Jack E. Cox

angielski operator filmowy

Jack E. Cox (wym. [ʤæk i. kɑks], właśc. John Jaffray Cox; ur. 26 lipca 1896 w Londynie, zm. 29 lipca 1960 w Surrey) – angielski operator filmowy, pracujący w erze kina niemego i dźwiękowego. Znany ze współpracy z takimi reżyserami jak Alfred Hitchcock i Maurice Elvey. Był członkiem stowarzyszenia British Society of Cinematographers (BSC). W trwającej ponad cztery dekady karierze pełnił funkcję operatora przy 121 filmach[1].

Jack E. Cox
Ilustracja
Jack E. Cox (siedzi pierwszy z lewej) i Alfred Hitchcock (po prawej) na planie filmu Ring (1927)
Prawdziwe imię i nazwisko

John Jaffray Cox

Data i miejsce urodzenia

26 lipca 1896
Londyn

Data i miejsce śmierci

29 lipca 1960
Surrey

Zawód

operator filmowy

Lata aktywności

1913–1959

Życiorys edytuj

John Jaffray Cox urodził się w londyńskiej dzielnicy Fulham[1]. Karierę w branży filmowej rozpoczął w 1913[2], a na początku lat 20. XX wieku pełnił funkcję głównego operatora u Maurice’a Elveya[3]. Duncan Petri z dziennika „The British Cinematographer” pisał o nim jako jednym z „pierwszych znaczących brytyjskich operatorów”[3]. W 1927 Cox rozpoczął współpracę z angielskim reżyserem Alfredem Hitchcockiem. Ich pierwszym zrealizowanym filmem był melodramat sportowy Ring[2][3]. Biograf Patrick McGilligan przyznał, że chwila, w której Cox zastąpił barona Gaetano di Ventimiglię i Claude’a L. McDonnella, „wyznaczyła wyraźną cezurę między filmami Hitchcocka nakręconymi dla Gainsborough Pictures i British International Pictures[3]. W ocenie Petriego Cox był operatorem od „efektów”, ekspertem od „zamazanych obrazów, nakładek, przenikań i podwójnych ekspozycji”[4]. Od czasów Ringu Cox pełnił funkcję operatora u Hitchcocka we wszystkich dziesięciu filmach, zrealizowanych przez reżysera dla BIP w okresie 1927–1932[5]. Ponownie nawiązali współpracę w 1938, na planie dreszczowca szpiegowskiego Starsza pani znika[2][6]. Współcześni historycy podkreślają, że Cox odegrał kluczową rolę w uchwyceniu najwcześniejszych, najbardziej ambitnych pomysłów młodego angielskiego reżysera – jako przykład podawali ujęcia przez kieliszek do wina w Szampanie (1928) oraz sekwencję w Muzeum Brytyjskim (1929; Szantaż)[7].

Do innych ważnych produkcji Coxa z lat 30. należą między innymi: film romantyczny Mimi (1935, reż. Paul L. Stein), horror science fiction The Man Who Changed His Mind (1936, reż. Robert Stevenson) i dramat historyczno-przygodowy Doctor Syn (1937, reż. Roy William Neill)[7]. W latach 50. kontynuował pracę operatora przy komediach Just My Luck (1957) i The Square Peg (1959, oba w reżyserii Johna Paddy’ego Carstairsa)[7].

Zmarł 29 lipca 1960 w wieku 64 lat w Surrey[7].

Filmografia edytuj

Opracowano na podstawie materiału źródłowego[1]:

Przypisy edytuj

  1. a b c Jack Cox: BFI. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2019-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-23)]. (ang.).
  2. a b c Peter Ackroyd: Alfred Hitchcock. Jerzy Łoziński (tłum.). Zysk i S-ka, 2017, s. 53. ISBN 978-83-65521-79-8. (pol.).
  3. a b c d McGilligan 2005 ↓, s. 125.
  4. McGilligan 2005 ↓, s. 126.
  5. McGilligan 2005 ↓, s. 126–127.
  6. McGilligan 2005 ↓, s. 127, 264.
  7. a b c d Stephen Whitty: The Alfred Hitchcock Encyclopedia. Rowman & Littlefield, 2016, s. 76–77. ISBN 978-1442251595. (ang.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj