).